زردی بزرگسالان چیست؟ + راه درمان (علائم و علت زردی در بزرگسالان)
اطلاعات جامع درمورد زردی بزرگسالان، علائم زردی بزرگسالان، علت زردی در بزرگسالان، درمان و پیشگیری از ابتلا به زردی بزرگسالان
وقتی گلبولهای قرمز میمیرند، بیلی روبین، رنگدانهای زرد و نارنجی رنگ در خون باقی میماند. کبد، بیلی روبین را از جریان خون فیلتر میکند تا با مدفوع از بدن خارج شود. اگر مقدار زیادی بیلی روبین در سیستم بدن وجود داشته باشد، باعث ایجاد هیپربیلی روبینمی میشود. این عملکرد در بدن باعث زردی میشود که به واسطه آن پوست و سفیدی چشمها زرد رنگ به نظر میرسد.
کودکان تازه متولد شده اغلب به زردی نوزاد مبتلا میشوند. حدود 60 درصد از نوزادان در طی دو روز اول پس از تولد دچار زردی میشوند که به آن یرقان نیز میگویند. بزرگسالان نیز میتوانند به زردی مبتلا شوند، اگرچه زردی بزرگسالان کمتر رایج است؛ اما اگر فکر میکنید مبتلا به زردی هستید فوراً به پزشک مراجعه کنید؛ زیرا میتواند علائمی از مشکل کبد، خون یا کیسه صفرا باشد.
در این مقاله به بررسی زردی در بزرگسالان میپردازیم و به موضوعاتی مانند علائم زردی در بزرگسالان، علت زردی بزرگسالان، و درمان زردی در بزرگسالان اشاره خواهیم کرد؛ با ما همراه باشید.
علائم زردی بزرگسالان
علائم شناخته شده زردی میتواند شامل زرد رنگ شدن پوست و چشم باشد. گاهی اوقات ممکن است فرد، علائم زردی نداشته باشد و این بیماری به طور تصادفی پیدا شود. شدت علائم بستگی به علل زمینهای و سرعت یا کندی پیشرفت بیماری دارد.
اما علائمی که باید مراقب آنها بود، شامل موارد زیر میشود:
-
تب
-
دل درد
-
لرز
-
ادرار تیره
-
مدفوع به رنگ قیر یا خاک رس
-
علائم شبیه آنفولانزا
-
خارش پوست
-
کاهش وزن
-
احساس تحریک غیرمعمول
-
گیجی
-
خواب آلودگی غیر طبیعی
-
تغییر رنگ پوست
-
کبودی یا خونریزی به راحتی
-
استفراغ خونی
توجه داشته باشید زردی بزرگسالان ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد، هر نشانهای که در بدن خود مشاهده کردید باید به پزشک متخصص مراجعه کنید؛ زیرا ممکن است وضعیت بدن به مراتب بدتر شود.
علت به وجود آمدن زردی بزرگسالان چیست؟
زردی به دلیل تجمع مادهای به نام بیلی روبین در خون شما ایجاد میشود.
زردی معمولاً یکی از علائم بیماری کبدی است. این به این دلیل است که سلولهای آسیب دیده کبد شما نمیتوانند بیلی روبین را پردازش کنند. بیلی روبین وارد خون شما میشود و باعث زردی میشود. هنگامی که یک بزرگسال مبتلا به زردی میشود، به احتمال زیاد دارای یکی از بیماریها و آسیبهای کبدی شده است.
احتمال ابتلا به زردی در بزرگسالان بسیار اندک است، اما علت زردی در بزرگسالان میتواند شامل موارد زیر باشد:
-
هپاتیت: التهاب کبد میتواند در اثر ویروس، اختلال خود ایمنی، مصرف الکل یا مواد مخدر یا قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی ایجاد شود. هپاتیت ممکن است کوتاه مدت یا مزمن باشد، به این معنی که حداقل 6 ماه طول میکشد. التهاب طولانی مدت میتواند به کبد آسیب برساند و باعث زردی شود.
