پانگولین؛متهم جدید ویروس کرونا

احسان محمدی در عصر ایران نوشت: با دلسوزی سعی کردم پسر جوانی که در آشپزخانه پروژه نفتی‌مان کار می‌کرد را متقاعد کنم که برود دیگ‌های چینی‌ها را بشورد. گفتم: «دو برابر الان بهت حقوق میدن، اندازه یک مهندس ایرانی پول درمیاری!» با حالت درمانده‌ای گفت: «پول دوست دارم ولی به خدا نمیتونم، دو روز رفتم اونقد بالا آوردم که داشتم می‌مرُدم!»

راست می‌گفت. خودشان آشپز و مواد غذایی آورده بودند و همیشه یک سوپ آب زیپو هم بار می‌گذاشتند که بویش کلاغ‌ها را در آسمان بیهوش می‌کرد. بیست‌وچهار سالم بود و عاشق یاد گرفتن. یک‌ بار بحث غذا شد، از «جانگ» که انگلیسی می‌دانست پرسیدم: «چطور گوشت سگ می‌خورید؟» خیلی حق به جانب گفت: «همون طور که شما گوشت گوسفند می‌خورید!» دهانم بدوخت!

وقتی بحث از ذائقه رد شد گفت ما کشور خیلی بزرگی هستیم و اندازه شما منابع برای تولید غذا نداریم. یکی از دلایلی که ما در روستایمان مُرده‌ها را می‌سوزانیم این است که اگر بخواهیم قبر بکنیم، زمین‌ برای کشاورزی کم می‌آید.

بعدها دیدم وجود جمله «غذا خوردی؟» در احوالپرسی روزمره‌شان نشان می‌دهد زمانی در این کشور، خوردن یک وعده غذا تا چه اندازه اهمیت داشته که حتی در احوالپرسی آن را آورده‌اند. این که بعضی از ما کله‌پاچه و دنبلان می‌خوریم محل جدل شده، دموکراسی می‌گوید باید به منوی غذایی خلایق احترام گذاشت اما کارد بخورد به شکمی که با موش و مورچه‌خوار و سگ و خفاش پر می‌شود!

خفاش به عنوان عامل اصلی شیوع ویروس کرونا در میان افکار عمومی شناخته می‌شود. گرچه برخی از متخصصان از ابتدا عنوان کردند که با قاطعیت نمی‌توان خفاش یا سوپ خفاش را عامل این ویروس بدانند اما هر چه هست زیر سر حیوانات و بازارچه خرید و فروش حیوانات زنده‌ای است که چینی‌ها آنها را به عنوان غذا می‌خورند. مجموعه‌ای از مار و سگ و اردک و خفاش و هر درنده و خزنده و چرنده‌ای که فکرش را بکنید!

جدیدترین مقاله منتشره در مجله معتبر نیچر، نشان می‌دهد که شیوع کرونا با همدستی یک جانور دیگر به نام «پانگولین» بوده و از طریق این حیوان به انسان منتقل شده، گرچه کماکان نام «خفاش» به عنوان منشا اصلی ویروس در پرونده ثبت است.

در واقع دانشمندان بر این باورند که ویروس عامل بیماری COVID-۱۹ از خفاش‌ها به پانگولین انتقال پیدا کرده و در پانگولین‌ها تکامل پیدا کرده و به انسان انتقال یافته است. برخی منابع بر این باورند که پانگولین‌های آلوده به ویروس از مالزی به چین قاچاق شده‌اند.

پانگولین چه جانوری است؟

پانگولین یا مورچه‌خوار پولک‌دار جانوری بومی شرق آسیا است گرچه دو گونه ساکن آفریقا هم دارد. پانگولین در فهرست جانوران در معرض انقراض دارد که خرید و فروش آنها قاچاق است اما هم خرید و فروش و هم خورده می‌شود!

پانگولین‌ها موجوداتی خجالتی‌اند و هم اندازه گربه هستند. آنها روی پوست‌شان فلس‌هایی از جنس کراتین دارند و تنها پستاندارانی به شمار می‌روند که چنین نوع از پوشش بدن را دارا هستند. این فلس‌ها چنان محکم‌اند که سال ۱۸۲۰ میلادی از آن زرهی(جوشنی) ساختند و به جرج سوم پادشاه بریتانیا هدیه کردند.

مورچه‌خوار پانگولین جانوری شب‌زی است و از حس بویایی قوی خود برای یافتن حشرات در شب استفاده می‌کنند. آنها با زبانی دراز و باریک و بزاقی چسبناک در خوردن مورچه‌ها و موریانه‌ها تخصص دارند.

پانگولین‌ها در هنگام احساس خطر خود را مانند جوجه‌تیغی جمع می‌کنند و تنها کفتار و گربه‌سانان بزرگ قادر به نفوذ به پوشش فلسی آنها هستند.

این حیوان در چین مصرف خوراکی و دارویی دارد و چینی ها معتقدند که گوشت آن بسیار خوشمزه است. هنوز مشخص نیست که از چه طریقی این ویروس از پانگولین به انسان منتقل شده است. برخی از مقامات رسمی در چین حتی معتقدند که آنها قربانی این ویروس شده و اولین بار کرونا در ایتالیا به وجود آمده و سپس توسط خارجی‌ها به این کشور وارد شده است.