چرا همیشه احساس ادرار دارم؟

دکتر متین ذاکرین، متخصص و جـراح زنان نوشت: احساس ادرار کاذب یعنی اینکه شخص احساس می کند همیشه ادرار دارد و مثانه پر است. اما وقتی به دستشویی می رود ادرار زیادی ندارد یا کمی بعد از تخلیه دوباره احساس نیاز به دستشویی پیدا می کند. این مشکل به خصوص بیرون از منزل برای خانم ها بسیار آزاردهنده است و فعالیت های اجتماعی آنان را مختل می کند.

احساس همیشگی ادرار داشتن هر چند بین زنان میانسال بیشتر شایع است اما در سنین مختلف، حتی در کودکان نیز می تواند بروز کند. در این مقاله به دلایل احساس همیشه ادرار داشتن و روشهای درمان آن پرداخته ایم.

علائم احساس ادرار کاذب در زنان

زنانی احساس ادرار کاذب دارند، بیشتر از ۸ بار در روز به دستشویی می روند و تکرر ادرار دارند. این خانم ها در طول شب هم بیشتر از یک بار مجبورند بیدار شوند و به دستشویی بروند. احساس ادرار کاذب با علائم زیر از دیگر انواع بی اختیاری ادرار در زنان قابل تشخیص است:

•     احساس کاذب ادرار داشتن: احساس نیاز فوری به تخلیه دارند، اما موقع تخلیه فقط چند قطره ادرار خارج می شود.
•     احساس همیشگی ادرار داشتن: این افراد حتی زمانی که به تازگی دفع ادرار داشته اند اما همیشه احساس می کنند مثانه شان پر است.
•     احساس داشتن ادرار بعد از ادرار: این افراد بعد از مدت کوتاهی از دستشویی رفتن، دوباره احساس می کنند، فورا به دستشویی نیاز دارند.
•     تخلیه نشدن کامل ادرار در زنان: این خانم ها هر بار که به دستشویی می روند، کمی ادرار دفع می کنند و ناتوانی در تخلیه ادرار دارند.

بعضی از این افراد ممکن است دچار کمر درد، دل درد یا نفخ شکم شوند. حتی ممکن است موقع دفع ادرار، جریان ادرارشان ناخواسته قطع شود یا برای دفع، نیاز به زور زدن داشته باشند.

علت احساس کاذب ادرار داشتن

احساس کاذب ادرار در زنان بیشتر بعد از بارداری و زایمان، رسیدن به سن یائسگی و یا کاهش وزن های شدید دیده می شود. احساس کاذب ادرار و بی اختیاری ادرار در این خانم ها معمولا به علت ضعیف شدن عضلات کف لگن اتفاق می افتد. احساس کاذب ادرار در زنان معمولا به دو شکل زیر دیده می شود:

احساس اشتباه درباره ادرار داشتن

این خانم ها علیرغم احساس نیاز شدید به دستشویی (بی اختیاری ادرار اضطراری)، موقع دفع ادرار یا اصلا ادرار ندارند یا حجم ادرار بسیار کم و در حد چند قطره است.

احساس داشتن ادرار بعد از ادرار

زنانی که بعد از دستشویی رفتن هنوز احساس پری دارند، به درستی ادرارشان تخلیه نمی شود. علائم تخلیه ادرار ناقص در این خانم ها عبارت است از: درد شکم یا کمر، نفخ شکم، زور زدن موقع دفع ادرار، کم بودن ادرار در هر بار دستشویی رفتن و قطع و وصل شدن جریان ادرار.

هر یک از این احساسات کاذب به دلایل خاصی اتفاق می افتند که در ادامه به شرح دلایل هر کدام از آنها خواهیم پرداخت.

علت احساس داشتن ادرار بعد از ادرار

زنانی که با وجود دفع ادرار، دوباره به دستشویی نیاز دارند، احساس ادرار کاذب آنها مربوط به تخلیه نشدن کامل ادرار است. تخلیه نشدن کامل ادرار به یکی از دلایل زیر اتفاق می افتد:

•     یبوست و پر بودن روده به مثانه فشار آورده و مانع از خروج ادرار می شود
•     پرولاپس اندام های لگنی مثل افتادگی واژن، افتادگی رحم و …
•     آسیب عصبی به مثانه، نخاع یا مغز در اثر تصادفات یا بیماری های مختلف
•     کشیدگی و فشار بیش از حد عضله مثانه به خاطر نگه داشتن ادرار
•     عوارض ناشی از جراحی های لگنی، زایمان طبیعی یا مصرف بعضی از داروها
•     بروز عفونت باکتریایی در مجاری ادراری، مثانه یا واژن که باعث درد و سوزش موقع ادرار می شود

همچنین عجله برای اتمام دستشویی به هر دلیلی مثل طولانی بودن صف دستشویی، وقت نداشتن، نگران فرزند کوچک خود بودن و … باعث عدم تخلیه کامل مثانه می شود. اگر این کار مرتب تکرار شود، شخص دچار احساس ادرار کاذب می شود.

