آیا میتوان روند سفید شدن موها را معکوس کرد؟
تار موهای سفید هم مثل خطوط ظریف روی صورت یا مفاصل دردناک به مثابه یکی از بیشمار علائم سن بالا در نظر گرفته میشود. اما آیا ما که هنوز آمادگی استقبال از این موهای سفید را نداریم، میتوانیم این روند را معکوس کنیم؟
با اینکه یک مطالعه کوچک در سال 2021 پیشنهاد داده است که ممکن است بتوان در موارد بسیار خاص و در کوتاه-مدت این کار را انجام داد، پاسخهای منطقیتر از جانب کارشناسان در رشتههای پوست و مو منفی است. حداقل، معکوس کردن روند سفیدی مو دائمی نیست.
مارتین پیکارد، استادیار علوم رفتار پزشکی، میگوید: «پیکان زمان در یک جهت حرکت میکند و موها به دلیلی رنگشان را از دست میدهند که ممکن است برگشتپذیر نباشد.»
پیکارد که یکی از نویسندگان مطالعهای در سال 2021 در مجله ای.لایف بود، نقش استرس – و معکوس کردن کوتاه-مدت – سفیدی مو را در طیف گستردهای از سنین بررسی کرد.
در یکی از مطالعات، محققان افرادی را مطالعه کردند که دستههایی از مو با رنگدانههای تیره در یکی از دو انتهای مو داشتند اما در وسط موها سفید بود و دریافتند که دورههایی که استرس کاهش پیدا کرده است با معکوس شدن موقتی فرایند سفید شدن موها مرتبط بوده است.
در یکی از موارد، فردی که به تعطیلات دو-هفتهای رفته بود، دوباره رنگدانههای مویش بازگشته بود.
اما، برخلاف داستان بدنام ماری آنتونی، که موهایش یک-شبه، قبل از اعدام، سفید شد، مهم است بدانید که یک یا چند روز استرسآور نمیتواند رنگ موهای شما را تعیین کند. دکتر آنتونلا توستی، استاد پوست و مو در دانشگاه میامی، میگوید، درعوض عوامل محیطی بیشتر از رویدادهای استرسآور میتوانند روی رنگ موها اثر داشته باشند.
توتسی میگوید: «استرس اکسیداتیو، مثل سیگار کشیدن یا آلودگی هوا، خطر سفیدی موها را به طرز معناداری افزایش میدهد. هنوز مشخص نیست که افزودن آنتیاکسیدانها در رژیم غذایی، مثل غذاهای غنی از آنتیاکسیدان مثل انواع توت، میتوانند خطرات سفیدی موها را به طور ویژه کاهش دهند یا خیر. اما برخی شواهد از این عقیده حمایت میکنند که رژیم غنی از آنتیاکسیدانها میتواند با کمک کردن به کاهش تخریب دی.ان.ای و سلولی که به واسطه مولکویهای ناپایدار به نام رادیکالهای آزاد رخ میدهد، اثرات سفیدی را کاهش دهند.»
رادیکالهای آزاد میتوانند به صورت طبیعی در بدن رخ بدهند اما همچنین به واسطه عوامل خارجی مثل سیگار، مواجهه با اشعه فرابنفش و آلودگی نیز ایجاد میشود.
دکتر جاشوآ زیچنر، متخصص پوست در بیمارستان سینای در نیویورک، میگوید: «متأسفانه، کاهش عوامل استرسزای محیطی و فردی نمیتواند به طور کامل از سفید شدن موها پیشگیری کند. بیش از نیمی از افراد با رسیدن به سن 50سالگی موهایشان سفید میشود و در افرادی که به صورت ژنتیکی موهایشان زود سفید میشود، این فرایند میتواند نقش بسیار مهمتری از مدیریت استرس در سفیدی زودهنگام موها داشته باشد. »
او میگوید: «اگر سابقه خانوادگی سفیدی زودهنگام موها را دارید، احتمال اینکه خیلی زودتر از دیگران موهایتان سفید شود، وجود دارد. من هرگز ندیدهام که موهایی که سفید شدهاند دوباره به حالت طبیعی برگردند که یعنی تغییرات دائمی در خود فولیکول مو اتفاق میفتد.»
با اینکه هنوز درمان کاملاً اثربخشی یا راهحلی برای سفیدی موها پیدا نشده است، دانشمندان تسلیم نشدهاند.
یکی از مسیرهای تحقیق به بررسی اتفاقی که برای ملانوسیتها در موهای سفید میفتد، میپردازد. ملانوسیتها، سلولهای تشکیلدهنده ملانین در مو هستند که رنگ موها را تعیین میکند. دانشمندان قبلاً باور داشتند که با افزایش سن ملانوسیتها میمیرند. اما یافتههای مطالعهای که به روی موشها انجام شد، نشان میدهد که ملانوسیتها ممکن است فقط در ریشه فولیکول مو جمع شوند و دیگر به ساقه مهاجرت نمیکنند که بتوانند رنگدانه مو را تأمین کنند.
توتسی میگوید، ممکن است از طریق درمانهای پزشکی بتوان این ملانوسیتها را دوباره فعال کرد تا موها را دوباره تیره کرد. اما، فعلاً فرایندی برای دستیابی به این هدف وجود ندارد.
زیچنر میگوید، یک مسیر دیگر درمان استرس اکسیداتیو به وسیله تقویت آنزیمهای مبارزهکننده با رادیکالهای آزاد از طریق استفاده از آنتیاکسیدانهای موضعی است.
اما در حال حاضر، درمانهای غیرپزشکی در سالنهای آرایشی محلی بهترین درمان موهای سفید هستند.
زیچنر میگوید: «بهترین درمان در حال حاضر برای موهای سفید شما، یک آرایشگر خوب است که موهایتان را رنگ کند.»