نشانه‌های کم آبی در سالمندان چیست؟

نوشیدن آب کافی یک راه بسیار ساده برای رسیدن به سطح سلامت خوب در دوران سالمندی است. باید توجه کرد که آب بدن به مقدار زیادی در دوران سالمندی کاهش می‌یابد و در عین حال سالمندان کمتر احساس تشنگی می‌کنند. در نتیجه آنها باید به میزان کافی آب بنوشند و نوشیدن آب کافی در دوران سالمندی بسیار حائز اهمیت است.

اهمیت نوشیدن آب کافی در دوران سالمندی چیست؟

- بهبود عملکرد مغز یکی از دلایلی است که نوشیدن آب کافی را در دوران سالمندی حائز اهمیت می‌کند. باید توجه کرد که حتی کم آبی خفیف می‌تواند بر روی حافظه و توجه فرد تاثیر منفی بگذارد.

- بهبود وضعیت گوارش نیز یکی دیگر از دلایل اهمیت نوشیدن آب کافی است. یبوست یکی از عوارض جدی کمبود آب در افراد سالمند است.

- افزایش انرژی؛ به دلیل کاهش حجم خون و کاهش سطح اکسیژن ناشی از کم آبی بدن، سالمند مرتب احساس خستگی دارد.

- بهبود درد مفاصل؛ باید توجه کرد که غضروف مفاصل انسان ۸۰ درصد آب دارد. بنابراین مصرف آب کافی به مفاصل کمک می‌کند تا به خوبی روان و نرم‌تر شده و درد مفاصل را کمتر می‌کند.

- قلب سالم‌تر؛ هنگامی که سالمند به میزان کافی آب نمی‌نوشد، خون غلیظ می‌شود که می‌تواند باعث عدم تعادل مواد معدنی حیاتی در بدن شود. این مواد معدنی مانند پتاسیم و سدیم کلیدی برای عملکرد صحیح قلب هستند.  

- بهبود عملکرد کلیه‌ها: مشکلات کلیوی و ادراری مانند عفونت‌های ادراری و سنگ کلیه و حتی نارسایی کلیه، در نتیجه کم آبی بدن مشکلاتی شایع هستند.

در عین حال کمک به داشتن وزن مناسب و  کمک به سم‌زدایی طبیعی بدن از دیگر دلایل مهم بر لزوم نوشیدن آب کافی در دوران سالمندی محسوب می‌شوند.

دلایل کم آبی بدن در افراد سالمند نیز در ادامه می‌آید:

- کاهش مایعات کل بدن: به دلیل تغییرات بدن در دوران سالمندی میزان مایعات در بدن افراد سالمند کاهش می‌یابد.  

- کاهش احساس تشنگی: افراد سالمند ممکن است متوجه نشوند که به نوشیدن آب نیاز دارند.

- کاهش عملکرد کلیه با افزایش سن: به این معنا که ممکن است آب بیشتری از بدن به دلیل ادرار از بین برود.

- مشکلات سلامتی و داروها: برخی از سالمندان بیماری‌های زمینه‌ای داشته یا داروهایی مصرف می‌کنند که می‌تواند منجر به افزایش اتلاف آب از طریق ادرار شود.

- مشکلات حرکتی و تنهایی: این مشکلات ممکن است دسترسی و انگیزه سالمند برای مصرف آب را کاهش دهد.

علائم و نشانه‌های کم آبی بدن

برخی علائم و نشانه‌های کم آبی بدن شامل خشکی دهان و پوست بدن، خستگی، چشم‌های گود رفته، کاهش ادرار، رنگ تیره‌تر ادرار بیش از حد طبیعی، گرفتگی عضلات، احساس سرگیجه یا سبکی سر، افزایش ضربان قلب، هذیان و مشکلات حافظه هستند.  

در عین حال اگر کم آبی بدن شدید باشد، ممکن است به بستری شدن فرد سالمند در بیمارستان نیاز باشد. مراقبین و پرستارانی که از سالمندان نگهداری می‌کنند، باید نکاتی را برای پیشگیری از کم آبی مدنظر قرار دهند؛ به طوری که برای سالمند برنامه زمان‌بندی مشخصی تهیه کنند و در طول روز آنها را به مصرف آب و مایعات تشویق کنید. آب را در جاهایی نگهداری کنید که دسترسی به آن برای سالمند آسان باشد. اگر نوشیدن یکباره مایعات برای سالمند دشوار است، مایعات را جرعه جرعه به سالمند بدهید. به روش‌های مورد علاقه سالمند مانند استفاده از نی توجه کنید. به مشکلاتی مانند تکرر ادرار در سالمند توجه و با پزشک سالمند در این باره مشورت کنید.  

همچنین برای رفتن سالمند به دست‌شویی برنامه منظمی در نظر بگیرید و به او کمک کنید تا در زمان‌های مشخصی به دستشویی برود. در زمان فعالیت بدنی، بیماری و در هوای گرم مایعات بیشتری به سالمند بدهید. از نوشیدنی‌هایی استفاده کنید که نمک و شکر کمی دارند. در برنامه‌های غذایی روزانه سالمند غذاهای آبکی مانند سوپ، آش، آبگوشت و سبزیجات و میوه تازه بگنجانید.

اگر به نظر سالمند آب به تنهایی جذاب و لذیذ نیست، نوشیدنی‌های جذاب و مورد علاقه او را تهیه کنید. به عنوان مثال یک برش لیمو به آب اضافه کنید تا طعم‌دار شود. سالمندان باید برای پیشگیری از  ابتلا به کم آبی در ۲۴ ساعت حداقل شش الی هشت لیوان آب و سایر مایعات مصرف کنند.

چه میزان مایعات باید بنوشیم؟

بنابر اعلام وزارت بهداشت، در عین حال فرمولی وجود دارد که نشان می‌دهد هر فرد چه میزان مایعات باید مصرف کند. به این صورت که حداقل مایعات مصرفی روزانه برابر است با وزن فرد ضرب‌در ۳۰ سی‌سی. به عنوان مثال برای فرد ۸۰ کیلویی میزان مایعات مصرفی برابر است با ۲۴۰۰ سی سی که تقریبا معادل ۲.۵ لیتر مایعات و آب است. توجه کنید که لیوان‌های معمولی در منازل بین ۲۰۰ تا ۲۲۰ سی سی حجم دارند.