با این بیماری عجیب آشنا شوید!

بیماری خواب آفریقایی، یا مگس تسه‌تسه همچنین به نام بیماری خواب سم، تریپانوسومیاز آفریقایی یا در حالت کلی تریپانوسومیاز، یک بیماری انگلی است که توسط یک گونه از انگل تک سلولی به نام تریپانوسوما بروسایی (African trypanosomiasis) ایجاد می‌شود. این بیماری اغلب در مناطق زیر-صحرایی و جنوب صحرایی آفریقا یافت می‌شود و به عنوان یکی از بیماری‌های ویروسی انگلی شناخته می‌شود.

این بیماری دو نوع اصلی دارد: تریپانوسومیاز آفریقایی شدید (بیماری خواب آفریقایی شدید) و تریپانوسومیاز آفریقایی مزمن (بیماری خواب آفریقایی مزمن). تریپانوسومیاز آفریقایی شدید معمولاً با علائم حاد شروع می‌شود و ممکن است منجر به مرگ آسان در صورت عدم درمان شود. در مقابل، تریپانوسومیاز آفریقایی مزمن ممکن است سال‌ها به طول بیانجامد و علائم آن می‌تواند طولانی و غیر واضح باشد.

تشخیص بیماری خواب آفریقایی

تشخیص بیماری خواب آفریقایی معمولاً بر اساس تاریخچه بالینی، علائم، و تست‌های آزمایشگاهی انجام می‌شود. در اینجا چند روش تشخیصی بیماری خواب آفریقایی آورده شده است:

1. تاریخچه بالینی و بررسی فیزیکی: پزشک ممکن است سوالاتی درباره علائمی که شما تجربه می‌کنید، تاریخچه سفرهایتان به مناطق خطرناک، و بررسی فیزیکی انجام دهد تا علائم و نشانه‌های مربوط به بیماری خواب آفریقایی را بررسی کند.

2. آزمایش خون: آزمایش خون می‌تواند اطلاعات مهمی را ارائه دهد. برای مثال، اگر تعداد سلول‌های خونی سفید شما بالا باشد یا اگر تعداد سلول‌های خونی قرمز شما کم باشد، ممکن است نشانه‌های انتقال تریپانوسوماها باشد.

3. آزمایش مایکرواسکوپی خون: در این آزمایش، نمونه خون تحت میکروسکوپ مورد بررسی قرار می‌گیرد تا تریپانوسوماها را تشخیص دهد.

4. آزمایش مایکرواسکوپی مایع نخاع: اگر بیماری خواب آفریقایی پیشرفته باشد و به سیستم عصبی مرکزی شما نیز متاثر کند، ممکن است نمونه‌ای از مایع نخاع برای بررسی تحت میکروسکوپ قرار گیرد.

5. آزمایش‌های مولکولی: روش‌های مولکولی مانند PCR (زنجیره پلیمراز) می‌تواند به طور مستقیم تریپانوسوماها را در نمونه‌های خون یا مایع نخاع تشخیص دهد.

در نهایت، دقت و تخصص پزشک در تشخیص و درمان بیماری خواب آفریقایی بسیار حیاتی است.

علائم بیماری خواب آفریقایی

بیماری خواب آفریقایی می‌تواند دو نوع علائم داشته باشد: علائم حاد که معمولاً با حمله حمله‌های سایت سیستم عصبی توسط تریپانوسوماها همراه است و علائم مزمن که ممکن است بعد از چندین سال از ابتلا به بیماری ظاهر شوند.

علائم حاد:

1. تب: معمولاً با افزایش دما شروع می‌شود.

2. سردرد: ممکن است سردرد شدید و پایدار را تجربه کنید.

3. لرزش و بی‌اشتهایی: این علائم معمولاً با تب همراه هستند.

4. کاهش وزن: افت وزن ناشی از عوارض بیماری و همچنین کمبود اشتها ممکن است رخ دهد.

5. علائم عصبی: شامل تغییرات در رفتار و حالت هوشی، خواب زیاد، اختلالات حرکتی (مانند لرزش، ناتوانی در راه رفتن) و در نهایت فلج ممکن است باشد.

علائم مزمن:

1. خستگی مزمن: این ممکن است به علت طولانی شدن بیماری و تأثیرات آن بر سیستم ایمنی و عصبی باشد.

2. اختلالات خواب: شامل خواب آسان در زمانهای غیرمناسب و اختلالات در الگوی خواب.

3. اختلالات روانی: ممکن است شامل افسردگی، اضطراب، و سایر مشکلات روانی باشد.

4. اختلالات حرکتی: این ممکن است شامل لرزش‌ها و ناتوانی در حرکت باشد.

در صورتی که علائمی که فهمیده‌اید مشابه علائم بیماری خواب آفریقایی باشد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق داده شود و درمان مناسب را دریافت کنید.

درمان بیماری خواب آفریقایی

درمان بیماری خواب آفریقایی بستگی به نوع انگل و مرحله بیماری دارد. در ادامه روش‌های معمول درمان این بیماری آورده شده است:

داروهای آنتی‌تریپانوسومال: داروهایی مانند سورامین و پنتامیدین معمولاً برای درمان حمله‌های اکتیو تریپانوسوماها به سیستم عصبی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این داروها می‌توانند به انتقال سیستم عصبی و انحلال تریپانوسوماها در خون بپردازند.

درمان تریپانوسومیاز آفریقایی مزمن

داروهای ضدانگلیسی: برای مدیریت علائم مزمن و کنترل آن‌ها می‌توان از داروهایی مانند سورامین و ملاریان استفاده کرد.

مراقبت و پشتیبانی: در صورتی که بیماری توانایی تأثیر گذاشتن بر سیستم عصبی را داشته باشد، مراقبت های پشتیبانی مانند درمان تورم مغزی و کاهش فشار جمجمه ممکن است لازم باشد.

کنترل پراکندگی بیماری

کنترل پراکندگی بیماری از طریق کنترل حشرات و برقراری سیاست‌های بهداشتی، از جمله استفاده از مواد ضدپشه و محدود کردن تماس انسان با حیوانات میزبان ممکن است انجام شود.

پیگیری پس از درمان

برخی از بیماران ممکن است نیاز به پیگیری مداوم داشته باشند تا اطمینان حاصل شود که درمان موثر بوده و علائم بیماری کنترل شده است.

توجه: مدیریت و درمان بیماری خواب آفریقایی باید توسط پزشک متخصص و با توجه به شرایط هر بیمار مشخص شود. استفاده از داروها و روش‌های درمانی باید با دقت و توصیه پزشک انجام شود.