زردچوبه، دشمن سرطان

 در سراسر جهان هرساله، بیش از 7 میلیون نفر به خاطر ابتلا به سرطان جان خود را از دست می‌دهند. همچنین تخمین زده شده است که این تعداد تا سال 2020 به 15 میلیون نفر نیز برسد.

پژوهشگران در سرتاسر جهان، همواره به ­دنبال پیدا کردن روش‌هایی برای درمان این بیماری بوده‌اند و در این راستا، راه‌­های طبیعی درمان همیشه جایگاه ویژه‌ای داشته‌اند. بیشتر درمان‌های فعلی برای سرطان درمان‌­های «تک هدفی» هستند. اما به دلیل پیچیدگی و دخالت مسیرهای متعدد در ایجاد و پیشرفت سرطان باید دارویی تولید شود که بتواند درمان «چند هدفی» داشته باشد.

به بیان محققان، ماده «کورکومین» که از گیاه دارویی زردچوبه به دست می‌آید، می‌تواند واجد این ویژگی چندهدفی باشد. زردچوبه یکی از گیاهانی است که به سبب داشتن ترکیبات مفید زیاد، دارای خواص دارویی بالایی بوده و مورد توجه زیادی قرار گرفته است. یکی از ترکیبات این گیاه، ماده‌ای رنگی به نام «کورکومین» است که به دلیل خاصیت «آنتی‌اکسیدانی» و «کاهش رادیکال­‌های آزاد اکسیژن» در درمان سرطان بسیار مؤثر است.

با توجه به اهمیت بالای این ماده در فرایندهای زیستی و درمان بسیاری از بیماری‌­ها، پژوهشگران گروه زیست‌شناسی «دانشگاه شهید چمران اهواز» تأثیر عصاره زردچوبه را بر رشد و تکثیر سلول­‌های سرطانی مورد بررسی قرار داده‌اند.

برای انجام این پژوهش، ابتدا ساقه‌های زیرزمینی یا اصطلاحا ریزوم‌­های زردچوبه، تهیه و عصاره آن‌ها گرفته شد. سپس اثر این عصاره و به‌طور خاص ماده کورکومین زردچوبه، بر رشد و تکثیر سلول­‌های سرطانی بررسی شد. همچنین به­‌منظور مشخص شدن چندهدفه بودن این ماده دارویی و طبیعی ارزشمند، به بررسی DNA نیز پرداخته شد.

نتایج پژوهش نوری و همکارانش حاکی از آن بود که عصاره­ مورد بررسی به دلیل دارا بودن «ترکیبات فنلی» و خاصیت آنتی‌اکسیدانی ناشی از حضور ترکیباتی مثل کورکومین، می‌تواند از طریق کاهش میزان رادیکال‌­های آزاد، تأثیرات پیشگیرانه و همچنین تأثیرات درمانی روی سلول‌های سرطانی داشته باشد.

به‌علاوه بر اساس این نتایج، محققان مشاهده کردند که کورکومین می‌تواند از طریق توانایی قطعه‌قطعه کردن DNA سلول‌های سرطانی به قطعات کوچک‌تر، منجر به از بین رفتن چنین سلول‌هایی ­شود.

لذا بنا بر نتیجه‌گیری محققان فوق که مطالعه آن‌ها طی مقاله‌ای علمی پژوهشی در مجله «دانشگاه علوم پزشکی مازندران» منتشرشده، می‌­توان از ترکیبات زردچوبه برای تولید داروهای جدید و ارزان­تر در پیشگیری و بهبود بیماری سرطان استفاده کرد.

شایان ذکر است که «آنتی‌اکسیدان‌ها» موادی مغذی هستند که می‌­توانند از تخریب غشای سلول‌های بدن جلوگیری کنند. درواقع آنتی‌اکسیدان‌ها باعث خنثی کردن «رادیکال‌­های آزاد» می‌شوند. رادیکال‌های آزاد، خود مولکول­‌هایی هستند که به دلیل فقدان پوسته­ الکترونی کامل، عکس‌العمل شیمیایی بالایی نسبت به سایر مولکول‌ها و ساختارهای سلولی دارند و به‌شدت باعث تخریب آن‌ها می‌شوند.