سرنوشت یارانه ۸۰۰ هزار تومانی چه شد؟

با وجود تمام هیاهوی مربوط به پرداخت یارانه ۸۰۰ هزار تومانی، شرط اجرای آن یعنی حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی فعلا منتفی شده و همین موجب عدم پرداخت یارانه‌های ۸۰۰ هزار تومانی وعده داده شده می‌شود؛ مگر آنکه دولت در فرصت باقی مانده برنامه‌ای ارائه کند که پاسخگوی تمامی ابهامات حذف ارز ترجیحی بوده و مدیریت بعد از آن را تضمین کند.

آنچه که در ماه‌های اخیر در مورد افزایش مبلغ یارانه نقدی مطرح بود، به این موضوع برمی‌گشت که دولت در صورت حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بتواند بخشی از منابع ناشی از آن را جهت پرداخت یارانه‌های نقدی اختصاص دهد که در این صورت مبلغ یارانه نیز افزایش پیدا می‌کرد.

شرط یارانه جدید حذف ارز ۴۲۰۰ است که برنامه نداشت و نشد

اگرچه دولت در لایحه بودجه سال آینده پیش بینی در مورد ادامه روند پرداخت ارز ۴۲۰۰ نداشت و تصور می کرد که این موضوع در مجلس نیز رای آورد اما بررسی های کمیسیون تلفیق با عدم موافقت با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی مواجه شده است چراکه نمایندگان معتقدند دولت برنامه مدون و مشخصی برای حذف ارز ترجیحی از واردات کالاهای اساسی و مدیریت تبعات تورمی آن ارائه نکرده و در نهایت با حذف مخالفت کرده‌اند.

آن طور که مسئولان سازمان برنامه و بودجه پیش از این اعلام کرده بودند قرار بود بین ۹۰ تا ۱۲۶ هزار تومان بین جمعیت یارانه‌بگیران معیشتی که به حدود ۶۰ میلیون نفر می‌رسند، از محل حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی کالاهای اساسی پرداخت کنند، اما با توجه به اینکه حذف ارز ۴۲۰۰ منتفی اعلام شده است، در نهایت موضوع پرداخت یارانه های جدید نیز فعلا منتفی خواهد شد، چراکه دیگر منابع جدیدی ایجاد نمی‌شود که دولت بخواهد از محل آن یارانه اضافه‌ای پرداخت کند و پرداخت از محل دیگر نیز امکان ندارد مگر یارانه‌ پنهان دیگری حذف شود.

دولت فکر می‌کرد از اول دی یارانه جدید می‌دهد

وعده پرداخت یارانه نقدی جدید زمانی جدی‌تر شد که معاون اقتصادی رئیس جمهور اواخر آذرماه اعلام کرد که یارانه جدید را از اوایل دی ماه پرداخت خواهند کرد و حتی افزایش مبلغ تا ۸۰۰ هزار تومان را هم تخمین زده بود. این وعده نیز نه تنها در دی ماه بلکه در بهمن هم محقق نشد و با این مصوبه تلفیق به نظر می‌رسد فعلا هم برنامه‌ای برای اجرای آن نباشد چراکه اگر دولت بخواهد در این رابطه اقدام کند، باید منابع جدیدی پیش بینی کند که بعید به نظر می‌رسد چنین منابع مازادی در اختیار داشته باشد.

این موضوع البته در اظهارات اخیر سخنگوی کمیسیون تلفیق نیز قابل تائید است؛ به طوری که زارع اعلام کرده، با مخالفت مجلس با حذف ارز ترجیحی و پیش بینی منابع ۹ میلیاردی ارز ۴۲۰۰ برای واردات کالای اساسی در سال آینده، یارانه نقدی با همان مبلغ قبلی پرداخت خواهد شد.

بر این اساس مبلغ یارانه در سال آینده همان ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان یارانه نقدی است که از سال ۱۳۸۹ تاکنون به ازای هر نفر و برای جمعیت ۷۸ میلیون تومانی پرداخت می شود و از سوی دیگر یارانه های معیشتی که در نتیجه افزایش قیمت بنزین در آبان ۱۳۹۸ با مبلغ متغیر ۵۰ تا ۲۰۵ هزار تومان به حدود ۶۰ میلیون نفر از جمعیت یارانه بگیران اختصاص پیدا می کند.

از اول هم قرار نبود مبلغ ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان تغییر کند

منابع پیش بینی شده در لایحه بودجه ۱۴۰۱ برای این دو یارانه نیز حدود ۷۰ هزار میلیارد تومان است که از ابتدا هم قرار نبود تغییری در این مبالغ ایجاد شود، فقط پیش‌بینی این بود که در صورت حذف ارز ترجیحی، منابع جدیدی ایجاد و به این یارانه‌ها اضافه شود که در مجموع می توانست مبلغ یارانه یک خانوار را به حدود ۸۰۰ هزار تومان افزایش دهد.

باید منتظر صحن و برگ برنده دولت بود

با این حال اینکه با ورود لایحه بودجه به صحن علنی مجلس چه تغییری در مورد روند پرداخت ارز ۴۲۰۰ تومانی ایجاد می‌شود و آیا دولت برنامه کارآمدی جهت مدیریت حذف ارز ترجیحی از اقلام اساسی ارائه کرده و بازی ارز ۴۲۰۰ را به نفع خود تمام می‌کند و یا در نهایت به همین روال تمام می‌شود، باید منتظر کنش‌ها و واکنش‌های بین دولت و مجلس بود.