وقتی کودکمان دست بزن دارد چه کار کنیم؟
پرورش و رشد کودک یکی از تجارب شگفتانگیزی است که والدین میتوانند تجربه کنند اما مسیر تربیت فرزند به قدری پرپیچ و خم است که ممکن است بسیاری از اوقات احساس سردرگمی و کلافگی کنید.
دکتر امین ماهورام متخصص روان پزشکی دانشگاه به چهار نکته مهم فرزند پروری در تربیت کودکان اشاره کرد.
وقتی کودک شما دست بزن دارد
اگر کودک، شما یا کودکان دیگر را میزند دستانش رو بدون فشار بگیرید و به کودک بگویید اجازه نداری به من یا دیگران آسیب برسانی. در این شرایط با فرزند خود صحبت کنید و به او توضیح دهید که زدن دیگران پذیرفته نیست و اگر رفتار خود را تکرار کند جریمه خواهد شد. اگر همچنان به کار خود ادامه داد جریمهای که برای او در نظر گرفتهاید(مثلا رفتن به اتاق تنها) را اعمال کنید و پس از آن اجازه دهید به بازیاش برگردد.
وقتی دیگران را مسخره میکند
اگر فرزندتان هنگام صحبت با شما، همسالان و یا بزرگسال از کلمات نامناسب استفاده میکند و یا دیگران را مسخره میکند به او نخندید، حرفهای او را در جمع تکرار نکنید و به عنوان شیرینزبانی از آن یاد نکنید. در این شرایط او را از جمع جدا کنید و به او اطلاع دهید که حین صحبت نباید از بعضی کلمات استفاده کند و کلمات جایگزین را به او آموزش دهید. چنانچه مجددا آن کلمات را به زبان آورد محرومیت از شرکت در فعالیتهای سرگرمکننده یا از بازی با چیزی که دوست دارد میتواند در نظر گرفته شود. از آنجا که کودکان تا حد زیادی از نوع رفتار والدین الگو برداری میکنند وقتی با افراد دیگر در حضور فرزندتان ارتباط برقرار میکنید همان رفتاری را بروز دهید که میخواهید در فرزندتان ببینید.
وقتی پشت سر هم دروغ میگوید
بیشتر کودکان در مقاطعی ممکن است صحبتهای غیر واقعی را مطرح کنند. کودکان خردسال اغلب نمیتوانند بین بازی خیالی و دنیای واقعی تمایز قائل شوند و همین امر میتواند یکی از دلایل این موضوع باشد. در برخی موارد کودکان ممکن است برای پرهیز از تنبیه شدن یا جلب رضایت دیگران به دروغگویی روی بیاورند، با این حال، این رفتار نباید در او نهادینه شود و لازم است جلوی آن گرفته شود. اگر کودک دروغگوییهای زیادی انجام میدهد اول علت رفتارش را پیدا کنید و اگر علت آن فرار از عصبانیتهای شدید شماست، لازم است در نوع واکنشهای خود تجدیدنظر کنید. زمانی که کودکان، مخصوصا در سنین بالاتر مرتبا دروغ میگویند، بدور از تندی و با آرامش او را متوجه کنید که متوجه این موضوع شدهاید و راجع به علت آن با فرزند خود گفتگو کنید تا به راه حل مناسب برسید.
وقتی کودک شما برای خوابیدن دچار مشکل است
کمبود خواب با افزایش مشکلات رفتاری در کودکان خصوصا کوچکترها در ارتباط مستقیم است و میتواند روی عملکرد ذهنی کودکان تاثیر منفی بگذارد. قوانین روشنی برای زمان خواب بگذارید و روالی مشخص قبل از خواب سالم ایجاد کنید. ثبات برای کمک به کودکان برای ایجاد عادات خواب سالم کلیدی است، بنابراین حتی اگر مجبور شدید فرزندتان را بارها به اتاقش برگردانید، این کار را ادامه دهید. در نهایت عادات سالم در آنها ایجاد خواهد شد و رفتار کودک قبل از خواب بهتر میشود.
پدرو مادرها بدانند
هیچگاه کودک را با فرد بزرگسالی که به او اعتماد ندارید تنها نگذارید.
در دعوا بین فرزندانتان طرف یکی از کودکانتان را نگیرید، حل اختلاف بین آنها در آرامش مدنظرتان باشد.
به فرزند خود برچسب رفتاری نزنید(دروغگو، بی ادب یا پررو)، بلکه به رفتار مشخصی اشاره کنید(زدن دوستت، در نزدن قبل از ورود به اتاق).
رفتار مناسب مد نظر خود را برای کودک به روشنی بیان کنید، آنها هنوز به قدرت ذهنی و اخلاقی لازم برای دانستن خیلی از چیزهایی که برای بزرگسالان بدیهی است نرسیدهاند.
از ظاهر و هوش فرزندتان انتقاد نکنید.
به هیچ عنوان فرزندتان را مورد تنبیه بدنی قرار ندهید. چه در تنهایی و چه در جمع.
عشق و علاقهی خود را به طور مساوی بین فرزندانتان نشان دهید و آنها را تبدیل به رقیب هم نکنید.
بچهها را به دیدن ذبح حیوانات نبرید، اینکار میتواند باعث وحشت و ایجاد کابوس درآنها شود.
همانگونه که رفتار نامناسب را جریمه میکنید رفتار مثبت و مناسب او را مورد تشویق قرار دهید.
تنبیه برای کودکان بسته به سن آنها متفاوت است و معمولا یک دقیقه به ازای هر سال سن است. مثلا برای کودک ۵ ساله ۵ دقیقه و برای کودک ۸ ساله ۸ دقیقه در نظر گرفته میشود.