چگونه علائم سکته مغزی را به موقع شناسایی کنیم؟

سکته مغزی، که گاهی اوقات به آن "حمله مغزی" نیز گفته می‌شود، یک وضعیت اورژانسی پزشکی است که زمانی رخ می‌دهد که جریان خون به بخشی از مغز مختل یا قطع شود. این اختلال می‌تواند ناشی از انسداد رگ خونی (سکته ایسکمیک) یا پارگی رگ خونی (سکته هموراژیک) باشد. هرچه سریع‌تر سکته مغزی تشخیص داده و درمان شود، احتمال آسیب دائمی به مغز کمتر خواهد بود. به همین دلیل، شناخت علائم سکته مغزی و اقدام سریع، حیاتی است. در این مقاله از فرتاک نیوز، به بررسی چگونگی شناسایی به موقع علائم سکته مغزی می‌پردازیم.

چرا شناسایی سریع علائم سکته مغزی مهم است؟

هر دقیقه پس از شروع سکته مغزی، میلیون‌ها سلول مغزی از بین می‌روند. تشخیص سریع و شروع درمان فوری می‌تواند میزان آسیب مغزی را کاهش داده و از عوارض دائمی مانند ناتوانی‌های جسمی و ذهنی جلوگیری کند. به همین دلیل، آگاهی از علائم سکته مغزی و اقدام سریع، می‌تواند زندگی فرد را نجات دهد.

روش سریع تشخیص سکته مغزی: تست FAST

برای به خاطر سپردن علائم اصلی سکته مغزی و اقدام سریع، از عبارت FAST استفاده می‌شود:

F (Face – صورت): از فرد بخواهید لبخند بزند. آیا یک طرف صورت او افتاده است؟

A (Arms – بازوها): از فرد بخواهید هر دو بازوی خود را بالا ببرد. آیا یک بازو پایین‌تر از دیگری می‌ماند؟

S (Speech – گفتار): از فرد بخواهید یک جمله ساده را تکرار کند. آیا گفتار او نامفهوم یا نامرتب است؟

T (Time – زمان): اگر هر یک از این علائم را مشاهده کردید، بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید. زمان بسیار حیاتی است!

سایر علائم سکته مغزی

علاوه بر علائم ذکر شده در تست FAST، علائم دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند نشان‌دهنده سکته مغزی باشند:

بی‌حسی یا ضعف ناگهانی در صورت، بازو یا پا، به خصوص در یک طرف بدن: این علامت یکی از شایع‌ترین علائم سکته مغزی است.

مشکل ناگهانی در صحبت کردن یا درک گفتار دیگران: فرد ممکن است نتواند به درستی صحبت کند، کلمات را اشتباه ادا کند یا در درک صحبت‌های دیگران دچار مشکل شود.

مشکل ناگهانی در بینایی در یک یا هر دو چشم: این مشکل می‌تواند شامل تاری دید، دوبینی یا از دست دادن بینایی باشد.

سرگیجه ناگهانی، از دست دادن تعادل یا هماهنگی: فرد ممکن است دچار سرگیجه شدید شود و نتواند تعادل خود را حفظ کند.

سردرد شدید و ناگهانی بدون علت مشخص: این نوع سردرد، به خصوص اگر با سایر علائم ذکر شده همراه باشد، می‌تواند نشانه‌ای از سکته مغزی باشد.

علائم سکته مغزی در زنان

برخی از علائم سکته مغزی در زنان ممکن است با مردان متفاوت باشد یا کمتر شناخته شده باشد، از جمله:

درد ناگهانی در صورت، قفسه سینه یا اندام‌ها

سکسکه‌های ناگهانی

حالت تهوع یا استفراغ

تنگی نفس

از دست دادن هوشیاری یا غش کردن

چه باید کرد اگر علائم سکته مغزی را مشاهده کردید؟

اگر شما یا فرد دیگری هر یک از علائم سکته مغزی را مشاهده کردید، بلافاصله با اورژانس (در ایران با شماره ۱۱۵) تماس بگیرید. به هیچ عنوان صبر نکنید تا ببینید علائم خود به خود بهبود می‌یابند. هرچه سریع‌تر کمک پزشکی دریافت کنید، احتمال آسیب دائمی کمتر خواهد بود.

پیشگیری از سکته مغزی

با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی می‌توان خطر ابتلا به سکته مغزی را کاهش داد:

کنترل فشار خون: فشار خون بالا یکی از مهم‌ترین عوامل خطر سکته مغزی است.

کنترل کلسترول: سطح بالای کلسترول خون می‌تواند خطر سکته مغزی را افزایش دهد.

ترک سیگار: سیگار کشیدن خطر سکته مغزی را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.

فعالیت بدنی منظم: ورزش منظم به حفظ سلامت قلب و عروق و کاهش خطر سکته مغزی کمک می‌کند.

رژیم غذایی سالم: یک رژیم غذایی متعادل و سالم که شامل میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین‌های کم‌چرب باشد، به حفظ سلامت قلب و عروق کمک می‌کند.

با آگاهی از علائم سکته مغزی و اقدام سریع، می‌توان از آسیب‌های جدی و دائمی به مغز جلوگیری کرد.

منبع: انجمن سکته مغزی آمریکا (ASA) https://www.stroke.org/