سرنوشت مبهم استفاده از کمک داور ویدئویی؛ وار بی وار

 قرعه‌کشی فصل جدید لیگ برتر فوتبال در شرایطی عصر دوشنبه در یکی از هتل‌های تهران برگزار شد که استفاده از کمک داوری ویدئویی یا همان VAR در بیست و دومین دوره لیگ همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و اظهارت ضد و نقیض مدیران فدراسیون فوتبال سبب شده تا امید زیادی به ورود این سیستم به فوتبال ایران در ماه‌های آینده وجود نداشته باشد. این در شرایطی است که با توجه به اشتباهات تاثیرگذار داوری در چند فصل گذشته لیگ برتر، استفاده از کمک داور ویدئویی برای کاهش تاثیرگذاری سوت های اشتباه تبدیل به یکی از مطالبات اصلی تیم‌های لیگ برتری شده است.

۵ سال بعد از روز تاریخی کازان

۲۶ خرداد ۹۷ یک روز ویژه برای فوتبال دنیا بود، در حالی آن روز فرانسه و استرالیا در مرحله گروهی جام‌جهانی ۲۰۱۸ روسیه در ورزشگاه کازان مقابل هم قرار گرفتند که برای اولین بار در تاریخ فوتبال جهان در یک بازی رسمی، از کمک داور ویدئویی استفاده شد و نام آندرس کونها داور اروگوئه‌ای در تاریخ ثبت شد. در دقیقه ۵۷ مسابقه، خطایی روی آنتوان گریزمن بازیکن فرانسه در محوطه جریمه رخ داد که در ابتدا داور دستور به ادامه بازی داد، اما پس از چند ثانیه به مدد، کمک داور ویدئویی یا VAR و بعد از تماشای صحنه‌های آهسته خطا، دستور به پنالتی داد، که خود آنتوان گریزمان این ضربه پنالتی را به اولین گل فرانسه تبدیل کرد.

این اولین تاثیرگذاری داور ویدئویی در تاریخ جام جهانی بود، VAR تکنولوژی رسمی داوری فوتبال است که با دسترسی مستقل به ویدئو مسابقه، که تنها در صورت اشتباه واضح و مشخص یا یک حادثه جدی از دست رفته به سرداور کمک می‌کند و برای اولین در سال ۲۰۱۷ در لیگ استرالیا مورد استفاده قرار گرفت.پس از استفاده از VAR در جام جهانی روسیه، این سیستم به تدریج در کشورهای مختلف مورد استفاده قرار گرفت تا تبدیل به یکی از الزامات ضروری مسابقات فوتبال شود.

وعده‌هایی که عملی نمی‌شود

با وجود وعده‌های مختلفی که در ۴ سال گذشته درباره ورود سیستم داور ویدئویی به فوتبال ایران داده شده است اما این قول‌ها تاکنون عملی نشده است. حتی در اواخر سال ۹۷ از داور ویدئویی ساخت ایران هم رونمایی شد اما این پروژه در نهایت با توجه به نداشتن فاکتورهای مورد تائید فیفا شکست خورد و بیشتر یک شو و نمایش از مدیران وقت فدراسیون فوتبال بود. چه مهدی تاج و چه شهاب‌الدین عزیزی خادم، در روزهای حضورشان در فدراسیون فوتبال بارها از ورود قریب الوقوع کمک داور ویدئویی به لیگ فوتبال خبر دادند اما در نهایت خبری از ورود این سیستم نشد.

این در شرایطی است که اشتباهات داوری در دو فصل اخیر لیگ برتر فوتبال به اوج رسیده است و اعتراض شدید تیم‌ها به همراه داشته است و این مسئله سبب شده استفاده از کمک داور ویدئویی هر روز ضرورت بیشتری پیدا کند. به خصوص که خیلی از تیم‌ها معتقدند که سوت‌های اشتباه تاثیر بالایی در رقم خوردن نتایج برخی مسابقات داشته و سرنوشت تیم‌ها را تغییر داده است.

با توجه به ضرورت استفاده از کمک داور ویدئویی، مدیران فعلی فدراسیون فوتبال هم در دیروز در این باره به اظهارونظر پرداختند و ماجدی هم مانند مدیران قبلی فدراسیون، وعده جدیدی برای راه اندازی VAR در لیگ برتر داده است.

این در حالی است که علاوه بر هزینه بالای واردات سیستم کمک داور ویدئویی، کامل نشدن آموزش داوران برای استفاده از این سیستم از دیگر مشکلاتی است که بر سر ورود VAR به کشور وجود دارد. با وجود چنین موانعی، سرپرست فدراسیون فوتبال در حاشیه مراسم قرعه‌کشی لیگ برتر که عصر دوشنبه برگزار شد، خبر از ورود کمک داور ویدئویی در نیم فصل دوم داد:«دنبال این هستیم ورود سیستم کمک داور ویدئویی را امسال هرچه سریع تر انجام بدهیم. به نیم فصل اول نمی‌رسد اما قول می‌دهیم با بهترین امکانات و کیفیت آن را وارد کنیم.»

رئیس کمیته داوران فدراسیون فوتبال اما وعده سرپرست فدراسیون را رد کرده است. خداداد افشاریان گفته است:«اگر ماجدی این موضوع را گفته است خودش باید توضیح بدهد. یکی از عامل‌های اصلی VAR آموزش‌های داوری است که این دوره شش تا ۹ ماه زمان می‌برد. در کشورهایی که ساختار VAR وجود دارد، با حضور مدرسان فیفا به داوران آموزش داده می‌شود.»

 با توجه به تناقض صحبت‌های سرپرست فدراسیون و رئیس کمیته داوران به نظر می رسد که استفاده از کمک داور ویدئویی به فوتبال ایران، همچنان یک سراب بیشتر نیست و با توجه به چالش‌های موجود، در بیست و دومین دوره لیگ برتر فوتبال هم خبری از VAR نخواهد بود و مربیان و بازیکنان همچنان باید با اشتباهات داوری بسوزند و بسازند، آن هم در شرایطی که خبر رسیده است که کشوری مانند تاجیکستان موافقت فیفا را جهت راه اندازی بستر داوری ویدئویی در کشورش اخذ کرده است اما ما در ایران که در رده اول فوتبال آسیا قرار دارد، همچنان خبری از ورود سیستم ویدئویی داوری نیست!