خاورمیانه گرفتار دور باطل خرید تسلیحات نظامی و جنگ شده است/بی ثباتی های جدید مبارزه با تروریسم را سخت تر می کند

رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه به عنوان اولین مقام عالیرتبه بعد از انتخابات ریاست جمهوری در ایران به تهران می آید. در جریان این سفر چهارمین نشست شورای عالی همکاری ایران و ترکیه برگزار و گام دیگری در جهت توسعه و تعمیق همکاری های تهران-آنکارا برداشته می شود. 

دو طرف به ویژه در سال های اخیر با وجود اختلاف نظرهایی که داشته اند توانسته اند مناسبات خود را در مسیر رو به رشدی هدایت کنند. گشایش فصل جدید دیپلماسی دفاعی بین تهران و آنکارا در سال جاری را شاید بتوان نقطه عطفی در این مسیر عنوان کرد. سفراردوغان به تهران به گفته رضا هاکان تکین ایجاد تحول تاریخی در روابط دو کشور محسوب می شود. 

با این حال روند تحولات در خاورمیانه همکاریهای نزدیکتر را به یک ضرورت تبدیل کرده است.رفراندوم در اقلیم کردستان عراق با وجود هشدارهای منطقه ای و جهانی از سوی رهبران اقلیم برگزار شد. اقدامی که به گفته سفیر ترکیه در تهران به صورت یکجانبه و بدون توجه به حساسیتهای منطقه ای و بین المللی انجام شده است.

ترکیه و ایران به عنوان همسایگان عراق طی هفته های اخیر هشدارهای زیادی به رهبران اقلیم کردستان عراق دادند. در این راستا هاکان تکین بر این باور است که حکومت اقلیم کردستان بخشی از نظام و حاکمیت عراق محسوب می شود که در چارچوب قانون اساسی عراق شکل گرفته و این اقدامی که مقامات اقلیم کردستان عراق کردند اساسا با فلسفه وجودی چنین سیستمی تناقض دارد.

وی تاکید می کند ترکیه از هر نظر آماده است در مقابله با مسئله ای که می تواند تهدید جدی برای امنیت ملی این کشورمحسوب بشود و همین طور برای صلح و ثبات منطقه ما در رایزنی با دولت مرکزی عراق و هم در رایزنی با دیگر دولت های منطقه مثل ایران اقدامات مقتضی را انجام دهد.

سفیر ترکیه در عین حال اعتقاد دارد رهبران اقلیم کردستان عراق احتمالا چه بسا با چراغ سبزهایی که از بعضی قدرت های فرامنطقه ای گرفته اند ممکن است جسارت برای انجام یک چنین کاری را پیدا کرده اند.

 آقای رئیس جمهور اردوغان قرار است به تهران سفر کنند؛ ایشان در چه تاریخی به تهران سفر می کنند ومحورهای گفت و گوی ایشان در این سفر چه خواهد بود؟

هاکان تکین: رئیس جمهور چهارم اکتبر به تهران خواهند آمد. روابط ترکیه و ایران روابط نزدیک و ریشه داری است. برهمین اساس دیدارهای مقامات درعالیترین سطوح بین دو کشور به شکل منظم و دوره ای برگزار می شود.ما در این چهارچوب هر سال یک سفر در سطح ریاست جمهوری بین دو کشور انجام می دهیم. یک سال سفر رئیس ترکیه به ایران و سال دیگر سفر رئیس جمهور ایران به ترکیه. البته بعد از آغاز دوره ریاست جمهوری آقای روحانی و در نخستین سفر ایشان به ترکیه که سه سال قبل برگزار شد عالیترین مکانیسم همکاری بین دو کشور تحت عنوان شورای عالی همکاری ترکیه و ایران شکل گرفت.

جلسات و نشست های این شورا طی سفرهای دو رییس جمهور ، هر سال برگزار شده است.انشاء الله در سفر رئیس جمهور به تهران هم هفته آینده چهارمین نشست شورای عالی همکاری در تهران برگزار خواهد شد. البته تماسهای بین روسای جمهور دو کشور صرفا محدود به دیدارهای دو جانبه نیست؛ در حاشیه اجلاس های بین المللی چند جانبه هم روسای جمهور دو کشور دیدارهایی داشتند که از آن جمله می توان به دیدار آخرین در تاریخ دهم سپتامبر در حاشیه نشست آستانه و یا ملاقات در ماه مارس در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل اشاره کرد.