-
بیماری کبدی مرتبط با الکل: اگر در مدت زمان طولانی (اگر 8 تا 10 سال به مقدار زیاد الکل مصرف کنید) کبد به صورت جدی آسیب میبیند. در شرایط خاص دو بیماری هپاتیت الکلی و سیروز الکلی، به کبد آسیب میرساند.
-
سایر بیماریهای کبدی: سیروز کبدی میتواند ناشی از بیماریهای خود ایمنی، ژنتیک خانوادگی و هپاتیت باشد. یک بیماری شدید به نام استئاتوهپاتیت غیر الکلی میتواند باعث بیماری کبد چرب غیر الکلی شود. با این نوع بیماری کبد، چربی همراه با التهاب در کبد شما جمع میشود که بهمرورزمان به آن آسیب میرساند.
-
مجاری صفراوی مسدود شده: مجاری صفراوی لولههای نازکی هستند که مایعی به نام صفرا را از کبد و کیسه صفرا به روده کوچک منتقل میکنند. اگر لولهها به دلیل سنگ کیسه صفرا، سرطان، التهاب یا بیماریهای نادر کبدی مسدود شده باشند، ممکن است به زردی مبتلا شوید.
-
سرطان پانکراس: این دهمین سرطان شایع در مردان و نهمین سرطان در زنان است که میتواند مجرای صفراوی را مسدود کند و باعث زردی شود.
-
استفاده از برخی داروها: داروهایی مانند استامینوفن، پنیسیلین، قرصهای ضد بارداری و استروئیدها میتوانند باعث بیماری مرتبط با کبد شوند.
-
لخته شدن خون: اگر بدن شما یک لخته بزرگ خون را در زیر پوست بازجذب کند، میتواند سطح بیلی روبین را افزایش دهد.
-
کمخونیهای همولیتیک: سلولهای خونی تخریب شده گاهی خیلی سریع از جریان خون خارج میشوند و سطح بیلی روبین را افزایش میدهند.
درمان زردی بزرگسالان
برای درمان زردی در بزرگسالان باید ابتدا دلیل اصلی به وجود آمدن آن درمان شود تا زردی بزرگسالان بهبود پیدا کند.
مدت زمان ماندگاری زردی در بزرگسالان بستگی به عوامل ایجاد شدن آن و درمان مورد نیاز شما دارد. اگر دارویی باعث ایجاد زردی شده باشد، پس از قطع مصرف آن، زردی از بین میرود یا اگر هپاتیت باعث آن شده باشد، میتوان از داروهایی برای درمان این بیماری استفاده کرد. اگر مجرای صفراوی یا سنگ کیسه صفرا مسدود شده باشد، ممکن است نیاز به جراحی باشد.
برای تسکین علائم زردی ناشی از هپاتیت، باید: استراحت کافی داشته باشید، مایعات زیاد بنوشید، از مصرف الکل اجتناب کنید و از مصرف داروهایی که بر روی کبد تأثیر میگذارد خودداری کنید.
یبوست، نفخ، دل درد، گاز، ناراحتی معده، استفراغ و اسهال برخی از عوارض اصلی و عوارض جانبی درمان زردی هستند.
آیا میتوان از ابتلا به زردی بزرگسالان جلوگیری کرد؟
از آنجایی که دلایل زیادی برای زردی وجود دارد، ارائه اقدامات پیشگیری برای زردی بزرگسالان دشوار است؛ در صورت مصرف بیش از حد الکل یا ابتلا به هپاتیت ممکن است خطر زردی بیشتری داشته باشید.
شما میتوانید خطر ابتلا به زردی را از طریق تغییرات سبک زندگی کاهش دهید مانند:
-
مصرف نکردن مکملهای گیاهی که میتوانند برای کبد سمی باشند. (مگر با تجویز پزشک)
-
اجتناب از استعمال سیگار و دخانیات.
-
دوری از مصرف الکل.
-
داروهای تجویزی را بیشتر از آنچه برایتان تجویز شده است، مصرف نکنید.
-
وزن سالم را حفظ کنید.
-
کلسترول خود را در محدوده سالم نگه دارید.
