برخورداری فرهنگیان مناطق مرزی از «حَقِ مناطق جنگی»

شهریار حیدری با اشاره به چالش‌های آموزش و پرورش مناطق مرزی، تعریفی از مرز ارائه و اظهار کرد: ۵۱درصد از استان‌های کشور را مناطق مرزی تشکیل می دهند، تقریبا شهرستان‌های نوار مرزی هشت میلیون و ۵۰۰ هزار نفر جمعیت دارند و در شعاع بیست کیلومتری قرار دارند. این شعاع تعریف شده است.

وی افزود: آخرین حد قلمرو هر کشوری، مرز آن است و به تعبیر دیگر مرزها آیینه تمام نمای اقتدار هر کشور به حساب می آیند. بنابراین صفر مرز مبنای ماست تا عمق مرز، یک حد بیست کیلومتر داریم که محدوده‌ای از جمعیت مرزی را تشکیل می‌دهد و دولت امتیازاتی برای آن قائل است.

حیدری با بیان اینکه یک شعاع سی کیلومتر هم وجود دارد و یک شعاع که اکنون موردبحث ما است شهرستان‌های مرزی هستند که بدون واسطه به مرز چسبیده‌اند اظهار کرد: مثلا استانی چون کرمانشاه، شهرستان های گیلانغرب، قصر شیرین، سرپل ذهاب، ثلاث باباجانی، جوانرود و پاوه شهرستان‌هایی هستند که به مرز چسبیده‌اند و به آن‌ها شهرستان‌های  مرزی گفته می‌شود.

مدیرکل امور مناطق مرزی وزارت کشور  ادامه داد: شهرستان ایلام مرز دارد به علاوه شهرستان‌هایی که در جدار مرز هستند و شاید در میان استان ها تنها استانی است که مرکز آن خودش مرز دارد.

وی افزود: شهرستان‌های مرزی نیز به چند دسته مناطق توسعه یافته، کمتر توسعه یافته و زیر کمتر توسعه یافته تقسیم می‌شوند. بخشی از استان سیستان و بلوچستان، بخشی از استان ایلام، کرمانشاه و آذربایجان غربی کمتر توسعه یافته و بخشی نقاط زیر کمتر توسعه یافته هستند. بخشی مناطق هم مناطق برخوردارند اما به نسبت مرکز استان کمتر توسعه یافته هستند.

حیدری ادامه داد: مرزها بالاترین ظرفیت برای کشور نیز به حساب می آیند. ۵۴مرز مجاز زمینی و دریایی در همین نقاط وجود دارد. بیش از ۴۰ بازارچه مرزی داریم.

مدیرکل امور مناطق مرزی وزارت کشور با اشاره به اینکه جامعه آموزش و پرورش در نقاط مرزی هیچ بهره‌ای از بازارچه‌های مرزی نبرده است گفت: هرچه قدر برای امنیت ارزش قایل هستیم به همین میزان باید برای توسعه آموزش و پرورش به عنوان نهادی که زیرساخت فرهنگی و اجتماعی است نیز  ارزش قائل شویم.

وی ادامه داد: دستورالعملی در وزارت کشور در حوزه تقسیمات کشوری و اداره کل امور مرزی تهیه و به وزارت آموزش و پرورش ابلاغ شد که تمام مناطق آموزش و پرورش در شهرستان‌های مرزی از ۲۵ درصد افزایش حقوق بهره مند شوند.

حیدری ادامه داد: اکنون این اتفاق رخ داده است. هشت سال در مناطق غربی جنگ و ۱۰ سال بازسازی داشتیم و این مناطق ۱۸ سال از امکانات محروم بودند. ساختمان‌هایی که آموزش و پرورش در اختیار دارد از استحکام پایینی برخوردار هستند و مجلس می‌تواند کمک کند.

وی در پاسخ به اینکه آیا مجلس در قبال آموزش و پرورش مناطق مرزی کوتاهی کرده است گفت: بنده معتقدم با توجه به ظرفیت ها، اقدامات موثری انجام نشده است. اگر آموزش و پرورش نهادی زیرساختی است، متناسب با جایگاهش در مجلس به آن توجه شده است؟ بنده معتقدم که خیر توجه نشده است.

مدیرکل امور مناطق مرزی وزارت کشور با اشاره به اینکه اخیرا در ایلام جلسه شورای سیاست گذاری مناطق مرزی برگزار و پیشنهادات خوبی مطرح شد گفت: اگر قرار باشد این پیشنهادات عملیاتی شود در چند حوزه نیازمند توجه می‌شویم. دو تعریف مناطق مرزی و مناطق جنگی را داریم. نیازمند قانون  هستیم که مناطق جنگی و مرزی از هر دو مزایا برخوردار شوند.

