جشن هالووین؛ مسیری رنگارنگ از دل افسانه‌ها تا جهان مردگان

در این جشن فعال کودکان حضور فعال دارند و تمام شب مشغول دریافت مقدار زیادی شکلات و تنقلات از دیگران هستند؛ اتفاقی شبیه به قاشق‌زنی در چهارشنبه‌سوری خودمان.

به نظر شما ریشه‌ی جشن هالووین چیست؟ چرا از کدو تنبل برای درست کردن فانوس استفاده می‌کنند و این شب را ارواح و مردگان نسبت می‌دهند؟ 

افسانه‌ی جشن هالووین و ارتباطش با کدو تنبل

جشن هالووین ریشه در یک افسانه‌ی ایرلندی دارد. «جک خسیس» یکی از شخصیت‌های اساطیری در ایرلند است که در بهشت زندگی می‌کرده و برای رسیدن به پول شیطان را فریب داده است. بعد از این اتفاق خداوند جک را از بهشت بیرون می‌کند و شیطان هم که از او کینه به دل گرفته بود، در جهنم را به روی او می‌بندد و جک محکوم می‌شود تا ابد روی زمین پرسه بزند.

بر اساس همین افسانه، مردم ایرلند روی شلغم‌ها صورت‌های می‌تراشیدند و جلوی خانه آویزان می‌کردند تا روح سرگردان جک را بترسانند. وقتی ایرلندی‌ها به آمریکا مهاجرت کردند دیگر به شلغم دسترسی نداشتند، پس به سراغ صیفی‌جات دیگری می‌گشتند تا بتوانند چهره‌ی شیطانی را روی آن حکاکی کنند. کدو تنبل در آمریکا به میزان خیلی زیادی وجود داشت و در نتیجه آن‌ها کدو تنبل را با شلغم جایگزین کردند!

دلیلی دیگر برای ارتباط فانوس‌های جک و هالووین

سلتیک جشنی باستانی در بریتانیا و ایرلند باستان است که درواقع در آن به نماد پرستی یا بت پرستی می‌پرداخته‌اند. جشنی که در ۳۱ اکتبر برگزار می‌شده و به مناسب پایان تابستان و آغاز سال جدید بوده است. آن‌ها اعتقاد داشته‌اند که در طول این شب سامهین (روح افرادی که طول سال گذشته مرده بودند) از جهان ماوراء به خانه‌هایشان بازمی‌گردند تا با اعضای خانواده‌شان دیدار کنند. کلیسای کاتولیک رومی در قرن هشتم میلادی تصمیم می‌گیرد که «روز همه‌ی مقدسین» (All Saints’ Day) را که مخصوص بزرگداشت قدیسان کلیسا بوده است را به ۱ نوامبر منتقل کند.

به همین دلیل شب هالووین و روز مقدسین در یک شب برگزار می‌شده و مردم برای پنهان کردن خود از ارواحی که از جهان مردگان بازگشته بودند لباس مبدل می‌پوشیدند. بعد از این هم‌زمانی، افسانه‌ی جک خسیس هم به سرعت در جشن هالووین جا باز کرد و مردم در کنار مراسم مخصوص این شب به حکاکی صورت روی کدو تنبل یا شلغم مشغول شدند.

در شب جشن هالووین چه می‌گذرد؟

این روزها دیگر جشن هالووین یک مراسم سنتی قدیمی نیست و به بهانه‌ای برای دور هم بودن تبدیل شده است. در کشورهای مختلف و با اعتقادات متفاوت، حتی در ایران، مردم به بهانه‌ی هالووین دور هم جمع می‌شوند و در کنار دوستان چند ساعتی خوش می‌گذرانند. یکی از کارهایی که حتما همه در هالووین انجام می‌دهند گریم کردن است. گریم‌هایی که بیشتر شبیه به ارواح، اسکلت یا دزد دریایی است. البته بعضی‌ها هم خود را به شکل شخصیت کارتونی محبوبشان گریم می‌کنند.

