علت دل درد چیست ؟ / علائم و راه‌های درمان آن

درد شکمی، بین نواحی بین قفسه سینه و مناطق لگن بروز پیدا می کند و می تواند به صورت گرفتگی، درد، آهسته، متناوب یا درد تیز خود را نشان دهد که به آن معده درد نیز گفته می شود. التهاب یا بیماری هایی که اندام های شکم را تحت تاثیر قرار می دهند باعث بروز درد شکم می شوند. اندام های اصلی واقع در شکم شامل موارد زیر است:

    روده (کوچک و بزرگ)

    کلیه‌ها

    آپاندیس (بخشی از روده بزرگ)

    طحال

    معده

    کیسه صفرا

    کبد

    لوزالمعده

به گزارش هلث لاین، عفونت های ویروسی، باکتریایی یا انگلی که بر معده و روده تاثیر می گذارند نیز ممکن است باعث درد قابل توجه در شکم شوند.

چه عواملی باعث درد شکم می شود؟

درد شکم توسط بسیاری از شرایط مختلف می تواند ایجاد شود. با این حال، دلایل اصلی بروز آن عفونت، رشد غیرطبیعی، التهاب، انسداد و اختلالات روده است. عفونت در گلو، روده و خون می تواند باعث ورود باکتری ها به دستگاه گوارش شود و در نتیجه شکم درد ایجاد کند، همچنین این عفونت ها باعث تغییر در روند هضم غذا مانند اسهال یا یبوست نیز می شوند. گرفتگی های مرتبط با قاعدگی نیز منبع درد در قسمت تحتانی شکم است، اما این موارد بیشتر به عنوان درد لگن شناخته می شوند. سایر دلایل عمده درد شکم عبارتند از:

    یبوست

    اسهال

    گاستروانتریت (آنفولانزای معده)

    ریفلاکس اسید (نشت محتوای معده به سمت مری باعث سوزش معده و سایر علائم می شود)

    استفراغ

    فشار

بیماری هایی که بر سیستم هضم تاثیر می گذارند نیز می توانند باعث درد مزمن شکم شوند. متداول ترین آنها:

بیماری ریفلاکس معده

سندرم روده تحریک پذیر یا کولون اسپاستیک (اختلالی که باعث درد شکم، گرفتگی عضلات و تغییر در حرکات روده می شود)

بیماری کرون (یک بیماری التهابی روده)

عدم تحمل لاکتوز (عدم توانایی هضم لاکتوز، قند موجود در شیر و فرآورده های شیر)

دلایل درد شدید شکمی عبارتند از:

پارگی عضو یا نزدیک به پارگی (مانند ترکیدن آپاندیس یا آپاندیسیت)

سنگ های کیسه صفرا (معروف به سنگ صفرا)

سنگ کلیه

عفونت کلیه

انواع درد شکم

درد شکم را به صورت موضعی، گرفتگی عضلانی یا کولیکی می توان توصیف کرد. درد موضعی محدود به یک ناحیه از شکم است. این نوع درد اغلب به دلیل مشکلات موجود در اندام خاصی ایجاد می شود که شایع ترین علت درد موضعی زخم معده (زخم های باز در پوشش داخلی معده) است. درد شبیه گرفتگی عضله با اسهال، یبوست یا نفخ شکم همراه است. در زنان با قاعدگی، سقط جنین یا عوارض باروری همراه است که این درد می آید و می رود و احتمال می رود خود به خود و بدون درمان برطرف شود. درد کولیکی علائم بیماری های شدیدتر مانند سنگ کیسه صفرا یا سنگ کلیه است. این درد به طور ناگهانی رخ می دهد و احساس یک اسپاسم عضلانی شدید است.

محل درد درون شکم

محل درد درون شکم می تواند سرنخی برای تشخیص علت آن باشد. دردی که در تمام شکم نه در یک منطقه خاص تعمیم یافته نشانگر موارد زیر است:

    آپاندیسیت (التهاب آپاندیس)

    بیماری کرون

    آسیب تروماتیک

    سندرم روده تحریکپذیر

    عفونت مجاری ادراری

    آنفولانزا

    دردی که در قسمت تحتانی شکم متمرکز شده نشانگر موارد زیر است:

    آپاندیسیت

    انسداد روده

    حاملگی خارج رحمی (حاملگی خارج از رحم)

    در زنان درد در اندام های تناسلی پایین شکم می تواند به دلیل موارد زیر ایجاد شود:

    درد شدید قاعدگی (دیسمنوره نامیده می شود)

    کیست های تخمدان

    سقط جنین

    فیبروم

    آندومتریوز

    بیماری التهابی لگن

    حاملگی خارج رحمی

    درد فوقانی شکم ممکن است به دلیل موارد زیر ایجاد شود:

