پای قول‌مان بایستیم

نوجوانی که آخرین چهارشنبه سال قبل در انفجار مواد محترقه در کرمانشاه دو دستش را از دست داد دیگر دارد یکسالش پُر می‌شود که معلول است.

سازمان مدیریت بحران کشور اعلام کرده که چهارشنبه سوری سال گذشته 17 کشته روی دست ملت گذاشت و سازمان اورژانس خبر داده که در شب چهارشنبه آخر سال 94، بیش از500 مجروح با آمبولانس‌های 115 به مراکز درمانی منتقل شده‌اند.

تلفات چهارشنبه سوری در کشورمان در این سال‌ها کم از تلفات یک روز جنگی نداشته؛ سال پیش طبق گزارش‌های رسمی حداقل 10 عضو بدن مردم در این شب قطع شده که شاید بیشتر از تعداد قطع عضوهایی باشد که در یک شهر جنگزده اتفاق می‌افتد. اما حقش این نبود، قرار نبود یک شب آیینی پرمغز و هدفدار ایرانی به قربانگاه ایرانیان تبدیل شود.

توی پیاده‌روها نشسته اند پای بساطشان و منور و آبشار و سفینه و چلچله و ترقه و زنبورک و پروانه می‌فروشند دینامیت گاوی و نارنجک و کپسولی هم اگرکسی بخواهد پَرِ شالشان دارند. توی خیابان هم که ننشینند و سودجویی‌شان را که فریاد نزنند، می‌روند در فضای مجازی و آنلاین مواد محترقه می‌فروشند، تخفیف هم می‌دهند.

بازار خرت و پرت‌های چهارشنبه سوری داغ داغ است، این کالاهای چینی را هنوز مردم‌مان روی دست می‌برند. عده‌ای که هوس به پا کردن نورهای شدیدتر و صداهای مهیب‌تر دارند، اما به این چینی‌سازها کاری ندارند و خودشان اکلیل سرنج می‌خرند و اجناس محترقه دست‌ساز می‌سازند مثل همان‌هایی که چند روز قبل در اردبیل خانه‌ای مسکونی در محله شهریار را با خاک یکسان کردند و هفت نفر را به کشتن دادند.

از ترس همین آدم‌هاست که نیروهای پلیس و اورژانس و مراکز درمانی آماده‌باش هستند، عده‌ای هنجارشکن که سعید منتظرالمهدی، معاون اجتماعی ناجا آنها را سودجو، مبتلا به اختلالات شخصیت و نوجوانان پرشور می‌خواند.

داغ پلاسکو یادمان رفت؟

خدا نکند یادمان رفته باشد آن حجم سنگین آهن و سیمان و آتش و دود را که ساختمان پنجاه ساله پلاسکو را بر سر آن 16 آتش‌نشان بی‌گناه آوار کرد، بعد هم مشتی خاطره برجا گذاشت. خدا کند یادمان نرفته باشد آن پیمان ملی را که خیلی‌هایمان پایش را با وجدانمان امضا کردیم و پیش خودمان قسم خوردیم که سور چهارشنبه آخر سال را به اشک و غم پیوند نزنیم.

این شب‌ها که صداهای ریز و درشت انفجار از گوشه و کنار شهرها به گوش می‌رسد، آتش‌نشان‌ها بیشتر از همیشه یاد پلاسکو می‌افتند. میلاد هاشمی آزاد، آتش‌نشان ایستگاه 31 تهران یکی از اینهاست که در گفت‌وگو با جام‌جم تلنگری به حافظه تاریخی مردم می‌زند که مبادا پلاسکو و آن عهد و پیمان را فراموش کنید.

او از آماده‌باش همکاران سرخ پوشش می‌گوید، از این که در ایستگاه‌های آتش‌نشانی علاوه بر شیفت حاضر، دو شیفت غیرکاری هم آماده‌باش شده‌اند چون حدس می‌زنند خطر باز هم جدی باشد.

