چگونه برنج ایرانی را تشخیص دهیم؟

خرید برنج ایرانی همواره چالشی اساسی برای مصرف‌کنندگان است. هر چه ارج و قرب می‌یابد، چشم طمع سوداگران را نیز به خود جلب می‌کند؛ همان‌ها که قورباغه را رنگ می‌کنند و جای زالزالک به مشتری از همه جا بی‌خبر می‌اندازند، هر چیزی را جای برنج ایرانی با کیفیت به مصرف‌کننده قالب می‌کنند. یا باید مویت را در برنج‌کوبی‌ها سپید کرده باشی یا آشنایی امین داشته باشی تا سره را از ناسره تشخیص دهی. در ادامه نظرات جمیل علیزاده شایق، رئیس انجمن برنج را در رابطه با تشخیص برنج ایرانی از خارجی می خوانید:

متأسفانه تشخیص برنج ایرانی از غیرایرانی کاری بسیار سخت است. حتی کارشناسان باتجربه نیز بدون بررسی‌های دقیق علمی نمی‌توانند نوع و کیفیت برنج را به درستی و باد دقت بالا تشخیص دهند. مرسوم است افراد برنج را کف دست‌شان می‌ریزند و با مالیدن دست‌ها آن را بو می‌کشند و درباره نوع برنج نظر می‌دهند. این شیوه به هیچ‌وجه توجیه علمی ندارد. مگر این که فرد تجربه زیادی داشته باشد و با دیدن انواع برنج‌ بتواند حدودی نوع آنها را تشخیص دهد.

برنج خارجی پیش از پخت، رنگ تیره‌تری دارد. بیشتر برنج‌های وارداتی، پاربویل می‌شود؛ یعنی پیش از این که شلتوک به برنج تبدیل شود آن را در دستگاه‌های ویژه به صورت نیمه‌پز، بخارپز می‌کنند تا ویتامین‌ها و مواد غذایی موجود در سبوس برنج به‌خورد دانه برنج برود. شلتوک که سرد شد همان فرآیند شالیکوبی را طی می‌کند و پوسته از برنج جدا می‌شود، اما برنج دیگر سفید نیست و به دلیل فرآیند پاربویل کمی زردتر و تیره‌تر می‌شود که می‌توان از برنج ایرانی تشخیص داد.

برنج پاربویل شده خیلی بهتر از برنج پاربویل‌نشده است. ما در انجمن برنج ایران خیلی توصیه می‌کردیم برنج ایرانی پاربویل شود تا مواد مغذی و ویتامین‌هایش حفظ شود. از سوی دیگر، برنج پاربویل‌شده مقاومت بیشتری در برابر آفات دارد. مدتی نیز در یکی از کارخانه‌ها این برنامه را اجرا کردیم، اما از آنجا که بهترین برنج ایرانی نیز در فرآیند پاربویل همان رنگ تیره برنج‌های خارجی را می‌گیرد، برخی از این مسأله سوءاستفاده کردند و برنج خارجی را به جای برنج ایرانی به مصرف‌کننده ‌فروختند. در چنین شرایطی که نظارتی صورت نمی‌گرفت ما از خیر پاربویل کردن برنج ایرانی گذشتیم. اما توجه داشته باشید، برنج‌های درجه یک هندی، پاکستانی، ویتنامی و تایلندی معمولا پاربویل نمی‌شود و شاید تشخیص آنها از برنج ایرانی کمی سخت باشد. با وجود این، برنج ایرانی کدر است و برنج خارجی شفاف، که از این لحاظ می‌توان این دو را متمایز کرد.

بو و عطر برنج ارتباطی به کیفیت ندارد. افراد با بو کردن برنج، معطر بودنش را تشخیص می‌دهند نه کیفیتش را. بهترین برنج ایرانی در فرآیند پاربویل، عطر خود را از دست می‌دهد، در حالی که کیفیتش بهبود می‌یابد.

باید تولیدکنندگان را ،حتی با نظارت شدید، عادت دهیم برنج را با بسته‌بندی نشاندار و گواهی سلامت توزیع کنند و از عرضه برنج فله‌ای جلوگیری کنیم. تمام این تقلب‌ها حاصل فروش فله‌ای برنج است..