۱۵دلیل که باعث پرفشاری خون می شود

گرچه بالا رفتن‌های گذرای فشارخون لزوماً مشکلی جدی نیستند، اگر فشارخون برای مدتی طولانی بالا بماند، ممکن است آسیب جدی ایجاد کند.

در ادامه به ۱۵ موردی اشاره می‌کنیم که گرچه انتظارش را ندارید، اما فشارخون شما را بالا می‌برند:

۱- قند و شکر افزوده: قند و شکر افزوده ممکن است در مجموع حتی از نمک هم در بالا بردن فشارخون شما مهم‌تر باشد، به‌خصوص اگر در اشکال فرآوری‌شده مانند شربت ذرت پرفروکتوز باشد. افرادی که غذاهای با شکر و قند افزوده بیشتری مصرف می‌کنند، ممکن است دچار افزایش فشارخون؛ چه فشارخون حداکثر یا سیستولی (فشارخون هنگام تپش قلب) و چه فشارخون حداقل یا دیاستولی (فشارخون در میان دو تپش قلب) شوند. فقط مصرف یک بطری نوشابه بزرگ ۶۸۰ گرمی می‌تواند باعث افزایشی در حد ۱۵ نمره در فشارخون سیستولی و ۹ نمره فشارخون دیاستولی شما شود (فشارخون طبیعی ۱۲۰ روی ۸۰ میلی‌متر جیوه است.)

۲- تنهایی: تنهایی فقط به شمار دوستانی که دارید، مربوط نمی‌شود؛ موضوع بر سر احساس ارتباط با دیگران است. احساس تنهایی را نمی‌توان صرفاً با استرس یا افسرده بودن توضیح داد. احساس تنهایی همچنین با گذشت زمان بدتر می‌شود. در یک بررسی ۴ ساله فشارخون حداکثر افراد با بیشترین احساس تنهایی بیش از ۱۴ نمره افزایش یافت. پژوهشگران معتقدند ترس مداوم از طرد شدن و ناامیدی و احساس نگرانی بیشتر درباره ایمنی و امنیت می‌تواند کارکرد بدن شما را به کلی مختل کند.

۳- قطع تنفس در خواب: افراد دچار عارضه قطع تنفس در خواب بیشتر دچار فشارخون بالا و سایر مشکلات قلبی می‌شوند. هنگامی که در خواب تنفس شما به طور مکرر قطع می‌شود، دستگاه عصبی‌تان مواد شیمیایی آزاد می‌کند که فشارخون شما را بالا می‌برد. به علاوه، این قطع تنفس باعث می‌شود اکسیژن کمتری به دست بیاورید که این مسئله هم به نوبه خود به دیواره رگ‌های خونی آسیب می‌زند و تنظیم فشارخون را سخت‌تر می‌کند.

۴- کمبود پتاسیم در بدن: کلیه‌های شما برای اینکه بتوانند مقدار مایعات را در خونتان تنظیم کنند، نیاز به وجود تعادل میان سدیم و پتاسیم در بدن دارند. بنابراین حتی اگر رژیم غذایی کم‌نمک یا کم‌سدیم مصرف کنید، اگر به مقدار کافی میوه، سبزی، حبوبات، لبنیات کم‌چرب یا ماهی مصرف نکنید، هنوز ممکن است فشارخونتان بالا برود. شاید شنیده باشید که موز منبع غنی پتاسیم است؛ اما مواد غذایی دیگری مانند کلم بروکلی، اسفناج و سایر سبزی‌های برگ‌دار هم منابع خوبی برای پتاسیم هستند. به‌خصوص اگر بخواهید وزنتان را هم کنترل کنید.

۵- درد: درد حاد و ناگهانی باعث برانگیخته شدن دستگاه عصبی و بالا رفتن فشارخون می‌شود. این اثر درد در بالا بردن فشارخون را می‌توان با ایجاد تحریکات دردناک مانند گذاشتن دست درون آب یخ یا فشار دادن گونه یا بستر ناخن یا شوک الکتریکی دادن به انگشت مشاهده کرد.

۶- مکمل‌های گیاهی: آیا مکمل‌های گیاهی مانند جینکو، جین سینگ، گوارانا، افدرا، نارنج یا عصاره گل راعی مصرف می‌کنید. این مکمل‌های گیاهی و مکمل‌های دیگر می‌توانند فشارخون را بالا ببرند. یا با داروهای دیگر از جمله داروهای ضدفشارخون تداخل کنند.

۷- مشکلات تیروئید: هنگامی‌که غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تولید نمی‌کند، سرعت ضربان قلب و انعطاف‌پذیری شریان‌های شما کاهش می‌یابد. کمبود هورمون تیروئید میزان کلسترول بد یا ال‌دی‌ال را هم بالا می‌برد که به‌نوبه خود می‌تواند با رسوب دادن چربی در دیواره شریان‌ها آن‌ها را سفت کند.

سختی دیواره شریان‌ها و تنگی مجراهای آن‌ها باعث می‌شود خون سریع‌تر درون آن‌ها حرکت کند و فشار بیشتری به دیواره‌ها بیاورد و فشارخون بالا برود. در طرف مقابل در مواردی پرکاری غده تیروئید و تولید بیش از حد هورمون‌های تیروئیدی هم می‌تواند فشارخون را بالا ببرد چراکه در این حالت قلب شما شدیدتر و سریع‌تر ضربان دارد.

