برجام بازهم به یاری آمد؛ هواپیماهای کوچک مسافری بر فراز ایران

به گزارش فرتاک نیوز، همین چند سال پیش بود که شرکت های هواپیماسازی خارجی حتی پاسخ تماس شرکت های ایرانی را برای مذاکره جهت تامین قطعات یدکی ناوگان زمین گیر نمی دادند. این واکنش در شرایطی بود که از 256 هواپیمای داخلی ، 100 فروند به دلیل نداشتن قطعات یدکی، بالا بودن سن و فرسودگی زمین گیر بودند.

اما در بهمن ماه سال 1394 بلافاصله پس از امضای تفاهم نامه «برجام» غول های هواپیماسازی دنیا به سراغ شرکت های ایرانی آمدند و در سفر اروپایی رییس جمهوری به همراه کابینه خود، پیش نویس قرارداد خرید تعدادی ایرباس به امضای نمایندگان این شرکت هواپیماسازی و شرکت هواپیمایی ایران ایر رسید.

از آنجایی که برای فروش هواپیماهای ایرباس که بیش از 10 درصد قطعات آن توسط شرکت های آمریکایی ساخته می شود نیاز به صدور مجوز وزارت خزانه داری آمریکا وجود داشت، امضای قرارداد نهایی بین ایران ایر و بوئینگ برای خرید هواپیما چند ماه به طول انجامید.

البته در این مدت گروه های فنی و حقوقی دو شرکت در مذاکره بودند تا قرارداد تجاری برد- برد طراحی و تهیه شود. در این میان، شرکت بویینگ هم برای ورود به بازار هوایی ایران وارد عرصه رقابت با ایرباس شد و در نهایت مجوز وزارت خزانه داری آمریکا هم برای شرکت ایرباس و هم بویینگ صادر شد.

بیست و یکم آذر ماه سال گذشته قرارداد خرید 80 فروند هواپیما از شرکت آمریکایی بوئینگ به امضا رسید. همچنین به فاصله چند روز سوم دی ماه سال گذشته قرارداد خرید 100 فروند هواپیما از شرکت هواپیماسازی ایرباس منعقد شد. 2 فروند هواپیمای ایرباس از مدل های 321 و 330 سال گذشته به ایران ایر تحویل داده شد و یک فروند ایرباس 330 دیگر هم در روزهای ابتدایی امسال به ناوگان هوایی کشورمان پیوست.

اواخر فرودین ماه امسال هم قرارداد خرید 20 فروند هواپیمای کوتاه برد از شرکت ایتالیایی- فرانسوی «ای. تی.آر» به امضا رسید و قرار است اولین فروند آن فردا تحویل ایران داده شود ، در حال حاضر هیاتی از گروه فنی ایران ایر برای تحویل گرفتن این هواپیمای جدید عازم کشور فرانسه شده اند.

**ادعاهای غیر واقعی مخالفان نوسازی ناوگان هوایی

از همان ابتدای آغاز به کار تیم مذاکره کننده دولت (وزارت راه و شهرسازی) برای خرید هواپیماهای جدید با شرکت های قدرتمند و معتبر، عده ای از جریان مخالف دولت، برچسب های واهی بر این قراردادهای خرید هواپیماهای جدید زدند.

هواپیماهای کاغذی، مرجوعی، ایرباس های ممنوع الخروج و هواپیماهای گرانقیمت از جمله این برچسب ها بود. اظهارات بی پایه و اساسی که پس از به نتیجه رسیدن قراردادها و ورود هواپیماهای جدید رنگ باختند و کسانی که خود معترض و منتقد خرید هواپیماهای جدید بودند در صف انتظار برای سفر با این هواپیماها قرار گرفتند.

حال تازه ترین موضوعی که از سوی عده ای در باره سه هواپیمای جدید مطرح می شود این است که ایرباس های نو پرواز خارجی ندارند. این در حالی است که ایرباس 321 و ایرباس 330 که سال گذشته وارد ناوگان هوایی کشورمان شده اند هم اکنون در حال جابجایی مسافران در مقاصد مختلف داخلی و خارجی است و از آنجایی که هواپیمای 321 جزو هواپیماهای میان برد محسوب می شود، اکثر پروازهای آن بین مقاصد و مسیرهای داخلی است.