-
برای کاهش خطر ابتلا به عفونت هپاتیت، بهداشت و رابطه جنسی ایمن را رعایت کنید.
تشخیص زردی در بزرگسالان
برای تشخیص زردی بزرگسالان حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید، پزشک از شما در مورد علائم و سابقه پزشکی شما سؤال خواهد کرد. سپس شما را معاینه میکند تا ببیند آیا مشکلی در کبد شما وجود دارد یا خیر.
برای کسب اطلاعات بیشتر، پزشک احتمالاً آزمایش خون را برای اندازه گیری سطح بیلی روبین و کلسترول تجویز میکند. اگر زردی داشته باشد، سطح بیلی روبین شما بالا خواهد بود.
پزشک ممکن است آزمایشهای دیگری را برای یافتن علت زردی و شدت آن تجویز کند، از جمله:
پانل هپاتیت؛ یک آزمایش خون است که نشان میدهد آیا شما هپاتیت دارید یا خیر؛ با این آزمایش، هپاتیت A، هپاتیت B و هپاتیت C بدن شما آزمایش میشود. اگر آنتیبادیهای هپاتیت در خون شما وجود نداشته باشد، به این معنی است که شما در گذشته به آن مبتلا بودهاید و بدن شما آن را پاک کرده است یا این بیماری را ندارید.
آزمایش بررسی سطح آنزیم در کبد؛ اگر سطح آنزیم کبد بالاتر یا کمتر از حد طبیعی باشد، میتواند به این معنی باشد که شما به بیماری آسیب کبد یا مجاری صفراوی مبتلا هستید.
تصویربرداری؛ مانند سی تی اسکن، سونوگرافی، یا کلانژیوپانکراتوگرافی رزونانس مغناطیسی، نوعی MRI که مجاری مسدود شده نزدیک کیسه صفرا را بررسی میکند.
سوالات متداول در مورد زردی بزرگسالان
آیا درمان زردی بزرگسالان واجب است؟
زردی معمولاً در بزرگسالان مضر نیست و بهمرورزمان از بین میرود. اگر علائمی دارید، فوراً با پزشک متخصص صحبت کنید تا ببینید آیا آزمایش، تصویربرداری یا درمانی را پیشنهاد میکند یا خیر.
اما زردی برای نوزادانی که سطح بیلی روبین بالایی دارند، معمولاً جدی نیست و خود به خود از بین میرود. اما اگر بیش از 2 هفته طول بکشد و عدد زردی نوزاد که مقدار بیلی روبین خون آن را نمایش میدهد بالاتر از حد معمول باشد، ممکن است پزشک، درمانهایی را برای کاهش سطح بیلی روبین پیشنهاد کند.
شما میتوانید با مراجعه به مقاله عدد زردی نوزاد چیست؟ در سایت زردی گرام، جدول درجه بندی زردی نوزاد را مشاهده کنید و از محدوده نرمال عدد زردی نوزاد خود مطلع شوید.
چگونه زردی بزرگسالان درمان میشود؟
پزشک شما را آزمایش میکند تا بفهمد که آیا بیماریهایی مانند هپاتیت، بیماری کبد، سرطان یا مجاری صفراوی مسدود شده دارید که باعث زردی میشود یا خیر؛ اگر چنین باشد، به درمان آن میپردازد تا درمان زردی بزرگسالان صورت بگیرد.
همچنین در برخی موارد از روشهای طب سنتی مانند حجامت برای درمان زردی بزرگسالان و استفاده از داروهای گیاهی برای درمان زردی بزرگسالان میتوان استفاده کرد.
زردی در بزرگسالان چه علائمی دارد؟
زردی در بزرگسالان معمولاً هیچ نشانه و علامت خاصی ندارد و تنها در مواقعی ممکن است احساس کنید آنفولانزا، معده درد یا خارش پوست دارید.
توجه داشته باشید که با مشاهده هریک از این علائم باید به پزشک متخصص مراجعه کنید تا بهترین روش درمان را با توجه به وضعیت شما تجویز کند.
منابع: my.clevelandclinic.org - Zardigram.com - healthdirect.gov.au