گذشته از این روسای جمهور دو کشور تماس های تلفنی هم در زمان های نزدیک باهم دارند به طوری که هفته گذشته دوبار روسای جمهور تماس تلفنی باهم داشتند.

در دیدار هفته آینده رئیس جمهوری از ایران بررسی تمامی ابعاد روابط دوجانبه در دستور کار قرار دارد همکاری های اقتصادی و تجاری همکاری های حقوقی ، قضایی و حتی همکاری های امنیتی بین دو کشور در دستور کار این سفر است.گذشته از این حوزه های همکاری جدید تر و یا مشکلاتی که در بعضی بخش ها وجود دارد، تمام این موضوعات در شورای عالی همکاری که تعداد زیادی از وزرا در آن حضور دارند،بررسی خواهد شد.

تحولات منطقه هم بعد مهمی از این مذاکرات را تشکیل خواهد داد. می دانید که تحولات سریعی در عراق در حال وقوع است و مقامات اقلیم کردستان عراق تصمیمات یکجانبه ای مبنی بر اجرای رفراندوم گرفتند و آن را هم انجام دادند. ترکیه و ایران در این خصوص نگرانی های مشترک دارند. علاوه بر اینها در حوزه بحث سوریه در چارچوب (مذاکرات) آستانه با شرکت ترکیه، ایران و روسیه برای ایجاد آتش بس و صلح در سوریه گام هایی برداشته شده است. اینکه نتایج به دست آمده را چطور می شود تثبیت و نتایج مثبت تری را در سوریه پیش برد، این موضوعات در دستورکار مذاکرات قرار دارد. 

اهمیت دیگری که این سفر دارد این است که در دور جدید ریاست جمهوری جناب آقای روحانی، این سفر اولین سفر یک رئیس جمهور به ایران است و این سفر از این جهت هم برای ما اهمیت ویژه ای دارد و این هم یک تصویر جدیدی از روابط بسیار نزدیک ترکیه با ایران است. 

در روزهای اخیر همه پرسی در اقلیم کردستان عراق برگزار شد. آیا واقعا پیش بینی می کردید که این اتفاق بیفتد یا نه و چرا مسعود بارزانی با وجود مخالفت های منطقه ای و جهانی اصرار به برگزاری این همه پرسی کرد؟

هاکان تکین:ما از آغاز زمانی که تصمیم بر اجرای این رفراندوم گرفته شد هشدارهای لازم را به مقامات حکومت اقلیم کردستان عراق دادیم و از برادران کرد عراقی خواستیم که برگردند و سعی کنند که در فضای حسن نیت مسیر اشتباه را اصلاح کنند. به هر صورت هشدارها و خواسته های ما از طرف مقامات کرد عراقی به شکل مناسبی پاسخ داده نشد و ما طبیعتا از این مساله ناراحت شدیم.اگرچه شاید یک مقدار دیر شده ولی امیدواریم مقامات حکومت دولت کردستان عراق از این تصمیم اشتباه خود برگردند. 

شما وقتی نگاه می کنید به جز اسرائیل هیچ کشوری نه در منطقه و نه در جهان از این رفراندوم حمایت نکرده و تنها کشوری که از آن حمایت کرد اسرائیل بود.حکومت اقلیم کردستان بخشی از نظام و حاکمیت عراق محسوب می شود که در چارچوب قانون اساسی عراق شکل گرفته و اقدامی که مقامات اقلیم کردستان عراق کردند اساسا با فلسفه وجودی چنین سیستمی تناقض دارد چرا که آنها طی یک اقدام یکجانبه بدون در نظر گرفتن مخالفت های جهانی و مخالفت های منطقه ای و بدون در نظر گرفتن هیچ چیز دیگری کاری را که خودشان خواستند انجام دادند و به این شکل کشورهای دنیا و کشورهای منطقه و همین طور ملت عراق را در مقابل خودشان قرار دادند.

این موضوع با حضور بخش های مختلف حاکمیت ترکیه سازمان ها و نهادهای و نظام های ترکیه ارزیابی شده و تدابیر لازم در رابطه با این مسئله اتخاذ شده است. بخشی از این تصمیماتی که گرفته شده اجرایی شده و باقی تصمیمات هم برخی شان بر اساس روند وقایع اتخاذ خواهد شد. ما در حال حاضر آمادگی این را از هر نظر داریم در مقابله با مسئله ای که می تواند تهدید جدی برای امنیت ملی ما و همین طور برای صلح و ثبات منطقه محسوب شود،در رایزنی با دولت مرکزی عراق و دیگر دولت های منطقه مثل ایران اقدامات مقتضی را انجام دهیم. 