تزئین کدو تنبل با چشم و دهان و روشن کردن شمع در آن، روشن کردن آتش، بازی‌های رومیزی سرگرم کننده، بازدید از خانه‌های متروکه، تعریف کردن داستان ترسناک، تماشای فیلم‌های ترسناک و مراجعه‌ی کودکان به خانه‌ی همسایه‌ها برای دریافت شکلات از کارهایی است که در شب‌های هالووین انجام می‌شود.

خوراکی‌هایی مخصوص جشن هالووین

همانطور که قبل‌تر اشاره کردیم، کدو تنبل یا کدو حلوایی به یکی از نمادهای جشن هالووین تبدیل شده است. به همین دلیل معمولا در شب هالووین خوراکی‌های مختلفی که با کدو تنبل تهیه شده است سرو می‌شود. البته تهیه و مصرف این خوراکی‌ها در طول پاییز و حتی زمستان مرسوم است اما حضورشان در شب هالووین ۱۰۰% است. ما قبلا در دیجی‌کالا مگ دستور تهیه‌ی خوراکی‌های بسیار زیادی که با کدو حلوایی آماده می‌شوند را تهیه کرده‌ایم که در اینجا می‌توانید لیست آن‌ها و دسترسی سریع به دستور تهیه‌شان را ببینید.

۱. کیک کدو حلوایی

یکی از کیک‌های پاییزی ساده و پرطرفدار کیک کدو حلوایی است که بدون نیاز به ابزار و مواد اولیه خاصی، به راحتی می‌توان آن را در خانه تهیه کرد. در این کیک علاوه بر کدو حلوایی از ادویه‌هایی مثل دارچین، جوز هندی و زنجبیل استفاده هم می‌شود که برای روزهای سرد سال بسیار مفید بوده و بدن شما را گرم نگه می‌دارند.

۲. شیرینی کاکا با کدو حلوایی

شیرینی کاکا یک شیرینی خوش طعم گیلانی است. همانطور که می‌دانید گیلان سرزمین خوراکی‌ها و دسرهای خوشمزه است و شیرینی کاکا یکی از خوشمزه‌ترین شیرینی‌هایی است که همراه با چای سرو می‌شود. در تهیه‌ی این شیرینی از دارچین، هل، گلاب و وانیل استفاده می‌شود و خمیر آن مثل پنکیک در روغن سرخ می‌شود.

۳. دسر کدو حلوایی

اگر از طرفداران کرم کارامل و فرنی سرد هستید حتما عاشق این دسر می‌شوید. در این دسر علاوه بر کدو حلوایی از شیر و خامه استفاده می‌شود که خاصیت غذایی آن را افزایش می‌دهد. طرز تهیه‌ی آن آسان است و شما می‌توانید هر روز آن را به راحتی در خانه تهیه کنید.

۴. لته‌ی کدو حلوایی

طرز تهیه‌ی لته‌ی کدو حلوایی بسیار آسان است و فقط در ۱۰ دقیقه آماده می‌شود. برای تهیه‌ی آن به پوره‌ی کدو حلوایی، شیر، وانیل، شکر یا عسل، کمی دارچین یا زنجبیل نیاز دارید. برای تهیه‌ی لته ابتدا شیر را کمی حرارت دهید، سپس پوره‌ی کدو حلوایی را همراه با شکر یا عسل، وانیل، دارچین یا زنجبیل را به آن اضافه کرده و هم بزنید. مواد را تا آنجایی حرارت دهید که با هم مخلوط شوند. سپس آن را با قهوه‌ی غلیظ مخلوط کرده، در لیوان بریزید و روی لیوان را هم با خامه تزئین کنید.

۵. خورش کدو حلوایی

اگر شما هم به بهانه‌ی جشن هالووین دور هم جمع می‌شوید بد نیست که غذاهای ایرانی که با کدو حلوایی تهیه می‌شوند را امتحان کنید. خورش کدو حلوایی یکی زا این غذاها است که با عنوان غذای مجلسی شناخته می‌شود.

۶. کدو پلو یا کئی پلا

کئی پلا غذای سنتی مازندرانی است که با کدو حلوایی، مرغ و برنج تهیه می‌شود. روش پخت آن بسیار آسان است و یکی از خوشمزه‌ترین غذاهای پاییزی این منطقه است. 

