آکنه چیست؟
آکنه نوعی بیماری پوستی است که هنگامی رخ میدهد که فولیکولهای موی شما با روغن و سلولهای مرده پوست پر میشود و باعث ایجاد جوشهای سفید، جوشهای سرسیاه یا در کل جوش میشود. آکنه اگرچه در همه سنین دیده میشود اما بیشتر در بین نوجوانان دیده میشود.
درمانهای مؤثر آکنه در دسترساند، اما آکنه میتواند پایدار باشد. جوشها و برجستگیها بهآرامی بهبود مییابند و هنگامی که فرد شروع به بهبودی میکند، کوچکتر به نظر میرسند. بسته بهشدت آکنه، آکنه میتواند باعث پریشانی عاطفی و زخم شدن پوست شود. هرچه زودتر درمان را شروع کنید، خطر ابتلا به چنین مشکلاتی نیز کاهش مییابد.
علائم:
علائم آکنه بسته بهشدت شرایط شما متفاوت است:
• سرسفید (پلاگینهای منافذ بسته)
• جوشهای سرسیاه (پلاگینهای منافذ باز)
• برجستگیهای کوچک قرمز و لطیف (پاپول)
• جوش (چرکی)، پاپولهایی که در نوک آنها چرک قرار دارد
• تودههای بزرگ، جامد و دردناک زیرپوست (ندولها)
• تودههای دردناک و پر از چرک در زیرپوست (ضایعات کیستیک)
آکنه معمولاً در صورت، پیشانی، سینه، قسمت فوقانی پشت و شانهها ظاهر میشود.
چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر درمانهای مراقبت از خود، آکنههای شما را از بین نمیبرند، به یک پزشک بهداشتی درمانی مراجعه کنید تا او داروهای قویتری را تجویز کند. اگر آکنه ادامه یافت یا شدیدتر شد، ممکن است بخواهید از پزشکی که متخصص پوست است مراجعه کنید.
برای بسیاری از خانمها، آکنه میتواند برای دههها ادامه داشته باشد، و یک هفته قبل از قاعدگی نیز مشکل ایجاد میکند. این نوع آکنهها اغلب بدون درمان در زنانی که از داروهای ضدبارداری استفاده میکنند، از بین میروند.
در بزرگسالان مسن، بروز ناگهانی آکنه شدید ممکن است نشانه بیماری زمینهای باشد که نیاز به مراقبت پزشکی دارد. سازمان غذا و دارو (FDA) هشدار میدهد که برخی از لوسیونهای ضد آکنه، پاککنندهها و سایر محصولات پوستی بدون نسخه نیز میتوانند در بروز آکنه واکنش جدی ایجاد کنند.
این نوع واکنشها کاملاً نادر هستند، بنابراین آنها را با قرمزی، تحریک یا خارشهایی که در مناطقی که از داروها یا محصولات استفاده کردهاید رخ میدهند، اشتباه نگیرید.
اگر پس از استفاده از یک محصول پوستی موارد زیر را تجربه کردید، حتماً از فوریتهای پزشکی کمک بگیرید:
• ضعف
• مشکلات تنفسی
• تورم چشم، صورت، لبها یا زبان
• خشکی گلو
آکنه چگونه ایجاد میشود؟
چهار عامل اصلی وجود دارد که باعث ایجاد آکنه میشوند، از جمله:
• تولید بیش از حد روغن (سبوم)
• مسدود شدن فولیکولهای مو توسط روغن و سلولهای مرده پوست
• باکتریها
• التهاب
آکنه به طور معمول در صورت، پیشانی، قفسه سینه، بالای کمر و شانههای شما ظاهر میشود زیرا این نواحی از پوست بیشترین غدد چربی (سبوم) را دارند. فولیکولهای مو به غدد چربی متصل هستند. دیواره فولیکولها ممکن است برجسته شده و جوشهای سرسفید ایجاد کنند و یا ممکن است به شکل دوشاخه به سطح بالا و باز باشند و تیره شوند و باعث ایجاد جوش سرسیاه شوند.
جوش سرسیاه ممکن است مانند خاکی باشد که در منافذ گیرکرده باشد. اما در واقع منافذ مملو از باکتری و روغن هستند که با قرارگرفتن در معرض هوا قهوهای رنگ میشوند. جوشها لکههای قرمز برجسته همراه با یک مرکز سفید ایجاد میکنند که در صورت التهاب فولیکولهای مو یا آلودگی با باکتری ایجاد میشوند.