البته تدابیری که در حال اتخاذ است نباید به این شکل تعبیر شود که ما با مردم کرد عراق و یا با بقیه مردم کرد در کشورهای مختلف منطقه دشمنی داریم. البته که مردم کرد عراق می توانند مطالبات مشروعی را از حکومت مرکزی عراق داشته باشند و باید این مطالبات را در چارچوب قانون اساسی عراق و بر اساس تفاهم و مذاکرات و گفت و گوی سیاسی و متقابل پاسخ داده بشود نه اینکه با اقدامات یکسویه و رجز خوانی ها و یکسری اقدامات این چنینی.کسانی که می خواهند به این شکل عمل کنند و برنامه خودشان را پیش ببرند طبیعتا ضرر و زیان آن را هم خواهند دید.

 عراق طی ماه ها و هفته های اخیر توانسته پیروزی های خیلی زیادی را در مبارزه با تروریسم داعش در موصل و مناطق دیگر کسب کند.تحولات اقلیم کردستان عراق چه تاثیری در مبارزه با تروریسم و افراطی گری خواهد داشت؟

هاکان تکین: سال هاست که عراق با بی ثباتی های جدی مواجه است؛ در ماه های اخیر حکومت مرکزی توانسته گام های بلندی را در مبارزه با گروه های تروریستی بر دارد اما بحثی که وجود دارد این است که برگزاری این رفراندوم تنش ها، شکاف ها و بی ثباتی های جدیدی را به وجود خواهد آورد و نگرانی ما این است.علاوه بر این، هر مساله ای در عراق کم و بیش در منطقه ما به ویژه در کشورهای همسایه ترکیه و ایران هم انعکاس پیدا می کند. با بی ثباتی های جدیدی که ایجاد می شود مبارزه با گروه های تروریستی هم مشکل تر و سخت تر خواهد شد.

من وقتی این مساله را می گویم می خواهم به این مسئله دقت داشته باشید که نیروهای پیشمرگه کرد عراقی در مبارزه با داعش سهم جدی داشتند و ما تصورمان این بود که مصیبت تروریسم و افراطی گری و مبارزه با آن باعث خواهد شد اتحاد در بین مردم عراق بیشتر بشود.اما چیزی که از ظاهر امر بر می آید این است که بعضی گروه ها و محافل چنین تصور کرده اند که از این بی ثباتی می توانند در جهت اهداف و برنامه های خود سوءاستفاده کنند که این اشتباه جدی است.

ایرنا: آقای سفیر ظاهرا مقامات اقلیم امیدوارند با توجه به مناسبات اقتصادی و تجاری که ایران و ترکیه با اقلیم دارند، در نهایت از مواضع خود در قبال اقدام یکجانبه آنها کوتاه بیایند. بعضا در محافل رسانه ای هم این بحث مطرح می شود که با توجه به حجم بالای تعاملات اقتصادی در نهایت مجبور هستند که با این اتفاقات کنار بیایند.

هاکان تکین:باورم این است که این هم یک محاسبه اشتباه است. در این محاسبه کشورهایی مثل ترکیه و ایران به جای اینکه به اقلیم وابسته باشند، این اتفاقا اقلیم کردستان عراق هست که در یک حجم بسیار بالا به ترکیه و به همسایه دیگرش ایران وابستگی اقتصادی دارد.کشورهایی مثل ترکیه و ایران بدون داشتن روابط اقتصادی وتجاری در حوزهایی مثل انرژی هم می توانند به حیات خودشان ادامه بدهند و زندگی و کار خودشان را داشته باشند اما برعکس، این مسئله را در مورد اقلیم کردستان عراق نمی توانیم بگوییم.احتمالا چه بسا با چراغ سبزهایی که از بعضی قدرت های فرامنطقه ای گرفته اند ممکن است جسارت برای انجام یک چنین کاری را پیدا کرده اند اما برادران کرد عراقی ما باید این مسئله را فراموش نکنند که قدرت های فرامنطقه ای امروز اینجا هستند و فردا نیستند اما کشورهایی مثل ترکیه و ایران همسایه آن ها هستند و همواره در کنار آن ها حضور دارند.

