فضائل رمضان | ماه نزول قرآن، نور و افزایش ایمان

ماه رمضان، ماه نزول رحمت و برکت الهی، فرصتی بی‌نظیر برای خودسازی و تقرب به درگاه خداوند متعال است. در این ماه پرفضیلت، درهای آسمان گشوده شده و زمینه برای بهره‌مندی هرچه بیشتر از فیوضات الهی فراهم می‌گردد. امام سجاد علیه‌السلام در بیانی ژرف، سه ویژگی برجسته این ماه را مورد توجه قرار داده‌اند که هر یک، دریچه‌ای به سوی کمال و سعادت می‌گشایند.

در بخشی از دعای وداع صحیفۀ سجادیه می‌خوانیم:

«شَهْرَ رَمَضَانَ الَّذِی اخْتَصَصْتَهُ مِنْ سَائِرِ الشُّهُورِ وَ تَخَیَّرْتَهُ مِنْ جَمِیعِ الْأَزْمِنَهِ وَ الدُّهُورِ وَ آثَرْتَهُ عَلَى کُلِّ أَوْقَاتِ السَّنَهِ بِمَا أَنْزَلْتَ فِیهِ مِنَ الْقُرْآنِ وَ النُّورِ وَ ضَاعَفْتَ فِیهِ مِنَ الْإِیمَانِ‏؛ ماه رمضان را از میان دیگر ماه‌ها ویژگى دیگرى بخشیده‌‏اى‏ و از بین همه زمان‌ها و ایام، آن را انتخاب فرمودى و بر همه اوقات سال برترى‏‌اش نهاده‌اى، زیرا که در آن قرآن و نور نازل کرده‌اى و بر تکالیف مؤمنان چند برابر افزوده‌اى‏.»

نزول قرآن؛ منشور هدایت و سعادت

نخستین ویژگی که امام سجاد علیه‌السلام به آن اشاره می‌فرمایند، نزول قرآن کریم در ماه رمضان است. قرآن، کلام الهی و منشور هدایت بشر، در این ماه مبارک بر قلب پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله نازل شد تا راه سعادت و رستگاری را به انسان‌ها نشان دهد. تلاوت، تدبر و عمل به قرآن در ماه رمضان، دل‌ها را نورانی و جان‌ها را صفا می‌بخشد.

نور؛ روشنایی دل‌ها و جان‌ها

دومین ویژگی، نزول نور در این ماه است. منظور از نور، می‌تواند همان تأثیر معنوی باشد که در دل‌ها احساس می‌شود، یعنی همان روشنایی و بصیرتی است که در پرتو عبادت و بندگی خالصانه در دل‌های مؤمنان ایجاد می‌شود. روزه، نماز، دعا و استغفار در ماه رمضان، زنگار گناه را از دل‌ها زدوده و نور ایمان را در آن متجلی می‌سازد.

افزایش ایمان؛ گامی به سوی کمال

سومین ویژگی، مضاعف شدن ایمان در این ماه است. در ماه رمضان، زمینه برای تقویت ایمان و باورهای دینی فراهم‌تر است. روزه، تمرین صبر و تقوا، انسان را از هواهای نفسانی دور کرده و او را به سوی خدا نزدیک‌تر می‌کند. در این ماه، پاداش اعمال نیک دوچندان شده و فرصت برای جبران گذشته و ساختن آینده‌ای روشن‌تر فراهم می‌گردد. امام سجاد علیه‌السلام با این بیان شیوا، اهمیت و فضیلت ماه رمضان را به ما یادآوری می‌کنند.

بهره‌مندی از برکات ماه رمضان؛ وظیفه منتظران

بنابراین، با توجه به این سه رکن اساسی، می‌توان نتیجه گرفت که ماه رمضان، ماه تحول و دگرگونی است. ماهی که در آن، انسان می‌تواند با تکیه بر قرآن و نور هدایت الهی، ایمان خود را تقویت کرده و گامی بلند به سوی کمال و سعادت بردارد. این فرصت گرانبها را قدر بدانیم و با تمام وجود، برای بهره‌مندی از برکات آن تلاش کنیم.

در نهایت، ماه رمضان، فرصتی برای تمرین بندگی و اطاعت از خداوند متعال است. با روزه گرفتن، از لذت‌های مادی چشم پوشیده و به یاد نیازمندان و گرسنگان می‌افتیم. با نماز و دعا، با خداوند راز و نیاز کرده و از او طلب مغفرت و رحمت می‌کنیم. با انفاق و کمک به دیگران، سخاوت و مهربانی را در جامعه ترویج می‌دهیم. همچنین ماه رمضان، ماه وداع با گناهان و استقبال از نیکی‌هاست. ماهی که در آن، شیطان در غل و زنجیر است و زمینه برای انجام اعمال نیک فراهم‌تر است.