معرفی و علل بروز بیماری آتاکسی

 بیماری آتاکسی درست در زمانی پیش می آید که یک ناهماهنگی یا بی‌نظمی در حرکات عضلات نمایان شود اما به شرطی که ضعفی در ماهیچه‌ های فرد وجود نداشته باشد. این بیماری انواع گوناگونی دارد و امروز باشگاه خبرنگاران جوان قصد دارد تا به بررسی این بیماری و انواع آن بپردازد.

بیماری آتاکسی چیست؟

آتاکسی یک نشانگر عصبی است که بروز اختلال در سیستم عصبی را نشان می‌دهد و معمولا بر روی مخچه تاثیر می‌گذارد.

درست در زمانی که شخصی از آتاکسی رنج می‌برد، به عنوان عدم کنترل بر روی گروه خاصی از عضلات خود را نشان می‌دهد.

این عدم کنترل بیشتر در راه رفتن این افراد نمایان می شود، بنابراین، شناسایی نشانه‌ها و درک درمان‌های احتمالی برای بهبود کیفیت زندگی این افراد بسیار مهم است.

سه تقسیم بندی مجزا برای بیماری آتاکسی وجود دارد:

مخچه، حسی و دهلیزی.

انواع مختلفی از عدم تعادل در این طبقه بندی‌ها وجود دارد و فرم خفیف آن (dystaxia) و افرادی که یک طرف بدن آن‌ها تحت تاثیر قرار می‌گیرد (hemiataxia) تا نوع شدید و ناتوان کننده این اختلال وجود دارد. افرادی که از نوع شدید آن رنج می‌برند ممکن است به جراحی نیاز داشته باشند.

آتاکسی توسط موارد مختلفی ایجاد می‌شود. این موارد شامل تروما، آسیب به سیستم عصبی مرکزی (تصادف یا سکته)، کمبود ویتامین، کم کاری تیروئید، بیماری سلیاک، لوپوس، ژنتیک، عوامل زیست محیطی و تخریب سیستم عصبی است.

تشخیص علت زمینه‌ای می‌تواند به پزشک در درمان هر مورد کمک کند، زیرا در بیشتر شرایط، کیفیت زندگی افراد را می‌توان بدون جراحی‌های سخت بهبود بخشید.

انواع آتاکسی

    آتاکسی حسی (Sensory ataxia)

    آتاکسی مخچه‌ای (Cerebellar ataxia)

    آتاکسی وستیبولار (Vestibular ataxia)

    آتاکسی وستیبولار

علت بروز آتاکسی چیست؟

آتاکسی ممکن است ارثی باشد و یا به علت آسیب ساختاری مغزی یا نخاع ایجاد شود.

آتاکسی ژنتیکی ممکن است به جنسیت مربوط باشد، به این معنی که مشکلی در DNA و ژن در کروموزوم x یا y وجود دارد و یا ممکن است به اتوزومال مرتبط باشد، جایی که ناهنجاری یکی دیگر از ۲۳ جفت کروموزوم در آن است.

اسپینوسئر سلول و اتواکسیدی اپیزودیک نمونه‌هایی از آتاکسیا‌های اتوزومی غالب هستند. آتاکسیای فریدریچ و آتاکسیای تلانگیستسیا، آتاکسیا‌های برگشت پذیر و ارتجاعی هستند.

آسیب‌های ساختاری به مغز، ممکن است ناشی از هر گونه ضایعه‌ای باشد که باعث کاهش خون رسانی به سلول‌های مغزی می‌شود؛ ممکن است شامل آسیب و خونریزی، سکته مغزی یا تومور و مولتیپل اسکلروز باشد.

مسمومیت ها، مواد شیمیایی، الکترولیت، ناهنجاری‌های هورمونی و سوء تغذیه نیز علل بالقوه‌ای است که عمدتا بر مغز و عملکرد بدن تاثیر می‌گذارند و ممکن است بتواند بر کل بدن و عملکردش به طور برگشت ناپذیری تاثیر بگذارد.

شاید الکل یکی از رایج‌ترین مسمومیت‌ها برای ایجاد آتاکسی باشد.

علت‌های دیگر شامل انواع دارو‌های تجویزی از جمله لیتیوم و دارو‌های مورد استفاده برای درمان اختلالات تشنج است.

مواد مخدر تفریحی مانند PCP، کتامین و ماری جوانا ممکن است باعث آتاکسی شود.

مسمومیت جیوه ممکن است باعث آتاکسی شود. کمبود ویتامین B۱۲ و کم کاری تیروئید شود علل بالقوه دیگری برای این ابتلا به این مورد هستند.

بیماری ویلسون یک مشکل اتوزومی مغلوب است که بر توانایی بدن برای متابولیزه کردن مس تاثیر می‌گذارد و ممکن است به آتاکسی منجر شود. این یک نمونه از این است که چرا طبقه بندی آتاکسی کاری دشوار است، زیرا هم علت ژنتیکی و هم علت ساختاری دارد.

گروهی از بیماران مبتلا به آتاکسی وجود دارند که علت بروز این بیماری در آن ها مشخص نشده است و این نوع آتاکسی به عنوان آتاکسی ایدیوپتیک طبقه بندی می‌شود، بیماری سلیاک یک بیماری ایمنی است و اغلب فقط به عنوان یک اختلال گوارشی که در آن بدن نمی‌تواند هضم گلوتن را انجام دهد، رخ می‌دهد، می‌تواند بر بسیاری از اندام‌های دیگر بدن تاثیر بگذارد.

آتاکسی مرتبط با گلوتن ممکن است یکی از دلایل آتاکسی ایدیوپاتیک پراکنده باشد.

علائم و نشانه‌های آتاکسی

نشانه‌های آتاکسی بسته به اینکه چه بخشی از مغز و یا بدن آسیب دیده، متفاوت است و علائم مشترک در همه موارد، عدم هماهنگی است:

    مشکل راه رفتن با راه رفتن تاپایا، که اغلب گسترده و متناوب است که این می‌تواند منجر به سقوط شود.

    حرف زدن ممکن است همراه با لکنت و آرامش و با یک ریتم غیر معمول به کلمات باشد، بله ممکن است دشوار باشد و بیمار ممکن است به خصوص هنگام نوشیدن مایعات خفه شود.

    مشکل در استفاده از دست و انگشت برا باز و بسته کردن دکمه پیراهن، یا برداشتن چنگال یا قاشق برای خوردن، نوشتن، کار با کیبورد، دوختن و بازی کردن با ابزارالات را می‌تواند تحت تأثیر قرار دهد.

    نیشنگموس اصطلاحی که برای توصیف سریع حرکات ناخواسته چشمی است که در آن چشم‌ها به عقب و جلو حرکت می‌کنند.

    این می‌تواند باعث دشواری در بینایی و دشواری در خواندن یا حرکت چشم‌ها از یک کلمه به کلمه بعد شود.

    خستگی یک شکایت و علامت رایج است، به احتمال زیاد به این دلیل که عضلات بدن باید کار سخت تری را برای غلبه بر عدم هماهنگی برای انجام فعالیت‌های روزانه خود انجام دهند.