چند توصیه برای ایمنی

برخورد ترکش ماده انفجاری، سوختگی حرارتی و شیمیایی، قرار گرفتن در معرض موج انفجار، ماندن زیرآوار، نابینایی، ناشنوایی، قطع عضو و نشستن جوشگاه‌های دائمی روی پوست بدن هیچ‌کدام نه زیباست نه دلخواه، اما کسانی که چهارشنبه آخر سال را با میدانی برای عرض اندام و هنجارشکنی اشتباه می‌گیرند این جراحت‌ها را رقم می‌زنند.

کارشناسان ایمنی اما معتقدند با رعایت برخی نکات ساده و ظریف هم می‌توان از رسم باستانی چهارشنبه سوری لذت برد و هم خطر به جان خود و مردم نینداخت.

هاشمی آزاد البته مسئولیت این موضوع را بیشتر معطوف خانواده‌ها می‌داند که نه با اجبار و تهدید که با زبان منطق و استدلال و توجیه، خطر را به کوچک‌ترها بشناسانند.

او می‌گوید نباید اجازه داد کودکان با آتش بازی کنند، آتش را نباید درکنار خودروها و مواد قابل اشتعال روشن کرد (و به جایش از زمین خاکی و بتونی استفاده کرد)، نباید مایعات و مواد آتش‌زا مثل نفت و بنزین و کبریت را در دسترس بچه‌ها قرار داد، اصلا سمت مواد محترقه نباید نرفت حتی بزرگ‌ترها. این آتش‌نشان می‌گوید خوب است بدانیم فقط 250 گرم از مواد ساخت ترقه می‌تواند یک آپارتمان را بشدت تخریب کند و شیشه‌های ساختمان‌های مجاور را نیز بشکند، پس تاکید دارد که لااقل به همسایه‌ها باید رحم کرد.

پلیس اما توصیه‌هایی دیگر به مردم دارد؛ این که باید مانع خرید هر نوع ماده خطرآفرین و پرسروصدا توسط فرزندان شد و بدون تردید و دودلی، سوداگرانی را که با جان و امنیت مردم بازی می‌کنند به پلیس معرفی کرد.

برخورد با متخلفان چهارشنبه آخر سال، حقی است که قانون به پلیس داده؛ در مواد 618، 619 و 620 قانون مجازات اسلامی، در بخش تعزیرات و تبصره ذیل ماده 12 قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات مصوب سال 90 و ماده 3 آیین‌نامه اجرایی قانون مجازات قانون اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیرمجاز مصوب سال 92.

اما چه بهتر پیش از این که کار به اجرای قانون برسد، بازگشتی به سنت‌هایمان کنیم، به خوردن آجیل و شب‌نشینی، به فالگوش ایستادن، قاشق‌زنی، شال انداختن وکوزه شکستن، حتی به آتش زدن بوته و پریدن فقط بزرگ‌ترها از روی آتش بپردازیم.

خداحافظ تعطیلات

متخلفان چهارشنبه‌ سوری به تعطیلات نوروز نمی‌روند؛ سیدحسین هاشمی، استاندار تهران دیروز که این جمله را گفت در عزمش جدی بود.

طبق گفته او هر کسی که در این شب‌ها به خاطر رفتارخطرآفرینش دستگیر شود، به خانه برنمی‌گردد آن هم تا پایان تعطیلات. این مجازات امسال هنجارشکنان است، تخفیف هم در کار نیست.

معاون دادستان کل کشور هم تدارکات قانونی‌اش را دیده و از هم اکنون به حادثه‌آفرینان چهارشنبه آخر سال هشدار داده و بخشنامه‌اش را هم صادر کرده است.

به این ترتیب دادستان‌های مراکز استان‌ها موظفند با تشکیل شعب ویژه رسیدگی، نسبت به پیشگیری و برخورد جدی با عوامل حادثه‌آفرین اقدام کنند