"کهنه سرباز " دفاع مقدس شایعه ساز شد
طی روزهای اخیر و در فضایی که افکار عمومی به دنبال اخبار یا حتی گمانههایی در مورد اعضای کابینه دوازدهم است، خبری عجیب در فضای مجازی منتشر شد که جای تامل و توجه خاص دارد. تغییر دبیر شورای عالی امنیت ملی و جایگزینی رییس سازمان بنیاد مستضعفان به جای وی.
فرارو در ادامه نوشت: «بررسی بیشتر ریشه این خبر نشان داد که منشاء این خبر یا بهتر بگوییم شایعه، داخلی نیست و از سوی شبهرسانهای منتشر شده است که از سوی خارجنشینها اداره میشود و این روزها به دلیل ارتباطات مشکوک با برخی کشورهای معاند جمهوری اسلامی و انتشار اخباری که عمدتا هدف ایجاد اختلاف در داخل را پیگیری میکند، سوالات زیادی در موردش شکل گرفته است.
عجیب بودن این خبر بیشتر از این زاویه بود که اهل تدبیر، انتخاب دریابان شمخانی به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی را از هوشمندانهترین و صحیحترین اقدامات جناب آقای روحانی به عنوان رییس دولت یازدهم تلقی میکنند و انتشار خبر تغییر وی مغایر با باورهای موجود در طرفداران دولت است.
بیشک اثرات تعیینکننده این انتخاب در شکلگیری موفقیتهای دولت و مدیریت هوشمندانه تهدیدات و مسایلی که میتوانست به بحرانهای شکننده در کشور تبدیل شود، موضوعی نیست که در روند پر فراز و نشیب فعالیتهای دولت یازدهم از نگاه آگاهان به مسایل سیاسی و امنیتی پنهان باشد. البته پس از مشخص شدن منشا تولید و انتشار این شایعه، ابهامات ایجاد شده تا حد زیادی مرتفع شد؛ چرا که یقین حاصل شد که طرح این شایعه از سوی شبه رسانه معلومالحال در ادامه مسیری است که برای تضعیف اقتدار نظام و اختلافافکنی در داخل دنبال میشود و منشاء واقعی ندارد.
اما انتشار این شایعه بهانهای شد تا بار دیگر نگاهی اجمالی به خصوصیات و توانمندیهای «حاج علی»، فرمانده شجاع و دوستداشتنی ایام دفاع مقدس داشته باشیم و چند جملهای را در مورد شخصیت، ارزشهای فردی و خصوصیات رفتاری خاص این سرمایه ارزشمند نظام اسلامی که جا دارد به عنوان الگوی سیاستورزی و مدیریت موفق از سوی نسل جدید مورد اقبال قرار بگیرد، به رشته تحریر درآوریم. بیشتر افرادی که از نردیک با شمخانی سابقه رفاقت و همکاری دارند بر این واقعیت اتفاق نظر دارند که کلید شخصیت ویژه وی در گرو شاخصهایی چون صداقت، آزاداندیشی، صراحت لهجه و شجاعت در گفتار و رفتار است.
کمتر سیاستمدار و مدیری در کشور ما واجد مجموعه این صفات است و شور بختانه باید گفت که تغییر شرایط سیاسی و اجتماعی همواره موجب شکلگیری حرکتهای سینوسی در بسیاری از افراد مطرح در عرصههای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در کشور ما میشود.
از دوران دفاع مقدس که خود گنجینهای پر رمز و راز از نقشآفرینی فرماندهان شجاعی چون شمخانی است، اگر بگذریم به مقطعی میرسیم که اظهارنظرهای صریح، شجاعانه و بدون مصلحتاندیشی وی در بزنگاههای خاصی از حیات سیاسی و اجتماعی کشور و تصمیمات بعضا انفجاری وی (کاندیداتوری در انتخابات ریاستجمهوری سال ۸۰) در کنار نظریهپردازیهای عمیق و نوآورانه در حوزه مسایل راهبردی کشور و دستاوردهای تکرارنشدنی مدیریتی وی در نیروهای دریایی ارتش و سپاه و وزارت دفاع همواره او را در کانون توجه افکار عمومی داخل و رسانههای مطرح خارجی قرار داده است.