انسداد و التهاب در عمق فولیکولهای مو تودههایی شبیه کیست در زیرسطح پوست ایجاد میکنند. منافذ دیگر پوست که منافذ غدد عرق هستند، معمولاً در آکنه نقش ندارند.
برخی موارد ممکن است باعث بروز آکنه یا بدتر شدن آن شوند، از جمله:
تغییرات هورمونی: آندروژن هورمونی است که در دختران و پسران در دوران بلوغ افزایش مییابد و باعث بزرگ شدن غدد سباسه و ایجاد سبوم بیشتر میشود. تغییر هورمونها در دوران میانسالی، بهویژه در زنان نیز میتواند منجر به بروز این مشکلات شوند.
داروهای خاص: بهعنوانمثال میتوان به داروهای حاوی کورتیکواستروئید، تستوسترون یا لیتیوم اشاره کرد.
رژیم غذایی: مطالعات نشان میدهند که مصرف برخی غذاها از جمله غذاهای غنی از کربوهیدرات، مانند نان و چیپس ممکن است باعث بدتر شدن آکنه شود. مطالعه بیشتر برای بررسی اینکه آیا افراد مبتلا به آکنه از پیروی از محدودیتهای غذایی خاص بهرهمند میشوند یا خیر، لازم است.
فشار و استرس: استرس باعث ایجاد آکنه نمیشود، اما اگر از قبل آکنه داشته باشید، استرس ممکن است آن را بدتر کند.
افسانههای مربوط به آکنه:
این عوامل اصولاً تأثیر کمی در آکنه دارند:
غذاهای شکلاتی و روغنی: خوردن شکلات یا غذای چرب تأثیری چندانی در بروز آکنه ندارند.
بهداشت: آکنه به دلیل کثیف بودن پوست ایجاد نمیشود. در حقیقت، مالش بیش از حد پوست یا تمیزکردن با صابونهای خشن یا مواد شیمیایی باعث تحریک پوست میشود و باعث بدتر شدن آکنه میشود.
لوازم آرایشی: مواد آرایشی لزوماً آکنه را بدتر نمیکنند، خصوصاً اگر از آرایش بدون روغن استفاده میکنید که منافذ پوست را مسدود نمیکند (مواد غیردارویی) و مرتباً آرایش را پاک میکنید. مواد آرایشی غیر روغنی در اثربخشی داروهای ضد آکنه تداخل ندارند.
عوارض:
نکته قابلتوجه این است که افرادی که دارای پوستی تیره هستند بیشتر از افرادی که پوست روشنتری دارند این عوارض آکنه را تجربه میکنند، عوارض عبارتاند از:
• جای زخم: پوست بدون حفره (زخمهای آکنه) و جای زخمهای ضخیم (کلوئیدها) پس از بهبود آکنه میتوانند به مدت طولانی باقی بمانند.
• تغییر رنگ پوست: بعد از پاک شدن آکنه، ممکن است پوست آسیبدیده نسبت به قبل از بروز بیماری تیرهتر (هایپرپیگمانته) یا روشنتر (هایپوپیگمانته) باشد.
عوامل خطر:
عوامل خطر آکنه عبارتند از:
• سن: افراد در هر سنی ممکن است دچار آکنه شوند، اما آکنه بیشتر در نوجوانان دیده میشود.
• تغییرات هورمونی: چنین تغییراتی در دوران بلوغ یا بارداری معمول است.
• سابقه خانوادگی: ژنتیک در بروز آکنه نقش دارد. اگر هر دو والدین شما آکنه داشته باشند، بهاحتمال زیاد شما نیز به آن مبتلا خواهید شد.
• مواد چرب یا روغنی: در صورت تماس پوست با روغن یا لوسیونها و کرمهای روغنی ممکن است دچار آکنه شوید.
• اصطکاک یا فشار بر روی پوست: علت این امر میتواند استفاده از مواردی مانند تلفن، گوشی همراه، کلاه ایمنی، لباسهای یقه تنگ و کولهپشتی باشد.
برای ورود به کانال تلگرام فرتاک نیوز کلیک کنید.