۸- احساس اجبار به ادرار: نتایج یک بررسی در زنان میانسال نشان داد، در زنانی که مجبور شده بودند برای دست‌کم ۳ ساعت به سرویس بهداشتی نروند، به‌طور میانگین فشارخون حداکثر یا سیستولی ۴ نمره و فشارخون حداقل یا دیاستولی ۳ نمره بالا می‌رود. تحقیقات دیگر اثر مشابهی را در مردان و زنان در سنین متفاوت نشان داده است. با افزایش سن احتمال بالا رفتن فشارخون بیشتر می‌شود بنابراین باید فشارخونتان را به دقت اندازه بگیرید. خالی کردن مثانه پیش از اندازه‌گیری فشارخون برای دقت اندازه‌گیری مهم است.

۹- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی: داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند آسپیرین و ایبوپروفن می‌توانند فشارخون شما را بالا ببرند؛ چه فردی سالم باشید و چه از قبل دچار بیماری فشارخون بالا باشید. گرچه این داروها به طور میانگین فشارخون را فقط چند نمره بالا می‌برد، طیف تغییرات فشارخون ناشی از آن‌ها گسترده است و ممکن است روی برخی افراد بیش از دیگران تأثیر بگذارند.

۱۰- مطب پزشک: هنگامی که پزشک فشارخونتان را در مطب اندازه می‌گیرد، ممکن است عدد بالاتری نسبت به اندازه‌گیری فشارخون در خانه به دست بیاید. این تغییر را اصطلاحاً «اثر روپوش سفید» می‌نامند و می‌تواند فشارخون حداکثر یا سیستولی را تا ۱۰ نمره و فشارخون حداقل یا دیاستولی را تا ۵ نمره بالا ببرد. این افزایش فشارخون احتمالاً ناشی از عصبی شدن یا اضطراب ایجاد شده ناشی از حضور در مطب پزشک است.

۱۱- داروهای ضداحتقان: داروهای ضداحتقان مانند سودوافدرین و فنیل فرین رگ‌های خونی را تنگ می‌کنند و به این ترتیب می‌توانند پرخونی مخاط بینی و گرفتگی بینی ناشی از آن را که هنگام بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی ایجاد می‌شوند، رفع کنند. این داروها همچنین ممکن است تأثیربخشی داروهای ضدفشارخون را کاهش دهند. اگر دچار فشارخون بالا هستید و برای رفع گرفتگی بینی ناشی از سرماخوردگی یا سینوزیت می‌خواهید از داروهای ضد احتقان بدون نسخه استفاده کنید، قبلاً با پزشک یا داروسازتان مشورت کنید.

۱۲- کم‌آبی بدن: هنگامی که بدن شما مایعات کافی دریافت نمی‌کند، رگ‌های خونی‌تان تنگ می‌شوند. علت این است که در این وضعیت مغز شما پیامی را به غده هیپوفیز می‌فرستد تا هورمونی را آزاد کند که باعث تنگ شدن رگ‌های خونی می‌شود. همچنین کلیه‌های شما ادرار کمتری تولید می‌کنند و تا جایی که می‌توانند مایعات را در بدن نگه می‌دارند. این مسئله باعث می‌شود رگ‌های خونی ریز در قلب و مغز شما تنگ شوند. مجموعه این آثار فشارخون شما را بالا می‌برد.

۱۳- داروهای هورمونی ضدبارداری: قرص‌ها، آمپول‌ها و سایر اشکال هورمونی ضدبارداری می‌توانند رگ‌های خونی را تنگ کنند بنابراین امکان دارد فشارخون را بالا ببرند. این عارضه بیشتر در خانم‌های بالای ۳۵ سال، دارای اضافه‌وزن یا سیگاری‌ها رخ می‌دهد. بنابراین اگر از این داروها استفاده می‌کنید، بهتر است هر ۶ تا ۱۲ ماه فشارخونتان را بررسی کنید. داروهای ضدبارداری که حاوی میزان کمتری از هورمون استروژن هستند، کمتر این عارضه را ایجاد می‌کنند.

۱۴- صحبت کردن: صحبت کردن چه سنتان کم و چه سنتان زیاد باشد، بر فشارخونتان اثر می‌گذارد. هرچه فشارخون شما در حال استراحت بالاتر باشد، شروع به صحبت کردن فشارخونتان را بیشتر بالا می‌برد. البته این اثر برای چند دقیقه بیشتر طول نمی‌کشد. به نظر می‌رسد موضوع و محتوای عاطفی حرف‌های شما بیشترین تأثیر را از این لحاظ داشته باشد.

۱۵- داروهای ضدافسردگی: داروهای ضدافسردگی بر مواد شیمیایی مغز مانند دوپامین، نوراپی نفرین و سروتونین تأثیر می‌گذارند. انواع داروهای ضدافسردگی از جمله ونلافاکسین (افکسور)، داروهای مهارکننده مونوآمین اکسیداز (MAOI)، داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای و داروهای مهارکننده بازجذب سروتونین (SSRI) مانند فلوکستین (پروزاک) نه‌تنها بر خلق‌وخوی شما تأثیر می‌گذارند، می‌توانند فشارخون شما را بالا ببرند. مصرف همزمان دو داروی ضدافسردگی هم ممکن است این خطر را افزایش دهد.