معمای قیمت گاز در بازار جهانی

 به نقل از فایننشال تایمز، بازار گاز بسیار پیچیده تر از بازار نفت است. این بازار عمدتا تحت سلطه کشورهای منطقه ای است و بخش های مجزایی نیز در بخش تجارت وجود دارند که شامل آمریکا، اروپا و آسیا است. دو ناحیه اول تحت سلطه خطوط لوله گازی و وابسته به قراردادهای طولانی مدت با کشورهای صادرکننده هستند و برخی همچنان قیمت گاز را به فرمول نفت مرتبط می دانند. اما محیط به سرعت تغییر می کند . اکنون تجارت در بخش گاز مایع است که با کشتی قابل انتقال بوده و در ده سال اخیر دوبرابر شده است که یک عامل برابری در این مناطق بوده است.

ایالات متحده که زمانی به عنوان یکی از عمده ترین واردکنندگان گاز جهان مطرح بود اکنون به دلیل تولید گاز شیل به یک صادرکننده قدرتمند تبدیل شده است. روسیه که صادرات گازش بازارهای اروپایی را تحت سلطه قرار داده ، مصمم است تا میزان تجارت را افزایش دهد و خود را جایگزین کاهش تولید گاز در دریای شمال کند. اما دسترسی این کشور به بازار به دلایل سیاسی با اعتراض روبرو شده است.

در بخش تقاضا ، گاز با چالش از سوی سوخت های تجدید پذیر روبروست زیرا سیاست های عمومی با هدف کاهش سوخت های کربن و کاهش هزینه های تولید انرژی با استفاده از توربین های بادی و صفحات انرژی خورشیدی تنظیم شدند. دراین میان میزان تقاضا درچین از سال ۲۰۰۰ با ۲ درصد رشد به ۶ درصد رسیده و نیاز به واردات گاز افزایش داشته است. بیشتر این رشد برای ذخیره واردات بوده و چین امسال پس از کشور ژاپن، به دومین واردکننده گاز مایع LNG در جهان تبدیل شده است.

پیش بینی قیمت گاز یک بازی گیج کننده است. یک تحقیق صورت گرفته در موسسه مطالعات انرژی در آکسفورد به این امر اشاره دارد که سطح تقاضا هنوز ضعیف است اما همین میزان تقاضا اخیرا باعث افزایش قیمت ها شده است. درچنین بازار پیچیده ای ، بهترین عملکرد مشاهده چندین عامل است که می تواند نتیجه را تکان دهد.

عامل اصلی، تقاضای چینی ها برای واردات گاز، که عامل مهمی در افزایش قیمت بوده است. به نظر می رسد افزایش بیشتر در تقاضا حتمی باشد، چین خواستار محدود کردن سوخت ها، همزمان با تنظیم رشد اقتصادی خود است. زیرساخت ها برای خطوط لوله واردکننده گاز در کشور درحال ساخته شدن هستند. به طور منطقی ، تلاش چین برای تولید گاز شیل شکست خورده است و تولید داخلی گاز کاهش خواهد داشت. درعین حال استمرار پاسخ خواهد داد و نباید از این امر شگفت زده شد اگر چین روزی به اهداف خود در تولید گاز شیل برسد. دسترسی چین به منابع جایگزین بسیار مهم است. انرژی خورشیدی و بادی به سرعت روبه رشد هستند ولی به دلیل محدودیت زیرساخت ها ، این دو نیازمند تلفیق انرژی های تولیدی خود با سیستم هستند. درعین حال با گذشت زمان زیرساخت ها خود را به سطح انرژی های تجدید پذیر بیشتری خواهند رساند. یکی از محدودیت های مهم، ناشی از دیدگاه استراتژیک پکن درباره جایگاهش در جهان است. یکی از نتایج غیرعمدی، رشد بالای اقتصاد چین در سی سال اخیر است که باعث رشد وابستگی به واردات شده است. به گزارش رویترز، واردات نفت در چین در سال ۲۰۱۷ به ۸.۴ میلیون بشکه در روز رسید که نسبت به سال ۲۰۱۶ ، رشد ۲۷ درصدی داشته است.این روند باعث وابستگی خطرناک به ذخایر انرژی خارجی می شود. شواهدی وجود دارند که رشد در واردات گاز در طول چند ماه اخیر باعث شگفتی دولت چین شده است. بنابراین این امر مشکل است که اجازه ادامه این روند داده شود. تقاضا افزایش خواهد یافت اما این رشد تحت مدیریت و کنترل قرار خواهد گرفت.

دومین عامل کلیدی در دسترس بودن ذخایر و سطح صادرات آمریکا است. قیمت گاز تولید داخلی در آمریکا رشدی نداشته و حجم ذخایر بالاست. به دلیل افزایش تولید نفت شیل، بخش گازی نیز تقویت شده و میزان تولید آن بیشتر می شود. در سال گذشته صادرات گاز طبیعی آمریکا تقریبا چهار برابر شد و به ۲ میلیارد متر مکعب در روز رسید.اگر این سطح به رشد خود ادامه دهد ، بازار گاز جهانی بار دیگر به ثبات می رسد. تقاضا برای گاز مطمئنا افزایش خواهد یافت اما کمبود ذخایر وجود نخواهد داشت.