سایه افزایش قیمت انرژی بر صنایع مختلف در جهان

 بازارهای انرژی اروپا در سال 2021 بسیار نوسانی بودند. قیمت برق 4 برابر، گاز 3 برابر و نفت 2 برابر افزایش داشت. در اواسط دسامبر 2021، قیمت برق و گاز قیمت‌های بی‌سابقه‌ای را تجربه کردن.با توجه به این شرایط  برای کاهش قیمت بالای انرژی راه‌حل کوتاه‌مدتی وجود ندارد و انتظار بر این است که قیمت انرژی در سال 2022 نیز همچنان بالا باقی بماند وسقف های تازه ای را تجربه کند.

در چارت زیرشاخص قیمت هفتگی برق (German baseload)، قیمت گاز (Dutch TTF) و قیمت نفت (Brent oil) از ژانویه 2021 تا ژانویه 2022ملاحظه می‌شود که افزایش یافتن.

حال استمرار قیمت‌های بالای انرژی، باعث کاهش سودآوری برخی شرکت‌ها می‌شود. تاثیر قیمت‌های بالای انرژی بر اساس بخش، میزان و نوع انرژی مورد استفاده وتاثیرپذیری بخش‌های مختلف از افزایش قیمت انرژی متفاوت است.

صنعت هواپیمایی و کشتیرانی، بخش‌های کاملاً حساس به انرژی می‌باشند. هواپیما و اتومبیل در ابتدا از محصولات مربوط به نفت استفاده می‌کنند که قیمت آن در مقایسه با گاز و برق کمتر افزایش‌یافته است.بیشتر بخش‌های صنعتی وابسته به انرژی هستند و برای تأمین مواد اولیه و انرژی گرمایی متکی بر گاز و برق متکی هستند. بخش‌هایی از قبیل ساختمان، تجارت و صنعت خودرو نیز کمتر به انرژی وابسته هستند.جدای از میزان وابستگی به انرژی، تمامی این بخش‌ها تحت تأثیر افزایش قیمت انرژی هستند.

تأثیرات اساسی قیمت بالای انرژی بر صنعت غذا و لاستیک، آژانس‌های مسافرتی و گردشگری هم واقعیتی غیر قابل انکار است.

استفاده‌کنندگان مستقیم از نفت، گاز و برق تنها بخش‌هایی نیستند که از افزایش قیمت انرژی تأثیر می‌پذیرند. استفاده‌کنندگان از انرژی نیز از این افزایش با کمی تأخیر تأثیر بسیاری می‌پذیرند.صنایع غذایی و آشامیدنی بسیاری از محصولات خود را از بخش کشاورزی تهیه می‌کنند. درصورتی‌که کشاورز به دلیل افزایش قیمت انرژی، قیمت‌های خود را بالا برد، این صنایع نیز بالتبع افزایش قیمت خواهند داد.آژانس‌های مسافرتی نیز خریدهای بسیاری از بخش‌های وابسته به انرژی مثل هوانوردی و حمل‌ونقل جاده‌ای خرید می‌کنند. در صورت افزایش قیمت بلیت هواپیما، این صنایع نیز قیمت خود را افزایش خواهند داد.

حال باید گفت که با  افزایش قیمت انرژی، حاشیه سود کمتری برای صنعت خودرو، مواد اولیه ساختمانی (سیمان و بتن و آجر) و گردشگری ایجاد می‌شود. این شرکت‌ها اغلب اوقات از قبل، قیمت فروش خود را تا یک مقدار حداکثری افزایش داده‌اند. بنابراین، در صورت افزایش مجدد، دیگر مشتریان توان پرداخت آن را نخواهند داشت. درواقع قیمت بالای انرژی، حاشیه سود بالای این شرکت‌ها را آسیب خواهد زد.

افزایش قیمت انرژی در بازارهای رقابتی به افزایش هزینه‌ها منجر می‌شود. در ادامه باید به بخش‌های رقابتی اشاره کرد که به دلیل رقابت قیمت‌ها، این شرکت ها در صورت افزایش قیمت انرژی، حاشیه سود پایینی خواهند داشت. حال برای این شرکت‌ها هنگام مواجهه با هزینه‌های بالاتر ناشی از انرژی چه اتفاقی می‌افتد؟

این شرکت‌ها به دلیل حاشیه سود پایین قادر به پذیرش هزینه‌های بالای انرژی نیستند.  به‌عبارت‌دیگر، زیان زیادی متحمل می‌شوند یا در بدترین حالت به ورشکستگی میل می‌کنند. بنابراین، این شرکت‌ها در صورت افزایش قیمت انرژی، سود چندانی نمی‌سازند و عملاً به‌نوعی با افزایش قیمت‌های ورودی (ازجمله انرژی) کنار می‌آیند. قیمت خروجی این شرکت‌ها تا حدی افزایش خواهد یافت زیرا تمامی رقبا همان مشکل را دارند. با بررسی بازار انرژی توجهی به تحولات منطقه وتاثییرات آن برروی بازار سهام ورمزارزها می اندازیم.

