کمبود خواب و تغییراتی که بر اثر آن در ظاهر افراد به وجود می آید

یکی از مسائلی که در زندگی مدرن گریبانگیر افراد خصوصا کسانی که در زندگی روزانه خود استرس و اضطراب بیشتری را متحمل می شوند، گردیده، کمبود خواب است.

گروه دیگری هم وجود دارند که بخش اعظم کار خود را در شیفت های شبانه می گذرانند و عملا بخش اصلی خواب شبانه را از دست می دهند. پروازهای طولانی کاری، شیفت های شبانه، نگهداری از نوزادی که تازه متولد شده، سبک نادرست زندگی و استرس و اضطراب هایی که بخش بزرگی از آن هم در زندگی امروز بشر قابل کنترل نیست، معضل بی خوابی یا کم خوابی را سبب گردیده است.

شاید اگر نتوان تمامی این مسائل و مشکلات موجود در زندگی را برای داشتن خواب بهتر مدیریت کرد اما لااقل می توان بخشی از آن را تحت کنترل خود در آورد. مثلا می توان در مواقعی که ضرورتی هم به بیدار ماندن بیش از اندازه وجود ندارد با یک خواب عمیق و طولانی بخشی از این بی خوابی های مداوم را جبران کرد.

اگرچه عواملی چون ژنتیک، تغذیه و سبک زندگی در این امر موثر هستند اما شاید دانستن اینکه کمبود خواب تا چه اندازه می تواند پوست را مورد تهاجم قرار دهد، تاملی دوباره را در مورد برخورد با این مقوله مهم در ما سبب شود.

در این نوشته با برشمردن ۸ مورد از اثرات نامطلوب خواب بر روی پوست، اهمیت آن را برای تان با آوردن دلایل محکم علمی بر خواهیم شمرد تا شاید قدم خوبی برای مبارزه با عادتی باشد که در بسیاری از مواقع هم قابل کنترل است. با هم این موارد را مرور می کنیم:

پوست تان فرصت ترمیم پیدا نمی کند

دکتر «جاشوا زایشنر» متخصص پوست و استادیار مرکز پزشکی «سینای» در شهر نیویورک در این باره می گوید: “شب زمان استراحت پوست و هنگامی است که پوست این فرصت را پیدا می کند که آسیب های روزانه خود را در مناسب ترین زمان ترمیم کند.”

اگر در این زمان نخوابید، پوست توانایی آن را پیدا نخواهد کرد که به درمان و ترمیم خود مبادرت کند و می تواند به حالت روزهای بلوغ تان بازگشتی دوباره داشته باشد.

آکنه های مزاحم بر روی سطح صورت ظاهر می شوند

سطح هورمون کورتیزول، که هورمون اضطراب است در هنگام شب به صورت نرمال کاهش پیدا می کند. اما زمانی که شب نمی خوابید، میزان این هورمون نیز در سطح بالای خود باقی مانده و کم نمی شود. و این بدان معناست که غدد چربی در معرض تحریک مداوم قرار دارند. همین امر می تواند سبب بروز آکنه بر روی سطح پوست شود.

منافذ پوستی بزرگ تر به نظر می رسند

یکی دیگر از اثرات جانبی افزایش تولید چربی که بر اثر کمبود خواب به وجود می آید، اختلالاتی است که در منافذ پوست به وجود می آید.

خطر آفتاب سوختگی افزایش پیدا می کند

دکتر زایشنر می گوید: “خواب نرمال برای ساخت میزان مورد نیاز آنتی اکسیدان برای بدن لازم است. پژوهش های متعدد نشان داده که کمبود خواب با کاهش تولید آنتی اکسیدان توسط بدن همراه است.” همین امر می تواند سبب کاهش مقاومت پوست در مقابل تغییرات محیطی، اشعه «یو وی»، آلودگی و قرار گرفتن در معرض سیگار باشد.

خطر ابتلا به عفونت های پوستی بیشتر می شود

دکتر زایشنر در این مورد نیز می گوید: “کمبود خواب و تاثیر آن بر سیستم ایمنی بدن می تواند با کاهش سلول های سفید خونی نیز همراه شود. بنابراین یکی دیگر از خطرات کمبود خواب می تواند ابتلا به عفونت های پوستی باشد. از این نوع عفونت ها می توان به انواع عفونت های قارچی، کرم های حلقوی، سلولیتیس و فولیکولیتیس اشاره کرد.

فرورفتگی زیر چشم عمیق تر و تیره تر می شود 

غدد لنفاوی مانند یک سیستم دفعی عمل می کند یعنی سموم و مایعات زاید را فیلتر می کند. بر اساس گفته های دکتر زایشنر، مطالعات و پژوهش های انجام شده بر غدد لنفاوی نشان داده که کمبود خواب می تواند کارآیی این سیستم را به مخاطره بیاندازد.

یعنی اگر این مایعات و سموم زاید نتوانند دفع شوند، ممکن است در زیر چشم جمع و باعث پُف کردن زیر چشم بشوند. همچنین باید در مصرف سدیم هم دقت کافی شود چرا که مصرف بیش از اندازه نمک می تواند تجمع مایعات سمی و زاید را به همراه داشته باشد.

موجب تغییرات اساسی و مشهود در رنگ پوست می شود

کمبود خواب با اختلالی که در ترمیم شبانه پوست به وجود می آورد، الگوهای شبانه روزی ای که پوست باید به صورت نرمال آنها را داشته و به ترمیم خود ادامه دهد را متوقف می کند.

دکتر زایشنر در این مورد می گوید: “این امر می تواند سبب تجمع پوست های ترمیم نیافته و مرده روی سطح پوست شود و به همین دلیل هم پوست به کبودی و یا خاکستری شدن تغییر رنگ می دهد.

ایجاد عارضه هایی چون پسوریازیس یا اگزما می کند

استرس و اضطراب عمدتا از دلایل اصلی بروز برخی از عارضه های پوستی همچون پسوریازیس یا اگزما می شوند. همان طور که قبلا هم گفته شد، زمانی که به اندازه کافی و خوب نمی خوابید، میزان استرس افزایش پیدا می کند و این امر به همراه افزایش هورمون کنترل کننده اضطراب یعنی کورتیزول نیز است.

در مطالعات اولیه انجام شده بر این فرضیه نشان داده شد که کم خوابی در ابتلا به عارضه «پسوریازیس» نقش دارد. مطالعات بیشتر انجام پذیرفته برای پی بردن به ارتباط کم خوابی و عوارض پوستی به اثبات رسانید که اگزما هم می تواند بر اثر کمبود خواب روی سطح پوست ظاهر شود.