علت دندان قروچه در کودکان

افسانه صائمی پور گفت: بسیاری از کودکان یا افراد بزرگسالی که شب‌ها خواب راحتی ندارند و بیشتر ایام در خواب مدام دندان‌های خود را به یکدیگر می‌سایند این افراد به بروکسیسم یا همان دندان‌قروچه مبتلا هستند.  

وی اضافه کرد: بروز این نوع بیماری، با افزایش سن مبتلایان کاهش می‌یابد بـه نحوی که این روند از ۱۳ درصد در افراد ۱۸ تا ۲۹ ساله به ۳ درصد در افراد ۶۰ سال و بالاتر، کاهش می‌یابد.

صائمی‌پور با بیان اینکه در بین حدود ۲۰ درصد بزرگسالان زمانی که در خواب به سر می‌برند دندان‌قروچه مشاهده می‌شود، افزود: بروکسیسم، تخریب دندانها، سردرد، درد دهان، صورت و اختلال عملکرد فک را به همراه دارد.

این متخصص روان درمانگر گفت: عوامل زیادی ممکن است بر بروکسیسم و شدت آن اثرگذار باشد از جمله عوامل روحی ـ روانی که اضطراب و استرس در رأس آن است و از طرفی حدود ۱۰ درصد بیماران مبتلا به این نوع بیماری، دچـار سـندرم پـای بیقرار RLS اختلالی درازمدت که باعث می‌شود فرد احساس کند باید مدام پایش را تکان دهد، هستند و این نوع رفتار در افراد بزرگسالی که عادت به مصرف سیگار، الکل، کافئین و برخی داروها خطرساز، دارند بیشتر مشاهده می شود.

صائمی پور گفت: بیماران مبتلا به سندرم آپنه انسدادی خواب که عبارت است از وقفه تنفس بیش از ۱۰ ثانیه ضمن خواب، دندان‌قروچه بیشتری دارند. برخلاف تصور، عقب‌ماندگی ذهنی کودکان با افزایش احتمال بروکسیسم همراه نیست.  

وی تصریح کرد: دندان‌قروچه احتمال دارد در خـواب یـا بیـداری برای افراد مبتلا به برکسیسم رخ دهد در این صورت می‌توان پیش‌بینی کرد مجموع عوامل بیولوژیک، روانی و اجتماعی در ایجاد این نوع بیماری دخیل باشد.  

تشدید بروکسیسم با استرس

این روان درمانگر گفت: استرس، فوبیا و ترس، مـی‌توانـد سبب تشدید بروکسیسم در فرد مبتلا به دندان‌قروچه شود. ساختار خواب این افراد، طبیعی است و افزایش بیداری‌های کوتـاه‌مدت طی شب ندارند. در کودکانی که به طور معمول شخصیتی مضطرب و ناآرام دارند ممکن است در برخی مواقع آثـار گازگرفتگی روی لب و داخل گونه آنها مشاهده شود.

صائمی‌پور با بیان اینکه برخلاف تصور عموم عفونت‌های انگلی علت بروکسیسم نیست، افزود: بیماران مبتلا به دندان‌قروچه شدید به دلیل احتمال وجـود سـایر بیمـاری‌های خـواب مانند صـرع، سندرم آپنه انسدادی خواب باید به آزمایشگاه خواب کلینیک‌های روانپزشکی مراجعه کنند.

راه‌های درمان

صائمی پور اظهار داشت: به جز رفتار درمانی و رعایت بهداشت خواب که از جملـه اقدامات اولیه برای درمان و یا کاهش مبتلایان به بروکسیسم به شمار می‌رود تاکنون درمان اختصاصی برای بروکسیسم مشاهده نشده است. مگر در موارد استثنایی پزشک معالج به تشخصی خود دارویی را برای فرد مبتلا تجویز کند.  

وی افزود: روش‌های آرام‌سازی و کاهش استرس همراه با تمرینات ورزشی جهت کنترل دندان‌قروچه ممکن اسـت مـؤثر باشـد. محافظت از دندانها و ساختمان دهان در بیماران بدون بیماری زمینه‌ای و یا درمان بیماری‌های زمینه‌ای مثل سندرم آپنه انسدادی خواب، توصیه می‌شود.

این متخصص روان درمانگر به خانواده‌ها هشدار داد: موبایل، بازی‌های کامپیوتری و برنامه‌های تلویزیونی پرهیجان می‌تواند ضمن تشدید استرس و اضطراب در کودکان، آنها را در ابتلای به بروکسیسم هدایت کند.