ژئواکونومی اثری از دکتر لقمان قنبری
جهان با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی وارد عصر نوینی شد، عصری که در آن تغییراتی شگرف در نوع و ماهیت مسائل سیاسی، اقتصادی، امنیتی و معادلات ژئوپلیتیکی اتفاق افتاد.
در این عصر شاهد طرح شبکهای از مفاهیم نظری مانند؛ نظم نوین بینالملل ، جهانی شدن ، گسترش امواج دموکراسی، هژمونی ایالات متحده، طرح ایده پایان تاریخ و گفتگوی تمدنها، تروریسم بینالملل و غیره بودیم.
در کنار رواج این تعابیر یک تحول مهم و چشم گیر دیگر در سه دهه اخیر به وقوع پیوسته است و آن اهمیت یابی روز افزون مناطق ژئواکونومیکی در جهان است.
اساساً با تحول گفتمانی در حوزه ژئو، در عصر جدید شاهد چرخشی استراتژیک، از حوزه گفتمان ژئوپلیتیک به گفتمان ژئواکونومیکی بعد از فروپاشی بلوک شرق بودیم.
در این دوره نقش برتر اقتصاد انرژی در عرصه مناسبات اقتصاد سیاسی بینالملل، ژئواکونومی و امنیت حوزههای تولید انرژی را در جایگاه رفیع مناسبات بینالملل قرار داده است تا آنجا که نه فقط علتها بلکه ابزارهای تعارض و جنگهای نوین نیز رنگ اقتصادی به خود گرفته است .
در این راستا کشور ایران به لحاظ موقعیت منحصر بفرد و به عنوان مرکز ثقل تعاملات ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی، همواره بخش لاینفکی از تفکرات ژئواستراتژیکی در صفبندیهای نظام قدرت جهانی بوده و هست. کشورهایی چون ایران که دارای امتیازات منطقهای عمدهای هستند به طور ویژهای در معرض وجوه گستردهتری از فرصتها یا تهدیدات ناشی از این موقعیت میباشند و تقریباً قادر به جداسازی خود از این مسئله نخواهند بود.
بنابراین یک همبستگی ساختاری بین موقعیت ژئواکونومیک ایران با امنیت ملی، توسعه اقتصادی و در نهایت منافع ملی این کشور ایجاد شده است.
اما مسئله ما در این کتاب این است که اگرچه ایران داراى حوزه هاى وسیعى از نفت و گاز بوده و از جایگاه بالایى در زمینههاى ژئواکونومیک برخوردار است با این وجود به نظر میرسد که طی چهار دهه گذشته، این کشور بنا به دلایل مختلف کمتر به مقوله ژئواکونومیک و تاثیر آن بر توسعه و پیشرفت کشور توجه کرده است
کتاب در شش فصل تنظیم و تألیف شده است. نویسنده در فصل نخست به مفاهیم کلیدی مورد استفاده در کتاب پرداخته است و مفاهیمی همچون ژئوپلیتیک، ژئواکونومی، ژئواستراتژی، امنیت انرژی و... را به دقت مورد واکاوی قرار داده است.
در فصل دوم این مفاهیم را به دقت همهجانبه مورد تحلیل قرار داده و ارتباط آنها با یکدیگر را بررسی کرده است.
در فصل سوم موقعیت ژئواکونومیک ایران و مزیتهای موجود در این رابطه در دو حوزه خلیج فارس و دریای خزر ارائه شده است.
در فصل چهارم کتاب به موضوع دورههای مختلف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با محوریت دو مقوله ژئواستراتژی و ژئواکونومی تبیین شده است. فصل پنجم هم به موضوع نقش عامل انرژی در روابط بین ایالات متحده امریکا و ایران اختصاص یافته است و به موضوعهایی همچون تشدید تحریمها و حضور امریکا در پایگاههای منطقهای در شمال، جنوب، شرق و غرب ایران اشاره شده است.
فصل آخر هم موضوع نقش دیپلماسی انرژی در تقویت سیاست خارجی توسعهگرا پرداخته شده است و مقوله امنیت ملی از این زاویه هم مورد واکاوی قرار گرفته شده است.
نام کتاب: ژئواکونومی: امنت انرژی و دیپلماسی انرژی( موقعیت ژئوامونومیک ایران و سیاست خارجی توسعهگرا)
مولف: لقمان قنبری( با مقدمه دکتر بهاره سازمند دانشیار گروه مطالعات منطقهای دانشگاه تهران)
انتشارات: کتاب آوا
نوبت چاپ: اول
سال چاپ: 1397
محل نشر: تهران
قیمت کتاب: 250000ریال
محل نشر و فروش:
- تهران- خیابان انقلاب- خیابان 12 فروردین. بن بست حقیقت- پلاک 4- واحد 4. شماره تماس 02166974130- 02166407993- 02166974645.
- فروشگاه کتاب آوا، اسلام شهر،خیابان صیاد شیرازی،دانشگاه ازاد اسلامی،جنب دادگستری. 02156354651
برای ورود به کانال تلگرام فرتاک نیوز کلیک کنید.