    سنگ صفرا

    حمله قلبی

    هپاتیت (التهاب کبد)

    پنومونی یا ذات الریه

    درد در مرکز شکم از موارد زیر است:

    آپاندیسیت

    ورم معده و روده

    صدمه

    اورمیا (تجمع مواد زائد در خون)

    درد زیر شکم قسمت سمت چپ به دلیل موارد زیر ایجاد می شود:

    بیماری کرون

    سرطان

    عفونت کلیه

    کیست های تخمدان

    آپاندیسیت

    درد فوقانی شکم در سمت چپ برخی اوقات به دلیل موارد زیر ایجاد می شود:

    بزرگ شدن طحال

    یبوست (مدفوع سفت شده که از بین نمی رود)

    صدمه

    عفونت کلیه

    حمله قلبی

    سرطان

    دلایل درد زیر شکم در سمت راست عبارتند از:

    آپاندیسیت

    فتق

    عفونت کلیه

    سرطان

    آنفولانزا

    درد فوقانی شکم در سمت راست از موارد زیر است:

    هپاتیت

    صدمه

    پنومونی

    آپاندیسیت

چه موقع به دکتر مراجعه کنیم؟

درد خفیف شکم احتمال می رود بدون درمان برطرف شود. با این حال، در برخی موارد درد شکم ممکن است باعث مراجعه فرد به پزشک شود. اگر درد شکم شدید و همراه با ضربه (ناشی از حادثه یا آسیب دیدگی) یا فشار یا درد در قفسه سینه باشد باید با اورژانس تماس بگیرید. اگر درد آنقدر شدید است که نمی توانید حتی بنشینید یا از زور درد به خود می پیچید یا اگر یکی از موارد زیر را دارید باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید:

مدفوع خونین

تب بیشتر از 38.33 درجه سانتیگراد

استفراغ خون

حالت تهوع یا استفراغ مداوم

زرد شدن پوست یا چشم ها

تورم یا حساسیت شدید شکم

تنفس دشوار

در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:

درد شکمی که بیش از 24 ساعت طول می کشد

یبوست طولانی مدت

استفراغ

احساس سوزش هنگام ادرار کردن

تب

از دست دادن اشتها

کاهش وزن بدون دلیل

در صورت بارداری یا شیردهی و درد شکمی با پزشک خود تماس بگیرید

علت درد شکم چگونه تشخیص داده می شود؟

از طریق یک سری آزمایشات علت درد شکم تشخیص داده می شود. قبل از انجام آزمایشات پزشک نخست معاینه فیزیکی انجام می دهد که شامل فشار دادن آرام مناطق مختلف شکم برای بررسی حساسیت و تورم است. این اطلاعات همراه با شدت درد و محل قرارگیری آن داخل شکم به پزشک در تعیین انجام نوع آزمایش کمک می کند. آزمایشات تصویربرداری مانند اسکن ام آر آی، سونوگرافی و اشعه ایکس برای مشاهده جزئی اندام ها، بافت ها و دیگر ساختارهای شکم نیز استفاده می شود. به علاوه، انجام این آزمایشات می تواند به تشخیص تومور، پارگی و التهاب نیز کمک کند. سایر آزمایشات عبارتند از:

کولونوسکوپی (برای بررسی داخل روده بزرگ و روده)

آندوسکوپی (برای تشخیص التهاب و ناهنجاری در مری و معده)

دستگاه گوارش فوقانی (آزمایش اشعه ایکس ویژه که از رنگ کنتراست برای بررسی وجود رشد، زخم، التهاب، انسداد و سایر ناهنجاری ها در معده استفاده می کند)

نمونه های خون، ادرار و مدفوع نیز برای یافتن شواهدی از عفونت های باکتریایی، ویروسی و انگلی جمع آوری می شود.

چگونه می توان از شر درد شکم خلاص شد؟

همه اشکال شکم درد قابل پیشگیری نیست. با این حال، با انجام موارد زیر می توانید خطر ابتلا به درد شکم را به حداقل برسانید:

رژیم غذایی سالم داشته باشید.

به طور مرتب آب بنوشید.

به طور منظم ورزش کنید.

وعده های غذایی کمتری بخورید.

اگر دچار اختلال روده ای مانند بیماری کرون هستید رژیم غذایی را که پزشک به شما داده است دنبال کنید تا ناراحتی را به حداقل برسانید. اگر به بازگشت اسید به مری مبتلا هستید 2 ساعت قبل از زمان خواب غذا نخورید. دراز کشیدن خیلی زود بعد از غذا خوردن نیز باعث سوزش معده و درد شکم می شود، بنابراین قبل از دراز کشیدن حداقل 2 ساعت پس از غذا خوردن صبر کنید.