چرا زنان احساس غیرواقعی ادرار دارند؟

در این نوع از بی اختیاری ادراری شخص احساس می کند به سرعت نیاز به دستشویی دارد و ممکن است هر لحظه ادرار بریزد اما با رفتن به دستشویی اصلا ادرار ندارد. علت احساس کاذب ادرار در زنان تحریک پذیری بیش از حد مثانه یا مجاری ادرار است که به دلایل زیر اتفاق می افتد:

•     مصرف مواد تحریک کننده مثانه مثل قهوه، چای، الکل، غذاهای تند و محرک
•     عفونت واژن
•     عفونت مجاری ادراری
•     التهاب مثانه و عفونت آن
•     استرس و تنش
•     سنگ مثانه، کلیه یا مجرا

عفونت های واژن یا مجاری ادراری علاوه بر ایجاد احساس کاذب ادرار، باعث سوزش و درد ادرار نیز می شوند.

تشخیص علت حس همیشگی ادرار داشتن

زنانی که دچار احساس ادرار کاذب هستند، باید برای مشخص شدن علت آن به پزشک زنان مراجعه کنید. متخصص زنان با معاینه و تجویز آزمایش های لازم می تواند دلیل تخلیه نشدن کامل ادرار را تشخیص دهد. سپس با توجه به دلیل احساس ادرار کاذب، پزشک بهترین روش را برای درمان بیمار تجویز می کند.

راه های درمان احساس کاذب ادرار

برای درمان احساس کاذب ادرار در زنان، متخصصان با توجه به شرایط بیمار و شدت عارضه از روش های زیر استفاده می کنند:

تغییر سبک زندگی

در موارد خفیف، تغییر رژیم غذایی، مصرف کمتر خوراکی های محرک مثانه، کاهش وزن، رفع استرس و خوردن غذاهای فیبردار برای جلوگیری از یبوست می تواند به درمان احساس ادرار داشتن ولی نداشتن بیمار کمک کند.

درمان دارویی

معمولا برای درمان دفع ناقص ادرار که ناشی از یبوست، عفونت ادراری، سنگ مثانه یا مجرا است، از تجویز داروهای موثر برای درمان این بیماری ها استفاده می شود. همچنین تجویز داروهای مسکن می تواند درد کمر و شکم بیمار را تسکین می دهند.

تمرینات کگل

تمرین کگل به تقویت عضلات کف لگن کمک می کنند. این ورزشها را باید چند بار در روز و به مدت چند ماه انجام دهید تا نتیجه آن را ببینید. معمولا این روش برای پیشگیری از احساس کاذب ادرار موثر است و برای درمان چندان توصیه نمی شود. چون درمان با این روش، ماهها طول می کشد و بیمار نمی تواند این وضعیت را برای یک مدت طولانی تحمل کند.

آموزش مثانه

نباید با احساس ادرار سریع به دستشویی بروید چون این کار باعث بدتر شدن وضعیت تان می شود. با تمرینات خاصی می توانید مثانه را آموزش دهید که به مدت طولانی تری ادرار را نگه دارد. مثلا به محض احساس نیاز به دستشویی بنشینید و چند نفس عمیق بکشید تا عضلات مثانه کمی آرام شوند. برای گرفتن نتیجه از انجام این تمرینات باید ۲ الی ۳ ماه این کار را انجام دهید تا مثانه به این وضعیت عادت کند.

استفاده از پساری

اگر فشار افتادگی رحم یا واژن به مثانه فشار می آورد، استفاده از پساری واژن می تواند این افتادگی ها را برطرف کرده و احساس کاذب ادرار را درمان کند

درمان احساس ادرار کاذب با لیزر

متخصص زنان با استفاده از نوعی خاص از لیزر در کوتاهترین زمان می توانند عضلات کف لگن، مثانه و مجرای ادراری را تقویت کنند. این روش موثرترین روش برای درمان بی اختیاری ادرار است. چون لیزر با سرعت دادن به کلاژن سازی عضلات آسیب دیده یا ضعیف کف لگن، به تقویت و جوانسازی آنها کمک می کند.

جراحی

معمولا از این روش برای درمان مشکلاتی که با روشهای دیگر درمان نمی شوند، مثل افتادگی های شدید مثانه یا رحم، مشکلات عصبی مثانه، تومور و غیره استفاده می شود. این روش، آخرین خط درمان برای این عارضه به حساب می آید. نوع این جراحی ها بسته به علت ایجاد این عارضه متفاوتند و با اهداف متفاوتی انجام می شوند.

ممکن است در کنار روشهای بالا، درمان گیاهی احساس کاذب ادرار مثل خوردن انگور هندی، عسل، رب انار، کنجد، اسفناج پخته شده و غیره نیز به شما توصیه شود.

سوالات پر تکرار درباره احساس همیشگی ادرار داشتن

سوالات زیر معمولا در مورد احساس کاذب ادرار پرسیده می شوند. این سوالات را همراه با جواب آنها در زیر می خوانبد:

چرا بعد از ادرار، دوباره قطره قطره می آید؟

ممکن است عفونت ادراری یا واژینالی، سنگ کلیه یا مجرا، یبوست و … باعث تخلیه ناقص ادرار یا مسدود شدن مجرا شده باشد. برای درمان آن باید به پزشک مراجعه کنید.

زور زدن می تواند به تخلیه شدن کامل ادرار کمک کند؟

نباید موقع ادرار زور بزنید. بهتر است موقع ادرار در حالت راحتی بنشینید، کمی به جلو خم شوید و روی ادرار کردن تمرکز کنید. بعد از پایان ادرار، زود بلند نشوید. ۳۰ ثانیه مکث کنید و دوباره ادرار کنید. بدین ترتیب تخلیه ادرار بیشتر و بهتر می شود.