تنش بین روسیه و اوکراین، یکی از مهم‌ترین تنش‌های ژئوپلیتیک دهه اخیر هست که حساسیت‌های بازار را افزایش داده است.باتوجه به لشکرکشی روسیه به اوکراین بازار سهام،طلا ورمز ارزها واکنش‌های متفاوت وجالبی به این اخبار فاندامنتال داشتند. سرمایه‌گذاران معتقدند که هنوز عواقب محتمل جنگ روسیه اوکراین مشخص نیست و ممکن است تداوم تعارضات بر رشد اقتصاد جهانی تأثیر زیادی داشته باشد و افزایش قیمت کامودیتی ها، تورم را شدیداً افزایش دهد. در فضای مجازی صحبتهای زیادی از تحریم روسیه و قطع اتصال این کشور به سیستم سوئیفت انتقال پول بین بانکی می شود.سیستم جایگزین سوئیفت روسی به نام SPFS از سال 2017 در انتقال پول بانکی این کشور فعال بوده و حجم معاملات آن روندی صعودی طی میکند ودر خصوص کارتهای اعتباری نیز سیستم MirCard روسیه از سال 2016 فعال شده و سهمی 24% از بازار پرداخت کارت اعتباری روسیه دارداز سوی دیگر میزان  ذخایرارزی و طلای روسیه در بالاترین سطح تاریخ خود قرار دارد و پس از چین، ، ژاپن، سوئیس و هند پنجمین ذخایر بزرگ در جهان است.روسیه از سال 2014 از اوراق خزانه و دلار آمریکا دور شده است و یورو و طلا سهم بیشتری از ذخایر روسیه نسبت به دلار دارند. ذخایر ارزی فراوان 635 میلیارد دلاری، قیمت نفت نزدیک به 100 دلار در هر بشکه و نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی پایین 18 درصد در سال از جمله  برخی از دفاع های کلان اقتصادی روسیه  است.به نظر می رسد اکنون نسبت به سال 2014 که روسیه کریمه را تصرف کرد، آسیب‌پذیری این کشور نسبت به فشارهای خارجی کمتر است. بدهی‌‌‌های خارجی این کشور از 733میلیارد دلار در آن سال به 478میلیارد دلار کاهش یافته است. روسیه به وام‌دهندگان خارجی 122میلیارد دلار بدهی دارد که این رقم نصف رقم سال 2014 است. به دلیل افزایش قیمت نفت، روسیه توانسته بر ذخایر ارز خارجی خود بیفزاید. در سال 2015 ذخایر ارزی خارجی بانک‌مرکزی روسیه 356میلیارد دلار بود و اکنون بالای  630 میلیارد دلار است.باصدور فرمان پوتین مبنی بر حمله به اوکراین روز پنجشنبه شاخص S&P 500 از کف قیمتی روز صعود 6 درصدی را تجربه کرد وهمزمان بازار طلا ونفت هم روند صعودی داشتند و بازار رمزارزها ونزدک وداوجونز روندی برخلاف کامودیتی ها داشتند وریزشی بودند واین نشانگر آن است که در شرایط جنگی مردم به سرمایه گذاری روی دارایی های امن روی می آوردند.

انتظار افزایش نرخ بهره در هفته‌های اخیر، بازارهای مالی را بسیار تحت‌الشعاع قرار داده است. رئیس فدرال رزرو جرمی پاول می‌گوید که برای اولین بار از سال 2008 انتظار افزایش نرخ بهره در ماه مارس راداریم.از سوی دیگرآمار نشان میدهد که با وجود تحریم روسیه توسط اروپا، این کشور پس از جهش تا 50%+  قیمت گاز طبیعی در معاملات روز (پنجشنبه 24 فوریه) به دنبال افزایش صادرات گاز به اروپا از مسیر اوکرایین بوده و  برای تحویل روز شنبه، حدود 110 میلیون مترمکعب گاز از طریق خط لوله رزرو کرده که سیگنال تحویل صعودی و عادی گاز میدهد گازطبیعی 41%+125 یورو/مگاوات ساعت حدود 40$ به ازای هر میلیون بی تی یو ... یا 1.49 دلار/مترمکعب.شاخص قیمت گاز طبیعی اروپا در هلند TTF پنجشنبه جهشی 41%+ داشته و روندی صعودی طی کرد.

شاخص نفت برنت با پشت سرگذاشتن جهش قیمت جنگ روسیه و اوکرایین، روز جمعه بعد از سخنرانی جو بایدن مبنی بر عدم جنگ با روسیه وصرفا تحریم این کشوربه قیمت قبل از جنگ برگشته است

شاخص قیمت جهانی طلا بعد از سخنان بایدن روندی نزولی داشت که مرتبط با اعتقاد بازار در جدی نبودن تحریمهای غرب بر ضد روسیه است ... آمریکایی ها در واکنش گفته اند که تحریمها هدف بلندمدت دنبال میکند

به تبع این ضعف، سهام شرکتهای تولیدکننده طلا در بورس شانگهای چین هم نزولی بوده و امروزشنبه حدود 4%- سقوط کرده است همچنین چین به بانکهای بزرگ دولتی این کشور گفته که فاینانس محصولات کامودیتی تولیدی روسیه را محدود سازند

شاخص قیمت زغالسنگ حرارتی Zhengzhou چین هم جمعه 3.8%- و شاخص قیمت زغالسنگ کک شو دالیان نیز 4.5%- کاهش دارد .بازوی برنامه ریزی اجرایی چین NDRC گفته که یک رنج قیمت برای زغالسنگ حرارتی تعریف خواهد کرد که معاملات خارج از آن محدوده مجاز نبوده و عامل دخالت دولت در بازار می شود.فعالان بازار معتقدند که بحران اوکرایین عامل تمرکز بیشتر اروپاییها بروی سوختهای تجدیدپذیر میشود. با توجه به موارد گفته شده وبا توجه به نرخ هشریت ماینینگ کشور روسیه که حدود 11.23% است رویکرد آینده این کشور جهت دور زدن تحریم های اروپا وامریکا استفاده گسترده از رمزارزهاست .از این رو پارلمان اروپا تصویب قانون گذاری درحوزه رمزارزها در الویت قرار داده است.