علائم اولیه سکته قلبی چگونه است؟

فلوشیپ آنژیوپلاستی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، در خصوص سکته قلبی توضیحاتی ارائه داد.

عبدالوهاب برادران، در شبکه سلامت سیما، در پاسخ به این سوال که سکته قلبی چیست، گفت: شایع‌ترین علت مرگ و میر در دنیا، سکته قلبی و مغزی است. وقتی سکته قلبی اتفاق می‌افتد که در عروق کرونر (عروق روی قلب) که وظیفه خونرسانی به قلب را دارند، لخته ایجاد شود و خونرسانی به این عروق متوقف گردد، در این صورت سکته قلبی اتفاق می‌افتد. گاهی لخته به طور کامل رگ را نمی‌بندد و خون رسانی تا حدی برقرار است، که با علائمی مانند: درد شدید و فشار بر روی قفسه سینه و همچنین تعریق شدید همراه است.

این فلوشیپ آنژیوپلاستی در پاسخ به این سوال که آیا می‌توان سکته قلبی را پیش بینی کرد، افزود: اگر علم به جایی برسد که بتواند سکته قلبی را پیش بینی کند، تحول بزرگی در درمان این بیماری صورت گرفته که متأسفانه در حال حاضر امکان پذیر نیست.

وی در پاسخ به این سوال که راه‌های تشخیصی سلامت قلب چیست، گفت: برای اینکه از سلامت راه‌های هدایتی قلب مطلع شویم، نوار قلب می‌گیریم. اگر اطلاعاتی از دریچه‌های قلب نیاز باشد، اکوکاردیوگرافی انجام می‌دهیم، (البته در فردی که دچار تنگی عروق زیادی باشد، در اکوکاردیوگرافی با انقباض ناقص ماهیچه‌های قلب روبرو می‌شویم که می‌توان به تنگی عروق نیز پی برد.) همچنین برای بررسی سلامت عروق قلب نیز، با تشخیص و توصیه پزشک، آنژیوگرافی انجام می‌شود.

این متخصص قلب، در پاسخ به این سوال که چرا سکته قلبی اتفاق می‌افتد، گفت: اگر عروق دارای تنگی شدید باشد، احتمال بروز سکته قلبی زیاد است، ذکر این نکته مهم است که تنگی‌های متوسط هم ممکن است ایجاد سکته قلبی کنند.

وی افزود: فرایند سکته با ایجاد التهاب در پلاک چربی رسوب کرده در عروق اتفاق می‌افتد. در این فرایند پلاک چربی پاره می‌شود و با اضافه شدن سایر فاکتورها به این پلاک، لخته بزرگی ایجاد می‌گردد که مسیر را به طور کامل می‌بندد و فرد دچار سکته قلبی می‌شود.

برادران در ادامه، علل ایجاد پلاک چربی در عروق را شامل آترواسکلروزیس (سفتی یا تصلب شرایین) و عوامل و فاکتورهای خطر دیگری مانند دیابت، فشار خون بالا، چربی و کلسترول بالا، سیگار و دخانیات، عدم تحرک، سن بالای ۴۵ سال در آقایان و سن بالای ۵۵ سال در خانم‌ها (که حتی به تنهایی می‌تواند عاملی برای تنگی عروق محسوب شود)، عدم رعایت تغذیه سالم، اضطراب و استرس، خواب ناکافی، مشغله‌های فکری و…، دانست.

این متخصص قلب و عروق یادآور شد: در مسائل قلبی، تنها به دنبال علائم شدید و ناتوان کننده نیستیم و باید کوچک‌ترین علائم به خصوص در افراد با فاکتور خطر (افراد دارای سابقه خانوادگی، چربی و فشار خون بالا، دیابت و…)، حتماً مورد بررسی و پیگیری قرار گیرند.

وی افزود: افراد همراه با شرح حال مثبت (وجود عوامل خطر و همچنین علائم بالینی)، برای بررسی عروق، نیاز به رؤیت مستقیم عروق دارند، که به این عمل آنژیوگرافی می‌گوئیم. عمل آنژیوگرافی از عروق دست و یا عروق پا انجام می‌گیرد، در صورت وجود تنگی در عروق، با عمل آنژیوپلاستی و جایگذاری فنر (استنت) در رگ تنگ شده، آن را باز می‌کنیم. در این خصوص ترجیح استفاده از استنت دارویی است، که جنس خاصی دارد و بر اساس اندازه رگ، انتخاب و جایگذاری صورت می‌گیرد.

برادران، در پاسخ به این سوال که چکاپ قلبی چیست، گفت: منتظر ایجاد علائم قلبی نباشید، افراد به ظاهر سالم نیز باید برای اطمینان از سلامت قلب خود، تحت نظر پزشک، با انجام چکاپ (اندازه گیری فشار خون، آزمایش خون، تست ورزش، اکوکاردیوگرافی و…)، به بررسی سلامت قلب خود اقدام کنند. خوشبختانه با پیشرفت علم پزشکی و مهارت متخصصین، بهترین کارهای آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی در کشور انجام می‌شود.

وی توصیه کرد: افرادی که دچار درد قفسه سینه می‌شوند، باید فوراً با اورژانس تماس بگیرند، از این افراد در منزل نوار قلب گرفته می‌شود و با روش تله مدیسن، نوار به مرکز قلب فرستاده می‌شود و توسط متخصصین قلب بررسی و در صورت مشاهده سکته در نوار قلب، سریعاً بیمار به بخش آنژیوگرافی نزدیک ترین بیمارستان تعیین شده، رسانده می‌شود (طرح ۲۴۷) و هرچه زودتر این رگ بسته، باز می‌شود تا خونرسانی برقرار شود، در این روش حجم عضله قلبی که از بین می‌رود، بسیار کمتر است و معجزه وار سلامت قلب به فرد بازگردانده می‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، فشار خون بالاتر از ۱۳۰ روی ۸۰ را، فشار خون بالا دانست که نیاز به اقداماتی دارد، که از تغییر سبک زندگی تا مصرف داروها متفاوت است.

وی متذکر شد: فشار خون معمولآ هیچ علامتی ندارد و در نهایت ممکن است با ایجاد خونریزی در عروق قلبی و مغزی، باعث بروز سکته شود.

برادران یادآوری کرد: هر دردی از ناف تا چانه، نیاز به بررسی قلبی دارد.