کسانی که به حساسیت های همسایه هایشان بی توجه بودند یا حتی در مقابل این حساسیت ها شروع به رجزخوانی کردند اینکه چه مشکلات و چه مسائلی برایشان پیش آمده را همه می دانند. ما هیچ سیاستی مبنی بر اعمال سلطه در هیچ کشور و گروهی در منطقه نداریم و ما طرفدار حفظ تمامیت ارضی و حاکمیت ملی تمام کشورهای در منطقه هستیم و خواسته ما این است که در تمام کشورهای منطقه دولت هایی شکل بگیرد که کل اقشار جامعه را نمایندگی کنند و دولت های فراگیری باشند و بتوانند حقوق تمام اقشار جامعه خودشان را رعایت کنند و مطالبات آن ها را پاسخ بدهند. باور داریم که راه برپایی ثبات، رفاه و آرامش در منطقه ما فقط از این مسیر می گذرد.

ما شاهد دو روند متضاد در دو دنیای متفاوت جهان توسعه یافته مثل اروپا و جهان در حال توسعه و منطقه خاورمیانه هستیم.درحالی که در کشورهای اروپایی شاهد همگرایی کشورها هستیم، درمنطقه خاورمیانه شاهد واگرایی ملت های منطقه هستیم.برای این مسئله چه کار باید کرد چرا باید شاهد چنین تفاوت هایی باشیم؟

هاکان تکین:این تعبیر ومسئله ای که شما طرح می کنید بسیار درست است و متاسفانه به شکل کاملی در مورد منطقه ما هم صدق می کند.اگر بخواهیم دست کم برای منطقه خودمان راه حل این را پیدا کنیم به نظر من اولین گام این است که کشورهای منطقه سرنوشت خودشان را خودشان به دست بگیرند یعنی به جای تکیه به نیروها و قدرت کشورهای فرامنطقه ای سعی کنند سرنوشت خودشان را خودشان مشخص کنند. گام دوم این است که ما سیاست های اعتمادسازی را در بین کشورها بتوانیم پیگیری کنیم البته نه فقط در بین کشورها لکه این اتفاق باید در داخل خود کشورها و بین اقشار مختلف هم پیگیری شود. مثلا در عراق و سوریه این پاره پارگی در جوامع آن ها نیز اتفاق افتاده است. باید سیاست های اعتماد ساز را پیگیری کنیم تا همه اقشار جوامع بتوانند با اعتماد بیشتری به هم نگاه کنند. 

موضوع دیگر یا گام بعدی که باید در این راه برداریم مبارزه با مصیبتی است که در منطقه ما شایع شده و آن هم مبارزه با افراطی گری است؛ به خصوص سازمان های تروریستی و افراطی مثل داعش و القاعده که با سوءاستفاده از دین اسلام که دین صلح و رحمت است بزرگترین ضربه ها را به دین اسلام و مردم می زنند. همین طور ما باید با فرقه گرایی مبارزه کنیم.می خواهم صمیمانه بگویم ما باید مسلمانی در درجه اول قرار بدهیم و برای ما اسلام از مذاهب مهمتر باشد و سعی کنیم در این راه گام های جدی ای را برداریم چرا که الان وقتی که ما نگاه می کنیم این افراطی گری و این فرقه گرایی باعث پاره پارگی جوامع می شود و آن کسی که نهایتا از این امر متضرر می شود ملت های منطقه و ما هستیم.کسی که شکست می خورد ما و مردم منطقه در عراق، سوریه و یمن هستند.مهم است که نگاه کنیم و ببینیم که تاجرین سلاح و کارخانجات اسلحه سازی برنده این اتفاقات هستند و بازنده ، مردم منطقه هستند که امکانات محدود وسرمایه هایشان به جای اینکه در مسیر توسعه آنها هزینه بشود در جهت خرید تسلیحات صنایع دفاعی و تجهیزات نظامی مصرف می شود. ما در اینجا دور باطلی از خرید و تامین تجهیزات نظامی و جنگ را در منطقه داریم و باید بتوانیم این چرخه را بشکنیم .برای عبور از این مرحله یک رهبری و با یک چشم انداز بلندمدت نیاز است که بتوانیم دست به دست هم بدهیم و با جسارت منطقه را از این شرایط خارج بکنیم. تصور من این است که ترکیه و ایران می توانند این کار را انجام بدهند.

