چرا کمبود دارو اتفاق افتاد/پشت پرده عدم تولید و قیمت دارو
کمبود داروهای معمولی که از اواسط تابستان گذشته در کشور خودنمایی کرد، وزارت بهداشت را مجبور کرد برای برون رفت از بحران، دست به واردات بزند و ۵۰ تُن داروهای آنتی بیوتیک را از هند وارد کند.
کمبود اقلام دارویی تنها مختص نظام سلامت کشور ما نیست و این کمبودها با توجه به جمعیت و صنعت دارویی هر کشور، متغییر و متفاوت است.
ایران با تأمین ۹۷ درصدی داروهای مورد نیاز کشور از طریق تولیدات داخلی، توانسته همواره بازار دارویی را در شرایط ثبات نسبی نگه دارد و اگر بعضاً دچار بحران دارویی شده‌ایم، متوجه ۳ درصد داروهای وارداتی برای بیماران خاص و صعب العلاج بوده است.
اما، اتفاقی که در ماه‌های گذشته باعث شد بازار دارویی کشور دچار بحران و اختلال شود، ناشی از کمبود داروهای معمولی بود. از همین رو، وزارت بهداشت مجبور شد برای تأمین داروهای آنتی بیوتیک، ۵۰ تُن آنتی بیوتیک از کشور هند وارد کند.
حال، این سوال مطرح است که چرا بازار دارویی کشور در تأمین داروهایی معمولی دچار مشکل شد، تا جایی که رئیس جمهور در دو جلسه هیأت وزیران، موضوع کمبود دارو را مطرح کرد و خواستار برخورد با افرادی شد که در تأمین داروهای مورد نیاز کشور، کم کاری کرده‌اند.
به دنبال این موضوع بود که رئیس سازمان غذا و دارو، بعد از یک سال حضور بر مسند مهم‌ترین سازمان وزارت بهداشت، اعلام کناره گیری کند و وزیر بهداشت برای سازمان غذا و دارو، سرپرست معرفی کرد.
کمبود دارو چگونه کلید خورد
صنعت دارو تا قبل از اجرای طرح دارویار، مشمول دریافت ارز ترجیحی بود تا قیمت دارو برای بیماران گران نشود. در عین حال، با پرداخت ارز دولتی به شرکت‌های دارویی، این شائبه پیش آمده بود که برخی، رانت خواری می‌کنند. از همین رو، دولت سیزدهم تصمیم گرفت، ارز ترجیحی دارو را از طریق بیمه‌ها به عنوان یارانه دارو، به داروخانه‌ها بدهد تا قیمت واقعی دارو، برای بیماران افزایش نداشته باشد.
طرح دارویار از ۲۳ تیر ۱۴۰۱ در کشور کلید خورد و از همان روزهای نخست، گلایه‌هایی از سوی تولید کنندگان مواد اولیه دارویی مطرح شد که قیمت مواد اولیه دارویی آن طور که باید و شاید، افزایش نیافته و در نتیجه، تولید داروهای آنتی بیوتیک برای آنها مقرون به صرفه نیست.
فرامرز اختراعی رئیس هیأت مدیره سندیکای تولید کنندگان مواد دارویی، در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: به دنبال تغییر نرخ ارز دارو، قیمت مواد مؤثره تولید دارو نیز تحت تأثیر قرار گرفت و بدیهی است اگر تولید یک محصول صرفه اقتصادی نداشته باشد، امکان تولید وجود ندارد.
وی با عنوان این مطلب که این موضوع را کتباً به سازمان غذا و دارو گفته‌ایم، ادامه داد: از ۹۰ قلم دارو، قیمت گذاری حدود ۵۲ یا ۵۴ قلم دارو توسط سازمان غذا و دارو، پایین‌تر از نرخ تمام شده است.
اختراعی با تاکید بر این موضوع که ذخایر انبارهای مواد مؤثره تولید دارو محدود است، گفت: برخی از وارد کنندگان مواد مؤثره برای ترخیص کالاهای خود باید مابه التفاوت نرخ ارز دولتی و نیمایی را پرداخت کنند. اما، اغلب تولید کنندگان مواد مؤثره دارو، جزو شرکت‌های کوچک و متوسط هستند که تحمل زیان دهی را ندارند. لذا، اگر اصلاح قیمت‌ها صورت نگیرد، قطعاً کمبودها افزایش خواهد یافت.
وی افزود: ۴۱۲ قلم ماده مؤثره دارو در کشور تولید می‌شود که اگر هر چه سریع‌تر نسبت به اصلاح قیمت گذاری ها اقدام نشود، احتمالاً شرایط تولید سخت‌تر خواهد شد.
در همین حال، سیدعلی فاطمی نایب رئیس انجمن داروسازان ایران، با اشاره به اینکه کمبود دارو در اغلب مراجعات مردم به داروخانه‌ها مشهود است، گفت: مهم‌ترین مسئله در شرایط کنونی، تأمین ذخایر استراتژیک دارو در کشور است.
وی به کمبود داروهای آنتی بیوتیک در کشور اشاره کرد و افزود: اولین انتظار ما این است که بحث ذخایر استراتژیک دارو نه در سطح وزارت بهداشت بلکه در شورای عالی امنیت ملی مطرح شود چون زیبنده کشور ما نیست که مردم برای تهیه شربت استامینوفن، آموکسی سیلین و…، دچار مشکل شوند.
ماجرای کمبود سرُم چه بود
در کنار کمبود داروهای معمولی، متأسفانه در ماه‌های گذشته با کمبود سرُم تزریقی نیز مواجه شدیم. تا جایی که برخی داروخانه‌ها مجبور بودند سرُم را سهیمه بندی کنند.
ماجرای کمبود سرُم نیز تا حدودی مشابه داروهای آنتی بیوتیک بوده است. یعنی اینکه هزینه‌های تولید سرُم، بیشتر از قیمت فروش آن است و در نتیجه، مشکلاتی در مسیر تأمین سرُم به وجود آمده است.
برای ورود به کانال تلگرام فرتاک نیوز کلیک کنید.