شب گدایان، سنت خنده‌دار جشن هالووین

کودکان خردسال در شب هالووین با کیف‌ها و سبد‌هایی در دست و ظاهری گریم شده به خیابان می‌آیند تا مراسم شب گدایان را اجرا کنند. این مراسم برای اولین بار در سال ۱۹۳۸ اجرا شد و هدف از اجرای آن ایجاد امنیت برای کودکان در این شب و همچنین جلوگیری از خرابکاری آن‌ها در زمان اجرای جشن بوده است. در شب گدایان کودکان باید برای صاحب خانه‌های اطراف و همسایه‌ها، یا حتی رهگذرها، یک جوک تعریف کنند یا یک شعر بخوانند تا بتوانند از آن‌ها شکلات و تنقلات هدیه بگیرند. این مراسم کمی شبیه به مراسم قاشق زنی ایرانیان در شب چهارشنبه سوری است. در این شب هم کودکان، یا افراد مراجعه کننده به منازل همسایگان، بعد از خواندن شعری در وصف چهارشنبه سوری می‌توانند از صاحبخانه خوراکی‌های خوشمزه دریافت کنند.

روز مردگان در مکزیک و جشن هالووین

از ۳۱ اکتبر تا ۲ نوامبر در مکزیک و چند کشور اسپانیایی، روز مردگان نام دارد. در ۱ نوامبر مراسمی برای یادبود و تجلیل از از کودکانی که مرده‌اند برگزار می‌شود و در آن قبر آن‌ها را با وسایل نوزادی و ارکیده‌های سفید تزئین می‌کنند. در ۲ نوامبر هم مراسمی برای بزرگسالانی که مرده‌اند برگزار می‌شود و تمام فضای روی قبر و اطراف آن‌ها را با گل‌های نارنجی تزئین می‌کنند.

جشن اصلیِ این مراسم در زمان آزتک‌ها برگزار می‌شده و یک ماه طول می‌کشیده است. اما وقتی در قرن شانزدهم فاتحان اسپانیایی به مکزیک می‌آیند این مراسم را با مراسم «روز همه‌‌ی مقدسین» که مخصوص کاتولیک‌ها بوده ادغام می‌کنند. امروزه این جشن باقیمانده‌ی ترکیبی از این دو مراسم است و در آن هم آئین‌های آزتک‌ها دیده می‌شود هم آئین‌های کاتولیک‌ها. مثلا گذاشتن جمجمه‌ی رنگ شده روی قبر باقیمانده از آزتک‌ها و تزئین محراب و نیایش باقیمانده از آئین کاتولیک‌ها است.

انیمیشن کوکو، محصول شرکت پیکسار، در مورد ماجراهای روز مردگان و داستان پسرک دوازده ساله‌ای است که به صورت اتفاقی وارد دنیای مردگان می‌شود. اگر هنوز این انیمیشن را ندیده‌اید می‌توانید امسال به بهانه‌ی هالووین با اعضای خانواده به تماشای آن بنشینید. البته خوردن دسرها و نوشیدنی‌های تهیه شده با کدو حلوایی درزمان تماشای انیمیشن را هم نباید فراموش کنید.

صحنه‌ی آخر

در این مطلب با هم به جواب خیلی از سوال‌هایی که درباره‌ی جشن هالووین داشتیم رسیدیم و با ریشه و سنت‌های این جشن آشنا شدیم. داستان ارواح، بازگشت آن‌ها از جهان مردگان و برگزاری جشن‌هایی مخصوص این شب در تمام اقوام و آئین‌ها رواج داشته است. البته در روزگاران قدیم این مراسم ظاهری آئینی و مقدس داشته اما امروزه به جشن و درواقع بهانه‌ای برای جشن گرفتن تبدیل شده است. در بخشی از این مطلب دستور تهیه‌ی خوراکی‌های خوشمزه‌ای که با کدو حلوایی تهیه می‌شود را عنوان کردیم. اگر شما هم در شهر یا منطقه‌ی خود خوراکی یا دسر خاصی با کدو حلوایی می‌پزید در قسمت کامنت‌ها بنویسید تا ما و خوانندگان بتوانیم با طرز تهیه‌ی آن‌ها آشنا شویم.