شما در ابتدای صحبت هایتان گفتید ایران و ترکیه به همراه روسیه در قالب ساز و کار آستانه توانستند بحران سوریه را تا حدی کنترل کنند. چشم انداز حل و فصل بحران سوریه را چگونه می بینید؟ فکر می کنید تحولات اقلیم کردستان چه تاثیری بر این بحران می گذارد آیا ممکن است این اتفاقات باعث همگرایی و همکاری بیشتر ترکیه و ایران در سوریه شود؟

هاکان تکین:بین ترکیه و ایران منافع مشترک بسیاری وجود دارد و ما برای اینکه همکاری های خودمان را تقویت کنیم و به هم نزدیک تر شویم نیاز به بحران های جدید نداریم.اما بحران ها و تهدیداتی که پیش روی دو کشور قرار می گیرد و تنش های جدیدی که در منطقه اتفاق می افتد در واقع همکاری های بسیار نزدیک تر را برای ما تبدیل به یک ضرورت می کند.

البته که ما کارهای مهمی را توانستیم در چارچوب آستانه انجام دهیم. شما وقتی نگاه می کنید می بینید کارهایی که هیچ کشوری نتوانسته در سوریه محقق بکند ترکیه و ایران با همکاری روسیه در چارچوب روند آستانه توانستند محقق کنند. در حال حاضر 4 منطقه کاهش تنش در سوریه شکل گرفته و گام های مهمی دراین خصوص برداشته شده و این یک نمونه از همکاری هایی است که می تواند نتایج مثبتی را در پی داشته باشد. البته راهی که در چارچوب آستانه طی شده به یک نقطه حساسی رسیده و باید تلاش کنیم این نتایج حفظ شود چرا که در هفته گذشته در ادلب مجددا بعضی بمباران ها انجام شده و بعضی از شهروندان غیرنظامی در آنجا جان خودشان را از دست دادند. باید تلاش کنیم که با حساسیت خیلی بالا این روند و نتایج به دست آمده را حفظ کنیم و بتوانیم گام های بیشتری در این جهت برداریم.

طبیعتا در مورد تصمیم یکطرفه مقامات اقلیم کردستان هم ، این همکاری بین ترکیه و ایران و البته دولت مرکزی عراق شکل گرفته و باعث شده ما با قدرت بیشتری در کنار همدیگر قرار بگیریم البته نباید این همکاری را دوطرفه فقط بین ایران و ترکیه دید؛ حکومت مرکزی عراق سهم مهمی دارد و باید تلاش کنیم با همکاری سه کشور، جلوی نتایج و تبعات منفی اقدام یکطرفه را بگیریم.

آقای سفیر ، ما امسال و با سفر سرلشکر باقری به ترکیه شاهد گشایش فصل جدیدی در عرصه دیپلماتیک بین ایران و ترکیه بودیم؛ چه عوامل و چه نیازهایی باعث گشایش این فصل از دیپلماسی بین دو کشور شد؟ دیپلماسی دفاعی بین تهران-آنکارا در این مدت اخیر احیانا چه دستاوردهایی داشته است؟

هاکان تکین:ترکیه و ایران در تمامی حوزه ها همکاری های گسترده ای داشتند و گام های جدی برداشته بودند تنها بخشی که شاید تاکنون و در رابطه بین دو کشور مغفول مانده بود حوزه روابط دفاعی و نظامی بود. وقتی بی ثباتی ها، تنش ها و درگیری هایی که در منطقه وجود دارد را نگاه می کنیم به ضرورت چنین همکاریهایی پی می بریم.اینکه چرا تاکنون در این حوزه ما همکاری جدی نداشته ایم واقعیت این که خیلی توجیهی برای این مسئله پیدا نمی کنیم و نمی توانیم توضیح قانع کننده ای داشته باشیم. سفر سرلشکر باقری رئیس کل ستاد کل نیروهای مسلح ایران به ترکیه در ماه اوت گذشته را می توانیم یک سفر تاریخی بدانیم چرا که بعد ازانقلاب اسلامی ایران سفری در این سطح به ترکیه نشده بود. ما توانستیم صفحه جدیدی را در حوزه نظامی و دفاعی در روابط خودمان باز کنیم. در حال حاضر و پیش از سفر رئیس جمهور ترکیه، رئیس ستاد کل ارتش ترکیه ارتشبد خلوصی آکار به تهران آمده است که این سفر به نوعی پاسخ به سفر سرلشکر باقری به ترکیه است.