وی با اشاره به شعاع مناطق مرزی و مناطق جنگی گفت: شعاع مناطق جنگی توسط ستاد کل نیروهای مسلح تعیین شده است. شعاع مناطق جنگی در برخی نقاط تا صد کیلومتر است و شعاع مناطق مرزی تا ۳۰ کیلومتر است و اینها تعریف شده است. برای هرکدام امتیازات و مزایایی تعریف شده است و اگر آن را تجمیع کنیم و هر دو به مناطق مرزی و جنگی داده شود قطعا بخشی از مشکلات آموزش و پرورش به لحاظ مزایای فرهنگیان مرتفع خواهد شد.

حیدری ادامه داد: برنامه‌های مختلفی تحت عنوان توانمندسازی مناطق مرزی در دولت مطرح است و یکی از کارکردهای آن توجه به زیرساخت‌های فرهنگی است. مسئولیت کلان هشت کار ویژه مصوبه شورای امنیت بر عهده وزیر کشور است و هرماه تشکیل جلسه داده و به یک موضوع خاص پرداخته می‌شود که توانمندسازی مناطق مرزی هرجلسه مطرح می‌شود.

وی افزود: در قانون به وزارت نفت اختیار داده شده که یک هزارم درآمدهای نفتی خود را به توسعه مناطق مرزی اختصاص بدهد، اما سمت موضوعات دیگری می‌رود. اگر به قوانین و دستورالعمل‌ها عمل شود ما نباید با مشکلی مواجه باشیم. ظرفیت مناطق مرزی به قدری بالاست که می‌تواند جمعیت ۸۰ میلیونی کل کشور را برخوردار کند. توزیع عادلانه ثروت و درآمدها لازم و ضروری است.

به گزارش ایسنا، مرادی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه وزارت آموزش و پرورش نیز درباره چالش های آموزش و پرورش گفت: مشکلاتی که در مناطق مرزی داریم به نسبت در استان های مرکزی کمتر است. کمبود سرانه فضای آموزشی از جمله این مشکلات است. به عنوان مثال در شهر مریوان یکی دو سال قبل کمتر از نیم متر سرانه فضای آموزشی داشتیم و یکی از دلایل آن عدم مقاوم سازی و بازسازی اساسی بعد از جنگ‌های هشت ساله است.

وی با اشاره به مهاجرت در شهرهای مرزی به دلیل نبود اشتغال در شهرهای دیگر عنوان کرد: لذا میزان سرانه آموزشی باید بیشتر شود. سازمان نوسازی مدارس یکی از دستگاه‌های متولی و خود آموزش و پرورش است. ایلام یکی از استان هایی است که شاید به طور میانگین یک سوم درآمد نفت و گاز مربوط به آن است و تخصیص درصدی از درآمد نفت و گاز برای ساخت و ساز و ایجاد امکانات آموزشی لازم بود. اگر این درصد را به دستگاه‌ها نمی‌دهند آموزش و پرورش باید اصرار کند.

مرادی در پاسخ به اینکه حل معضل جدی کمبود فضای جدی آموزشی در مناطق مرزی بر عهده کدام دستگاه‌هاست؟ گفت: آموزش و پرورش، وزارت نفت، وزارت دارایی از جمله دستگاه‌های متولی هستند.

این نمانیده مجلس شورای اسلامی در واکنش به درخواست معاون وزیر آموزش و پرورش مبنی بر اختصاص ردیفی در بودجه برای پرداخت فوق‌العاده شغل مناطق مرزی به کلیه فرهنگیان شاغل در این مناطق گفت: مجلس امکانات خوبی را در کمک به آموزش و پرورش انجام داده است اما مهم است که آموزش و پرورش تا چه حد توانسته از سازمان برنامه و بودجه تخصیص بگیرد؟ مشکلی اخیرا پیش آمد؛ مناطق مرزی قبلا از ۲۵ درصد حق نوار مرزی استفاده کرده‌اند و یکی دو ماه قبل شهرهایی که درگیر جنگ نبودند هم حق مناطق جنگی به آنها دادند و در حالی که برای شهرهای مرزی این حق را ندادند و گفتند ۲۵ درصد افزایش از طریق حق مرزی داده شده است.

وی ادامه داد: انتظار داریم دولت ویژه کمک کند و لایحه‌ای بیاورد تا طبق ماده ۱۱۲ قانون برنامه ششم توسعه شهرهای مرزی هم حق نوار مرزی و هم حق مناطق جنگی را  داشته باشند.اکنون نیروهای حق التدریس هم گلایه دارند.

مرادی در برنامه تلویزیونی پرسشگر، بر ضرورت توجه به روستاها و شهرهای مرزی تاکید کرد و با اشاره به ممانعت از تحصیل دختران به دلایل فرهنگی گفت:  در برخی روستاها یک معلم برای کلاس چند پایه داریم و شرایط دشوار است. درخواست دارم مدیران عامل بانک‌ها که بودجه‌ای از منابع خود را به مدرسه سازی تخصیص می‌دهند آن را به مناطق مرزی بیاورند.