تا چه سنی افزایش قد ممکن است؟

در تایلند، حدود یک تا پنج درصد کودکان کوتاه قد هستند. بیشتر والدین وقتی فرزندشان در مقایسه با همسالانش نسبتا کوتاه قد است و یا رشد کندی دارد، نگران و دلواپس هستند. عوامل زیادی بر رشد کودک و قد او در بزرگسالی تاثیرگذار است.

چه عواملی بر رشد قد تاثیر دارد؟

ژنتیک

رشد کودک مستقیما تحت تاثیر قد والدین است و بواسطه قد والدین پیشبینی می شود. اکثریت والدین قد بلند معمولا دارای فرزند قد بلند هستند. با این حال ژنتیک بسیار پیچیده است زیرا برخی خصلت ها (بلندی قد) می تواند در نسل آینده از بین برود یا بیان شود.

هورمون ها

هورمون های متعدد مثل هورمون رشد و هورمون های تیروئید، رشد کودک را تنظیم می کنند. کودکان دچار کمبود هورمون رشد، کوتاه قد بوده و رشد کندی دارند. هورمون های جنسی با هورمون رشد، هورمون تیروئید و مواد مغذی کار می کنند که این منجر به رشد سریع در طول دوره نوجوانی می شود. هورمون های جنسی نقش مهمی در آمیزش لایه های رشد دارند. رشد همه کودکان بعد از پایان دوره بلوغ متوقف خواهد شد. کودکانی که خیلی زود یا دیر وارد دوره بلوغ شده یا این دوره را به طور کامل گذرانده اند، ممکن است رشد نابهنجار را تجربه کنند.

تغذیه

مواد مغذی کافی از جمله مواد پرانرژی، پروتئین و نیز ویتامین ها و مواد معدنی مثل ویتامین دی، فسفر، کلسیم و روی برای رشد کودک ضروری هستند. این مواد مغذی باهم کار می کنند تا رشد را تقویت کنند و به کودک در رسیدن به قد مناسبی که از طریق ژنتیک به ارث برده اند، کمک کند.کمبود موادمغذی، رشد جسمی کودک را به تاخیر می اندازد.

ورزش

 ورزش در دوره کودکی بر رشد تاثیر می گذارد. ورزش منظم یا فعالیت بدنی می تواند رشد کودک را تقویت کند و ترشح هورمون رشد را تحریک کند.   

نداشتن بیماری مزمن

بیماری مزمن می تواند به رشد کودک آسیب بزند.  

ارزیابی منظم رشد کودک، بهترین راه برای تشخیص کوتاه قدی و پیگیری این مشکل در مراحل اولیه است. بنابراین وزن و قد کودکتان را با دقت اندازه گیری کنید و آن را با نمودار رشد استاندارد مقایسه کنید. در صورتی که رشد کودک کمتر از شاخص طبیعی است و یا طبق منحنی رشد، رشد نزولی را نشان می دهد، والدین باید نسبت به آن توجه بیشتری کنند.

شاخص های افزایش قد طبیعی شامل موارد زیر هستند:

    در یک سالگی: 25 سانتی متر

    در دوسالگی: 12 سانتی متر

    در سه سالگی: 8 سانتی متر

    از سه سالگی تا پیش از دوره نوجوانی: 4-7 سانتی متر

    در طول دوره بلوغ برای دختران: 7-9 سانتی متر

    در طول دوره بلوغ برای پسران: 8-10 سانتی متر

تا چه سنی افزایش قد داریم؟

بعد از اینکه کودک، دوره بلوغ را به پایان رساند، مرحله رشد به طور کامل متوقف می شود. اینجاست که رشد پایان می یابد و کودک به قد مناسب در دوره بزرگسالی می رسد. رازهای متعددی درباره رشد وجود دارد. برخی افراد معتقدند که طناب زدن و بسکتبال در مقایسه با دیگر ورزش ها می تواند کودکان را قدبلندتر کند. برخی براین باورند که کودکان به رشدشان ادامه می دهند تا زمانی که به سن 25 ساله رسیدند. تاکنون هیچ سند علمی برای اثبات این باورها ارائه نشده است. رسانه های اجتماعی، تبلیغات نادرستی مثل هورمون های رشد خوراکی، اسپری های بینی هورمون رشد، ویتامین ها و موادمغذی و ماساژ دادن برای افزایش قد را منتشر می کنند. بسیاری از افراد قربانی این ادعاهای غیرواقعی شده اند.

حقیقت این است که مواد مغذی خوب، هورمون ها و انجام فعالیت بدنی (نه زیاد و نه کم) قد نهایی را به حداکثر می رساند. هیچ گونه شواهد علمی برای موثربودن اسپری های بینی هورمون رشد وجود ندارد. تنها هورمون رشد برای درمان کمبود هورمون رشد به شکل تزریقی است که لازم است توسط پزشک اطفال متخصص غدد تجویز شود. تزریق این هورمون رشد به کودک دچار کمبود هورمون رشد کمک می کند تا به قد طبیعی در دوره بزرگسالی برسد. پزشک اطفال بخصوص پزشک متخصص غدد می تواند رشد طبیعی کودک را ارزشیابی کند. اگر رشد کودک غیرطبیعی باشد یا با ژنتیک سازگاری نداشته باشد، آزمایش خون یا عکسبرداری از استخوان می تواند به شناسایی دلیل کوتاه قدی کودک کمک کند.