در مورد نتایج گشایش این فصل از دیپلماسی بین دو کشور ، ما در گام های آغازین همکاری هایمان در این حوزه هستیم و هنوز زود است که بگوییم توانستیم در این حوزه به این نتایج دست پیدا کنیم.البته حوزه های همکاری گسترده ای پیش روی دو کشور وجود دارد. با توجه به تنش ها وتحولات و درگیری هایی که در منطقه وجود دارد و رایزنی هایی که می تواند در این خصوص بین مقامات نظامی و دفاعی دو کشور انجام و تدابیری به شکل هماهنگ اتخاذ شود.

یکی از موضوعات جدی دیگر که در همکاری در این حوزه مطرح است بحث مبارزه با تروریسم است؛ همانطور که شما هم در جریان هستید گروه تروریستی(پ.ک.ک) و شاخه ایرانی آن یعنی پژاک از مناطق مرزی دو کشور سوء استفاده می کنند و با نفوذهایی که متقابلا می کنند، تحرکات و حمله های تروریستی خودشان را انجام می دهند که در این حوزه مقامات نظامی و دفاعی ما می توانند تصمیمات مختلفی بگیرند. 

موضوع دیگر که می تواند در دستور کار قرار داشته باشد٬ همکاری در حوزه آموزش و حوزه صنایع دفاعی دیگر است. این همکاری ها براساس منافع مشترک بین دو کشور شکل می گیرد و اما چیزی که من می خواهم تاکید کنم این است که همانند همکاری ما در تمامی حوزه های دیگر ، همکاری ما در حوزه نظامی و دفاعی هم بر پایه منافع دو کشور است اما این همکاری علیه کشور دیگر نیست و نیازی نیست که کشورهای دیگر از این همکاری احساس نگرانی داشته باشند و یا این همکاری را تهدیدی علیه خودشان ارزیابی کنند. همکاری ترکیه و ایران در این حوزه مثل همکاری در حوزه های دیگر، هم به نفع دو کشور خواهد بود و هم در جهت صلح و امنیت منطقه است.

 با توجه به موضع گیری قدرت های فرامنطقه نسبت به مسئله اقلیم کردستان عراق ، تا چه حد رویکرد کشورهای غربی را صادقانه می بینید؟ بالاخره بعضی از دولت ها و قدرتهای فرامنطقه ای در عرصه رسانه ای از بارزانی می خواستند که همه پرسی را برگزار نکند. آیا این ها را در این کار صادق دیدید و اینکه در نهایت چه سرنوشتی برای بارزانی پیش بینی می کنید؟

هاکان تکین:متاسفانه پیش از این، از طرف دوستان غربی ما سیاست های غیرصادقانه ای در ارتباط با منطقه ما پیگیری شده است. اینکه در ارتباط با مواضع رسمی که آن ها می گرفتند و مخالفت هایی که ابراز کردند چقدر صادق بودند و چقدر صادقانه این مواضع را اعلام کردند زمان به ما نشان خواهد داد.

در مورد بخش دوم سوالتان ببینید هیچ کشوری - البته این ها که کشور مستقلی نیستند بلکه بخشی از کشور عراق هستند و ذیل دولت مرکزی عراق محسوب می شوند و در حال حاضر دارند در مقابل دولت مرکزی خودشان رجز خوانی می کنند و اقدام یکطرفه انجام می دهند و حساسیت های ترکیه و ایران را نادیده می گیرند- هیچ کس نمی تواند در شرایطی که با تمام همسایگانش ناهماهنگ است بتواند به نقطه ای برسد که موفقیت آمیز باشد وبتواند آینده موفقی را برای خودش رقم بزند.ما خواسته و آرزویمان این است که آن ها هرچه زودتر از این گام اشتباه و یکطرفه خودشان برگردند. ما همواره در کنار برادران کرد عراقی خودمان بوده ایم. وقتی در سال 1991 صدام اقلیم کردستان را بمباران می کرد ما مرزهایمان را به روی آن ها باز کردیم و هزاران نفر از کردهای عراق را در کشورمان میزبانی کردیم. بعد از آن هم چه در حوزه اقتصادی و تجاری و چه در موارد انسانی ، ما کمک های زیادی به اقلیم کردستان عراق کردیم و اگر آن ها از این اشتباه برگردند ما می توانیم روابط خودمان را چه با حکومت مرکزی عراق و چه با حکومت اقلیم خیلی بیشتر از این چیزی که تاکنون داشتیم گسترش بدهیم و گام های مهمتری را به همراه یکدیگر برداریم اما هیچ کس با اقدام یکجانبه به پیروزی نمی رسد.