رابطه فشار خون بالا با افزایش خطر سکته قلبی و مغزی

فشار خون بالا، که به آن "قاتل خاموش" نیز گفته می‌شود، وضعیتی پزشکی است که در آن نیروی خون وارد بر دیواره‌ی سرخرگ‌ها به طور غیرطبیعی بالا می‌رود. این وضعیت، بدون علامت‌های مشخص در بسیاری از موارد پیشرفت می‌کند، اما تأثیرات مخربی بر سلامت بدن، به ویژه قلب و مغز دارد. در این مقاله به بررسی دقیق رابطه فشار خون بالا با افزایش خطر سکته قلبی و مغزی می‌پردازیم.

فشار خون چیست و چگونه اندازه‌گیری می‌شود؟

فشار خون، نیرویی است که خون به دیواره‌ی سرخرگ‌ها وارد می‌کند. این فشار با دو عدد اندازه‌گیری می‌شود:

فشار سیستولیک: عدد بالایی، نشان‌دهنده‌ی فشار خون هنگام ضربان قلب است.

فشار دیاستولیک: عدد پایینی، نشان‌دهنده‌ی فشار خون بین ضربان‌های قلب است.

فشار خون نرمال معمولاً زیر ۱۲۰/۸۰ میلی‌متر جیوه است. فشار خون بالاتر از ۱۳۰/۸۰ میلی‌متر جیوه، فشار خون بالا در نظر گرفته می‌شود.

چگونه فشار خون بالا به قلب آسیب می‌رساند؟

فشار خون بالا، بار اضافی بر قلب وارد می‌کند و باعث می‌شود قلب برای پمپاژ خون سخت‌تر کار کند. این وضعیت می‌تواند منجر به مشکلات زیر شود:

بزرگ شدن قلب (هیپرتروفی بطن چپ): افزایش فشار بر قلب باعث ضخیم شدن دیواره‌ی بطن چپ می‌شود که می‌تواند عملکرد قلب را مختل کند.

بیماری عروق کرونر: فشار خون بالا باعث آسیب به دیواره‌ی عروق کرونر (عروق تغذیه‌کننده‌ی قلب) می‌شود و خطر گرفتگی این عروق و در نتیجه آنژین صدری و سکته قلبی را افزایش می‌دهد.

نارسایی قلبی: با گذشت زمان، فشار خون بالا می‌تواند باعث نارسایی قلبی شود، وضعیتی که در آن قلب نمی‌تواند به اندازه‌ی کافی خون پمپاژ کند.

چگونه فشار خون بالا به مغز آسیب می‌رساند؟

فشار خون بالا، عروق خونی مغز را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد و می‌تواند منجر به موارد زیر شود:

سکته مغزی: فشار خون بالا، مهم‌ترین عامل خطر سکته مغزی است. می‌تواند باعث پارگی عروق خونی مغز (سکته هموراژیک) یا انسداد عروق خونی توسط لخته‌ی خون (سکته ایسکمیک) شود.

زوال عقل عروقی: آسیب به عروق خونی مغز ناشی از فشار خون بالا می‌تواند منجر به کاهش جریان خون به مغز و در نتیجه زوال عقل عروقی شود.

حملات ایسکمی گذرا (TIA): این حملات که به "سکته‌ی کوچک" نیز معروفند، علائمی شبیه به سکته مغزی دارند، اما به طور موقت رخ می‌دهند و نشانه‌ای از افزایش خطر سکته مغزی در آینده هستند.

علائم فشار خون بالا:

فشار خون بالا معمولاً بدون علامت است، به همین دلیل اندازه‌گیری منظم فشار خون بسیار مهم است. با این حال، در برخی موارد، افراد ممکن است علائم زیر را تجربه کنند:

سردرد

سرگیجه

تنگی نفس

خونریزی از بینی

تاری دید

عوامل خطر فشار خون بالا:

برخی از عوامل خطر فشار خون بالا عبارتند از:

سن بالا

سابقه‌ی خانوادگی فشار خون بالا

چاقی یا اضافه وزن

کم‌تحرکی

مصرف زیاد نمک

مصرف الکل

استرس

پیشگیری و کنترل فشار خون بالا:

با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی می‌توان فشار خون را کنترل و از بروز عوارض آن جلوگیری کرد:

تغذیه سالم: مصرف میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، پروتئین‌های کم‌چرب و کاهش مصرف نمک و چربی‌های اشباع.

ورزش منظم: حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت بدنی متوسط در هفته.

کاهش وزن: در صورت اضافه وزن یا چاقی.

مدیریت استرس: استفاده از تکنیک‌های آرامش‌بخش مانند مدیتیشن و یوگا.

پرهیز از مصرف دخانیات و الکل.

مصرف دارو: در صورت تجویز پزشک.

فشار خون بالا، عامل خطر مهمی برای سکته قلبی و مغزی است. با اندازه‌گیری منظم فشار خون و ایجاد تغییرات مثبت در سبک زندگی، می‌توان از بروز این عوارض جدی پیشگیری کرد.