داروهای ضدافسردگی تا چه زمان باید مصرف شوند؟

دستورالعمل‌ها درباره زمان قطع داروهای ضدافسردگی به عوامل گوناگونی بستگی دارد، ازجمله نوع داروی مصرفی شما، میزان دوز مصرفی شما، تعداد دوره‌های افسردگی که تجربه کرده‌اید و خطر عود مجدد افسردگی.

تصمیم برای قطع داروی ضدافسردگی باید با مشورت با متخصص روان‌پزشکی گرفته شود، درست مثل یک بیماری که به خاطر دیابت انسولین یا به خاطر سرطان شیمی‌درمانی دریافت می‌کند و برای تغییر داروهایش با متخصص مربوط مشورت می‌کند.

اگر شما و پزشکتان به این نتیجه برسید که هنگام قطع مصرف داروهای ضدافسردگی برای شما رسیده است، باید درباره بهترین روش برای انجام این کار و چگونگی پیشگیری از عوارض جانبی احتمالی مربوط به قطع این داروها برنامه‌ریزی کنید.

چه هنگامی می‌توان دارو را قطع کرد؟

دستورالعمل انجمن روان‌پزشکی آمریکا این است که اگر برای اولین دوره افسردگی خود داروی ضدافسردگی مصرف می‌کنید، باید حداقل ۴ تا ۵ ماه پس از بهبود علائم افسردگی، مصرف دارو را ادامه دهید. در نظر داشته باشید که ممکن است لازم باشد چندین داروی مختلف ضدافسردگی را امتحان کنید تا گزینه مناسب برای شما پیدا شود و حتی پس از آن هم ممکن است ۲ تا ۳ هفته طول بکشد تا بهبود اولیه مشاهده شود. پس از آن، ممکن است ۳ تا ۶ ماه طول بکشد تا علائم تا حدی بهبود یابند که دیگر افسرده نباشید. به‌این‌ترتیب برای دریافت مزایای کامل باید به مدت حدود یک سال دارو مصرف کنید.

اگر اختلال افسردگی عمده مزمن دارید، یا سه دوره یا بیشتر دچار افسردگی شده باشید، توصیه انجمن روان‌پزشکی آمریکا ادامه دادن درمان به مدت حداقل چند سال است.

همچنین پزشکان ممکن است در مواردی که خطر عود دوباره افسردگی بیشتر باشد،ادامه درمان را توصیه کند.

شما در مشورت با پزشکتان باید مشخص کنید که از مصرف دارو چه انتظارات و چه نوع بهبودی دارید. علائمی مانند خواب نامناسب، کمبود انرژی و عزت‌نفس پایین ممکن است با دارو بهبود یابند، اما داروهای ضدافسردگی نمی‌توانند مشکلات روابط را حل کنند.

چطور داروی ضدافسردگی را قطع کنید

اگر تصمیم گرفتید مصرف داروهای ضدافسردگی را قطع کنید، به طور مستقل اقدام به قطع مصرف آن‌ها نکنید؛ و یک‌باره قطع نکنید. کاهش شدید میزان دارو می‌تواند منجر به عود دوباره بیماری یا علائم زیان‌بار دیگر مانند افکار خودکشی شود.

با پزشکتان مشورت کنید تا برنامه‌ای برای کاهش تدریجی دوز دارو در طول زمان تدوین کنید.

هر داروی ضدافسردگی با سرعت متفاوتی وارد بدن می‌شود و از بدن خارج می‌شود. ممکن است چندین هفته طول بکشد تا سطح دارو به طور ایمن کاهش یابد. در این فرایند، باید ویزیت‌های منظمی ترتیب دهید تا پزشک بتواند شما را از نظر هرگونه عوارض جانبی یا علائم عود مجدد، به دقت پایش کند.

همچنین ممکن است بخواهید جلساتی را با یک مشاور ترتیب دهید تا با مسائل دیگر زندگی مانند غم و اندوه، عزت‌نفس پایین یا افکار منفی که ممکن است خلق‌وخوی شما را تحت تأثیر قرار دهند، روبرو شوید.

درمان شناختی می‌تواند به افراد کمک کند تا دقت اعتقادات منفی خود را مجدداً بررسی کنند که این می‌تواند رنجشان را تسکین دهد.

همچنین به برنامه روزانه خود هم توجه کنید. عادات سالم زندگی مانند خواب مناسب، تغذیه خوب، فعالیت بدنی منظم و تکنیک‌های کاهش استرس، می‌تواند به بدنتان در سازگاری با تغییرات سطح دارو کمک کند.

عوارضی که باید منتظرشان باشید

برخی افراد پس از کاهش دوز داروهای ضدافسردگی، از عوارض جانبی یا تغییرات قابل‌توجهی گزارش می‌دهند. شکایات رایج عبارت‌اند از:

* سرگیجه

* خستگی

* علائم شبیه آنفلوانزا مانند لرز و درد عضلانی

هرگونه علائمی که دارید را ثبت کنید و آن‌ها را با پزشکتان در میان بگذارید. پزشکتان ممکن است بتوانند دوز شما را بیشتر تنظیم کنند تا این علائم کاهش پیدا کند یا داروی دیگری برای تسکین علائم تجویز کند.

داروهای ضدافسردگی که احتمال این عوارض پس از کاهش دوز یا قطع دارو متفاوت هستند. داروهای ضد افسردگی که زودتر تجزیه‌شده و از بدن خارج می‌شوند به اصطلاح «نیمه‌عمر» کمتری دارند مانند سرترالین، پاروکستین و سیتالوپرام با احتمال بیشتری ممکن است این عوارض را ایجاد کند. داروهای ضد افسردگی که نیمه‌عمر طولانی‌تری دارند، مانند فلوکستین که هنگام قطع شدن مشکلات کمتری ایجاد می‌کنند. فلوکستین دارای اشکال با آزادسازی تاخیری هم هست که طولانی‌اثرتر هستند، مانند کپسول ۹۰ میلی‌گرمی فلوکسیمید (Floximid) که هفته‌ای یکبار تجویز می‌شود.

نشانگان قطع داروی ضدافسردگی

اگر به ناگهان قطع مصرف داروهای ضدافسردگی کنید، ممکن است دچار «نشانگان قطع داروهای ضدافسردگی» مبتلا شوید، به ویژه اگر بیش از یک یا دو ماه باشد که دارو مصرف می‌کنید. علائم این نشانگان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

- اضطراب

- بی‌خوابی

- سردرد

- تحریک‌پذیری

- احساسی شبیه به وصل شدن برق به بدن

صحبت کردن در مورد این علائم با پزشک برای جلوگیری از عود دوباره بیماری و یافتن راه‌حل مناسب برای تسکین علائم هنگامی که بدن در حال سازگاری است، اهمیت زیادی دارد.