از اکران «خانه پدری» هم خوشحالم، هم متاثر

اگرچه کیانوش عیاری «خانه پدری» را چند سال قبل برای فقط یک روز روی پرده سینماها برده بود، اما حالا پس از 9 سال آن را به اکران عمومی رسانده و اگر یکی دو سال قبل راضی به اکران محدود فیلم در سینماهای هنر و تجربه شده بود ، دیگر سینمادوستان و علاقه‌مندان زیادتری فرصت تماشای آن را پیدا نمی‌کردند.

این فیلمساز به بهانه آغاز اکران عمومی فیلمش درباره حسی که نسبت به این اتفاق پس از چند سال مشکل و تلاش برای اکران  فیلم داشت بیان کرد: در پی دل شکستگی ناشی از توقیف فیلم «خانه پدری»و بعد هم «کاناپه» انرژی من گرفته شده بود، البته به هر حال بعد از چند سال فیلم « کاناپه» را ساختم و فکر می‌کنم ساخت «کاناپه» باعث شد از آن دوران آزاردهنده توقیف «خانه پدری»خلاص شوم، ولی این هم توقیف شد گرچه آن را پیش‌بینی می‌کردم. آرزویم این است که یک بار دیگر مسئولان به این مسئله توجه کنند که آیا فیلمی مثل «کاناپه» باید از اکران عمومی کنار گذاشته شود؟

او ادامه داد:‌ الان پس از حدود یک دهه که «خانه پدری»در معرض تماشای عموم قرار می‌گیرد قطعا برای همه سوال‌ برانگیز  خواهد بود که چرا این فیلم باید یک دهه متوقف شود. طبیعی است که مثل خیلی دیگر از اتفاقات این سال‌ها و حتی از گذشته‌های دور همین طور بوده که فیلم‌ها توقیف می‌شوند و بعد از نمایش همه تعجب می‌کنند که چرا؟ چون نه ویرانی به وجود آورد و نه اتفاق بدی رخ داد.

عیاری گفت: آرامشی که ناشی از دیده شدن این فیلم دارد مرا خوشحال و در عین حال متاثر می‌کند که چرا دیگر فیلم‌های من اگر توقیف نشدند، ولی با آن‌ها به گونه‌ای برخورد شد که کم از توقیف نداشت؟ مثل «بودن یا نبودن» که فقط پنج روز اکران شد و بعد توقیف، در حالی که بعدها تلویزیون دو بار آن را پخش کرد و در آن سال‌ها یکی از پزشکان متخصص و مشهور بیماری‌های قلبی اعلام کرد که نمایش این فیلم در تلویزیون آمار اهدای قلب در کشور را به طرز خیرکننده‌ای بالا برد و آیا این اتفاق نباید دست‌کم کسانی را که مسئول توقیف این فیلم بودند خجالت‌زده می‌کرد؟ آیا برای دستاوردهای بسیار کمتر از این در سینمای ایران، هزینه‌های بسیار سهمگین‌تر پیش نیامده؟! اما نه تشکر و نه هیچ قدردانی را بابت این اتفاق شاهد نبودم گرچه انتظاری هم نداشتم.

او درباره اینکه به نظرش حس مخاطب «خانه پدری» پس از تماشای آن چه خواهد بود بویژه نسبت به فیلمی که 10 سال قبل ساخته شد؟ گفت: قاعدتا فکر می‌کنم این فیلم بیات نشده و نسبت به آنچه همان 10 سال قبل می‌توانست در ذهن تماشاگر رسوخ کند، تغییری نکرده چون وارد مسائل روز نشده است.

عیاری درباره اصلاح این فیلم هر چند جزئی و اینکه چطور پس از چند سال مخالفت با اصلاح، راضی به انجام آن شده است؟ توضیح داد: اصلاحاتی رخ داده ولی در دریافت حس تماشاگر مطلقا خللی ایجاد نشده است. اگرچه این شرایط فعلی، یک توافق است ولی واقعیت این است که تصور می‌کنم شاید  همان چیزی که باعث نمایش این فیلم شده، یک اتفاق بهتر است. الان راضی‌تر هستم و این را محصول گذشت زمان و فروکش کردن حسی که در آن سال‌ها داشتم می‌دانم. اما تاکید می‌کنم که در ارتباط تماشاگر با فیلم خللی ایجاد نشده است.

«خانه پدری» که در سال 1389 ساخته شده، بخاطر یک صحنه در تمام این سال‌ها اکران نشد تا کارگردانش از رنج توقیف آن 6 سال نتواند فیلم بسازد، که البته فیلم بعدی‌اش «کاناپه» هم عاقبت بهتری نداشته است.

عیاری «خانه پدری» را براساس یک اتفاق واقعی در اهواز که پیش از انقلاب اسلامی رخ داده بود ساخته اما مخالفت‌هایی با نمایش آن به بهانه یک تصویر تلخ و خشن باعث شد فیلم برای نزدیک به یک دهه از اکران بازبماند و البته تا به الان هم معلوم نشده آیا واقعا مشکل این فیلم فقط خشونت بود؟ که اگر بود پس این صحنه‌ها و اخبار خشونت باری که هر روز از تلویزیون، به عنوان یک رسانه‌ی در دسترس برای تمام اقشار سنی، پخش می‌شود چیست؟!

این موضوع چند سال قبل در نشست کانون فیلم خانه سینما مورد اشاره کارگردان فیلم هم بود که گفت: «فیلم‌های دیگری وجود دارند که به مراتب از صحنه «خانه پدری» سهمگین‌ترند. فقط یک صداست که این اوضاع را خراب کرده است؛ برخورد دسته سنگ با یک جمجمه. غیر از این هیچ چیز مشمئزکننده‌ای نیست و من این را شوخی می‌گیرم که به دلیل این صحنه فیلمم توقیف شده باشد و همین الان هم تماشاگران تعجب می‌کنند که چرا این فیلم چند سال در محاق توقیف قرار گرفته است.»

عیاری در تمام این چند سال بارها تاکید کرده بود، «خانه پدری» دچار یک سوءتفاهم بیهوده شده و اگر فیلمش تلخ است به تلخی ذاتی خودش برمی‌گردد. او گفته بود: هیچ‌گاه قصد سیاه‌نمایی نداشتم و فقط آسیبی اجتماعی را مطرح کردم اما از آن‌جایی که فیلم‌هایی که می‌سازم قرار است ماحصل نوع نگاهم باشد در نتیجه آثارم مفرح و برای تفریح مردم نیست. با این حال برای من تفریح مناسب از تنویر افکار عمومی مهم‌تر است چون شرم می‌دانم روزی را که برای تنویر افکار عمومی فیلم بسازم.

حال پس از 9 سال «خانه پدری» با اصلاحی جزئی و محدودیت سنی +15 روی پرده رفت تا یکی دیگر از فیلم‌های فهرست نسبتا بلند توقیفی‌های سینما کم شود.

در این فیلم ناصر هاشمی (نقش جوانی) و مهدی هاشمی (نقش میانسالی و پیری) شخصیت اصلی این فیلم با نام محتشم را که روایت زندگی‌اش از پانزده تا هشتاد سالگی به تصویر کشیده شده است بازی کرده‌اند.

شهاب حسینی، مینا ساداتی، مهران رجبی و نازنین فراهانی از دیگر بازیگران این فیلم هستند.