اما ایرباس 330 که اخیرا به ناوگان ایران ایر پیوسته، طبق مقررات و برنامه های شرکت مالک یعنی «ایران ایر » باید تا مدت زمان مشخصی در مسیرهای داخلی به پرواز درآید. اساسا با توجه به هزینه های هواپیماهای پهن پیکر در مسیرهای داخلی شرکت های هوایی ترجیح می دهند که از این مدل هواپیماها در مسیرهای بین المللی استفاده کنند و استفاده از این هواپیماها در مسیرهای داخلی به صرفه نیست.

این هواپیماها برای تردد در مسیرهای خارجی و باز پس گیری سهم ایران از بازار هوایی جهان در جابجایی مسافران خریداری شده اند و به زودی دومین ایرباس 330 هم در مسیرهای خارجی تردد خواهد داشت. اما در سال جاری هواپیماهای جدید مناسب برای جابجایی مسافر در مسیرهای داخلی وارد ناوگان هوایی کشورمان می شوند.

** احیای فرودگاه های غیر فعال با ورود هواپیماهای ای. تی. آر

در سبد خرید هواپیماهای جدید برای شرکت ایران ایر شرکت مادر و حامی پرچم جمهوری اسلامی ایران، 20 فروند هواپیمای کوتاه برد ای. تی .آر (محصول ایتالیایی - فرانسوی و زیر مجموعه شرکت ایرباس) قرار دارد. قرارداد این هواپیما اواخر فروردین ماه منعقد شد و قرار است چهارشنبه هفته جاری اولین سری تحویل این هواپیماها انجام شود.

مهم ترین سیاست و هدف دولت از خرید این هواپیماهای کوتاه برد، افزایش تردد مسافر در مسیرها و مقاصد داخلی است.

طبق گفته «عباس آخوندی» وزیر راه و شهرسازی، از 60 فرودگاه کشورمان، تنها 10 فرودگاه فعال و 50 فرودگاه نیمه فعال هستند که در بعضی از آنها حتی در ماه، یک پرواز هم انجام نمی شود. با تجهیز ناوگان هوایی به هواپیماهای سبک، تمام فرودگاه های کشور به ناوگان مدرن دسترسی پیدا می کنند و موفق خواهیم شد از ایران به تمام نقاط جهان پرواز داشته باشیم.

با ورود هواپیماهای کوتاه برد، میزان جابجایی مسافر در مقاصد داخلی افزایش می یابد چراکه هزینه ها با استفاده از هواپیماهای ای. تی. ارها کاهش خواهد یافت. مهم ترین مشکل نبود هواپیماهای کوچک و کوتاه برد در شرکت های هواپیمایی، تکمیل نشدن ظرفیت هواپیماهای میان برد و دور برد در پرواز به مقاصد فرودگاه های استانی است، وقتی که ظرفیت این هواپیماهای بیش از 100 نفر تکمیل نشوند، پرواز صرفه اقتصادی نخواهد داشت و به همین دلیل ده ها فرودگاه کشورمان غیر فعال شده اند.

بنابراین دولت برنامه اقتصادی‌کردن ده‌ها فرودگاه نیمه تعطیل کشور را با ورود این هواییماها رسما آغاز می کند. در حالی عده ای به خرید هواپیماهای کوتاه برد معترض هستند که از ورشکستگی فرودگاه ها آگاهی ندارند. به طور قطع با ورود هواپیماهای ای. تی. آر بخشی از ترددهای جاده ای به بخش هوایی منتقل می شود و میزان حوادث جاده ای کاهش می یابد.

ورود هواپیماهای کوچک باعث افزایش نوبت های تردد به مقاصد می شود که به مسافران قدرت انتخاب زمان سفر را خواهد داد. هواپیماهای ای. تی .آر که ظرفیت بین 90 تا 70 مسافر را دارند، نیازمند خدمه پروازی زیادی نیستند و مسافران می ‌توانند با حذف خدمات اضافی مانند پذیرایی در مسیرهای کوتاه، قیمت تمام شده بلیت را پایین بیاورند. ورود هواپیماهای کوچک می تواند فصلی جدید در صنعت هوانوردی و گردشگری کشورمان باشد و این افزایش ترددها فرودگاه های غیرفعال کشورمان را از ورشکستگی و زیان دهی نجات دهد.