عوارض جبران ناپذیر خواب ناکافی در کودکان

دکتر محمد مهدی تقدیری رئیس بخش مغز و اعصاب بیمارستان کودکان مفید و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در مصاحبه با رادیو گفت و گو پیرامون موضوع عوارض خواب ناکافی در کودکان گفت: در آینده نزدیک مطالب علمی بسیاری در مورد خواب خواهیم شنید.

وی با بیان اینکه مرکز تنظیم خواب و بیداری در قسمت هایپوتالاموس مغز است افزود: خواب برای رشد و نمو کودکان بسیار اهمیت دارد.  از ساعت نه شب تا سه بامداد هورمون رشد به بیشترین میزان خود می رسد و بهترین زمان خواب در آن ساعت است که می تواند تاثیر زیادی در عملکرد های ذهنی و رفتار های هیجانی داشته باشد.

رئیس بخش مغز و اعصاب بیمارستان کودکان مفید در مصاحبه با رادیو گفت و گو با بیان اینکه خواب به هنگام و موثر و مناسب عامل بسیار مهمی در تکامل و سلامت کودک است تصریح کرد: خواب مناسب در تکامل زبانی، تکامل علمی در آینده ، تکامل ارتباط با والدین و ارتباط کودک با هم قطاران خود در آینده تأثیر زیادی دارد. خواب ناکافی به صورت کوتاه مدت اثر مخربی در رفتار کودک دارد اما اختلال خواب کودک به صورت مداوم عوارض جدی در تکامل او و عملکرد سلول های مغزی داشته و موجب اختلال جدی در عملکرد رفتاری کودک می شود.

تقدیری با اشاره به اینکه استرس سلولی از عوارض خواب ناکافی در کودکان است که کارکرد سلول های عصبی را از بین می برد اظهار کرد: اگر خواب ناکافی در کودکان به یک عادت تبدیل شود مشکلات فراوانی را برای آنها به وجود خواهد آورد. مطالعات نشان می دهد خواب کمتر از نه ساعت در کودکان مشکل آفرین است.کمبود خواب عوارض و اثرات زیادی در قسمت مغز گذاشته و سبب کاهش حافظه،استرس و پایین آمدن خلق و خو می شود.

وی با ذکر این مطلب که برخی از موارد اختلال خواب به مسائل اجتماعی مربوط نمی شود گفت: به عنوان مثال کودکی که دچار اوتیسم است عدم اتصالات عصبی در او خواب را بر هم می زند. اما محرومیت از خواب باعث ترس و کابوس شبانه شده و حتی اضطراب و افسردگی و اختلالات دو قطبی را ایجاد می کند. والدین و پرستاران کودک در خواب کودکان بسیار نقش دارند.

تقدیری با بیان اینکه کنترل وسایل الکترونیکی نقش مهمی در خواب کودکان دارد افزود: والدین اکثر وقت خود را  به فضای مجازی و دیدن تلویزیون و رسانه می گذرانند و کودکان نیز از آنها الگو گرفته و پا به پای آنها ساعات مفید خواب شبانه را از دست می دهند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تأکید بر اینکه کودکان پایین تر از  دو سال نباید تلویزیون ببینند و باید با والدین به پارک رفته بازی و فعالیت کنند گفت: شب گردی،کابوس و ترس شبانه همه از عوارض خواب ناکافی برای کودکان است. والدین باید وسایل الکترونیک و وای فای را در ساعات خواب خاموش کنند. تلویزیون و بازی ها و وسایل الکترونیکی نباید در اتاق خواب کودکان باشد.مسائل و تعارضات خانوادگی نقش مخربی در  خواب کودکان دارد.

رئیس بخش مغز و اعصاب بیمارستان کودکان مفید با بیان اینکه استراحت مغز در هنگام خواب انجام می شود و در هنگام بیداری مغز فعالیت زیادی دارد مطرح کرد: کودکان تا یک سالگی باید دوازده تا شانزده ساعت، یک تا دو سالگی ده تا چهار ده ساعت، سه تا پنج سالگی سیزده ساعت و از سیزده سالگی به بعد مانند بزرگسالان نه تا ده ساعت خواب کافی داشته باشند.