حسن نیت بایدن با تسهیل مسیر خرید واکسن کرونا برای ایران

به نقل از روزنامه لس آنجلس تایمز، جو بایدن رئیس جمهور منتخب آمریکا  در کارزارهای انتخاباتی وعده داد که توافق هسته‌ای[برجام] سال ۲۰۱۵ اوباما با تهران را احیا کند؛ این طور که به نظر می رسد که مسیر پیش روی بایدن ساده است: تحریم‌های ترامپ را بردارد و یک بار دیگر با توافق ۲۰۱۵ موافقت کند. اما همانطور که یک دیپلمات با سابقه هفته گذشته به من (نویسنده یادداشت) گفت، مذاکرات بین آمریکا و ایران هرگز مذاکراتی هموار و راحت نبوده است.

به گزارش فرتاک نیوز،هفته گذشته ، حسن روحانی ، رئیس جمهور ایران گفت که دولت او مایل است در صورت لغو تحریم های آمریکا به محدودیت های هسته ای دوران اوباما بازگردد. وی گفت: اگر دولت جدید بایدن «به وضعیت سال ۲۰۱۷ برگردد ، ما نیز چنین خواهیم کرد.»

 اما همین جا است که مشکلات پدیدار خواهند شد. مذاکره کردن روی یک توافق گام به گام درباره اینکه کدام محدودیت‌های هسته‌ای اول دوباره اعمال می‌شود، کدام تحریم‌ها و در چه زمانی برداشته می‌شود و اینکه پایبندی ایران به چه طریقی مورد راستی آزمایی قرار می‌گیرد، چیزی است که به یک دیپلماسی دارای ظرافت و حساسیت نیاز خواهد داشت. همچنین بایدن شاید در ایجاد اجماع برای یک توافق جدید، با مشکلاتی مواجه شود.

اینها دلایلی است که چرا مخالفان برداشتن تحریم‌های هسته‌ای (ایران) در اشتباه هستند: اول، به رغم ادعاهای مطرح شده درباره استفاده از تحریم‌های ترامپ به عنوان اهرم فشار، باید گفت که این تحریم‌ها کارساز نبوده است. البته آنها باعث تضعیف اقتصاد ایران شده اما هدف وادار کردن ایران به تغییر رفتار بود اما این موضوع اتفاق نیفتاد. دوم، برداشتن تحریم‌های ترامپ علیه فعالیت‌های هسته‌ای ایران باعث محروم شدن ایالات متحده از اهرم‌های فشار خودش نخواهد شد. ترامپ و روسای جمهور سابق  علیه ایران به خاطر موضوعات غیر هسته‌ای شامل برنامه موشک بالستیک، حمایت از گروه‌های تروریستی و نقض حقوق بشر تحریم‌هایی اعمال کردند و بایدن هیچ پیشنهادی برای برداشتن آن تحریم‌ها نداده است. (دلیل) سوم اینکه، تلاش برای حفظ برخی از تحریم‌های هسته‌ای احتمالا باعث شکست در رسیدن به توافق خواهند شد. رهبران هر دو کشور پیشنهاد بازگشت به توافق سال ۲۰۱۵ را داده‌اند و اگر ایالات متحده از پیشنهاد بایدن پا پس بکشد، ایرانی‌ها هم احتمالا پا پس خواهند کشید.

یک پیشنهاد برای افزایش شانس موفقیت او در قبال ایران بدین شرح است: کار را با اعلام این موضوع شروع کند که دولت او از این موضوع اطمینان خواهد داد که ایران بتواند واکسن‌های کووید-۱۹ را در بازارهای بین‌المللی بخرد بدون اینکه با خطر نقض تحریم‌های ایالات متحده مواجه شود.

دولت ترامپ اعلام کرده که تحریم‌هایش شامل محموله‌ها و اقلام دارویی و بشردوستانه نمی‌شود اما مقررات بوروکراتیک بسیاری روی بانک‌ها، تامین کنندگان کالاها و خدمات و شرکت‌های ترانزیت که خواهان مجوز از آمریکا برای انتقال اقلام و محولات دارویی و بشردوستانه هستند، اعمال کرده است. بایدن می‌تواند این فرایند را تسهیل کند و علاقه خودش را به ایجاد روابط بهتر (با ایران) نشان دهد.

بایدن نیازی به این نوع از گرفتاری دیپلماتیک که باعث پیچیده شدن سال اول حضور او در منصب  می‌شود ندارد اما این مشکلی است که ترامپ برایش باقی گذاشته است و آزمونی برای تعهد او به منظور رهبری بازگرداندن سیاست خارجی به سمت مسیر چندجانبه‌گرایانه‌ای که اوباما بانی آن بود، خواهد بود.