هیچکس فکر نمیکرد که در مجلس کاملا اصلاحطلب ششم و بعد از رقابت شمخانی با رییس دولت اصلاحات در انتخابات ریاستجمهوری که البته با حفظ رفاقت و انصاف بود، وی مجددا از سوی رییسجمهور منتخب به مجلس معرفی شود و با بالاترین رای در میان وزرای معرفی شده، مجددا سکان وزارت دفاع دولت اصلاحات را به دست بگیرد.
اما آینده نه چندان دور و کنشهای به یاد ماندنی شمخانی در موضوعات مختلف سیاسی و اجتماعی نشان داد که چرا در شرایطی که نظامیان وارد شده به سیاست، علیرغم ویژگیهای مثبتی که دارند نتوانستهاند جایگاه مناسبی در اندیشه و قلم جامعه سیاسی ایران پیدا کنند اما شمخانی به عنوان سیاستورزی که سیاسیکار نیست، همواره جایگاهی متفاوت در افکار عمومی داشته است.
شروع دولت یازدهم و قرار گرفتن شمخانی در جایگاه دبیری شورای عالی امنیت ملی و همزمان نمایندگی رهبری در این شورا را باید عرصه جدیدی از بروز ظرفیتهای ارزنده وی در کمک به رفع مشکلات و معظلات پیچیدهای چون مذاکرات هستهای، مقابله با جریانهای تکفیری، روابط و منازعات منطقهای، چالشهای اقتصادی، بحرانهای سیاسی امنیتی، دفاعی و اجتماعی به ویژه انتخابات اخیر و همچنین تبدیل کردن بستر بسیار مهم نهاد امنیت ملی به محلی برای گفتگوی صاحبنظران سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و رسانهای برای دست یافتن به بهترین راهحلها برای عبور از بحرانهای امنیت ملی در کشور قلمداد کرد. مقایسه این شرایط با فضایی که پیش از آن بر مدیریت این نهاد فراقوهای بسیار تعیینکننده در مسایل راهبردی کشور حاکم بود به خوبی میتواند فاصله نجومی میان ارزشهای یک مدیر آبدیده در شرایط سخت و بحرانی را با دیگرانی که در این مناصب حضور داشتهاند و تنها نظارهگر شکلگیری تهدیدات و تبدیل آن به بحرانهای امنیت ملی بودهاند، مشخص کند.
این همه در حالی است که بر خلاف رویه معمول در کشور ما تقریبا هیچ نشانی از پروپاگاندای رسانهای در خصوص اقدامات بسیار مهم و تاثیرگذاری که از سوی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی در طول ۴ سال گذشته انجام شده است وجود ندارد و مجموعه تلاشهای انجام شده در فضایی بدون هیاهو و فارغ از حاشیههای معمول انجام شده است. شمخانی در دلنوشتهای که همزمان با رحلت آیتالله هاشمی رفسنجانی تحت عنوان «خداحافظ فرمانده پیر» به رشته تحریر درآورد و بسیار مورد توجه رسانهها و افکار عمومی قرار گرفت، جملهای را به تلویح در بیان شخصیت خود و در مقام درد و دل با فرمانده فقیدش گفت که آن را بهترین حسن ختام این نوشتار و خلاصه جوهر وجود وی میدانیم:
«میدانی که ما کهنهسربازها نسبتی با تملق و تکلف و چاپلوسی نداریم و این شرافت، گوهری است که در دکان سیاستبازان خریداری ندارد.
راستی چقدر خندهدار است عیار اندکت را عدهای به امید شفقتی یا طمع در عنایتی، بسیار بخوانند و خندهدارتر که باور کنی و با آن تملق و دروغ، خودت را گم کنی. وامصیبت، وامصیبت...»