ابطال بخشنامه عجیب و غریب سازمان ثبت احوال

 به دنبال شکایت از سازمان ثبت احوال کشور مبنی بر ابطال بخشنامه‌های شماره 12/16768/ 2 مورخ 90/2/13 و 2/12/24231 مورخ 90/2/27 و 2/12/103136 مورخ 90/8/15، که در این بخشنامه‌ها افراد دارای 100 سال سن و بالاتر را فوت شده منظور می‌شوند، هیئت عمومی دیوان عدالت اداری بخشنامه های مذکور را مغایر قانون و مخالف قاعده استصحاب و خارج از حدود اختیارات مرجع صدور تشخیص داد و باطل کرد.

گفتنی است؛ سازمان ثبت احوال طی بخشنامه ای در سال 1390 افراد 100 ساله را فوتی فرض کرده بود، مگر اینکه خلافش ثابت شود.

گرچه بر اساس مواد 10 ، 22 ، 27 و 29 قانون ثبت احوال واقعه وفات از وظائف ذاتی سازمان ثبت احوال است، اما بر اساس مواد 867، 1011 تا 1030 قانون مدنی و مواد 22 تا 29 قانون ثبت احوال، فوت به صورت حقیقی و فرضی بیان شده و در فوت حقیقی مطابق قانون ثبت احوال (ماده 24)تصدیق پزشک یا دو نفر شاهد ملاک است و برای فوت فرضی نیز مطابق مواد یاد شده از قانون مدنی رأی دادگاه صالح ملاک و فصل الخطاب تعیین شده و در هیچکدام از موازین یاد شده مقرره ای مبنی بر تلقی وفات برای افراد بالای 100 سال ملاحظه نمی‌شود. بنابراین در بخشنامه مورد شکایت اصل را بر وفات افراد بالای 100 سال قرار داده مغایر قانون و مخالف قاعده استصحاب و خارج از حدود اختیارات مرجع صدور تشخیص و ابطال می شود.