چه افرادی به رژیم غذایی فاقد گلوتن نیاز دارند و چرا؟
غلات کامل، بخش مهمی از رژیم غذایی سالم هستند و منبع خوبی از کربوهیدرات های پیچیده و همچنین برخی از ویتامین ها و مواد معدنی کلیدی به حساب می آیند.
از آنجاییکه غلات کامل به طور طبیعی دارای میزان فیبر بالایی هستند، ممکن است به احساس سیری برای مدت زمان بیشتری کمک کند که در نتیجه گنجاندن آنها در رژیم غذایی روزانه، حفظ وزن سالم بدن را آسان تر می سازد. مصرف بیشتر غلات کامل می تواند فشار خون را نیز کاهش دهد.
با این حال، برخی از افراد به نوعی اختلال گوارشی مبتلا هستند که باید از مصرف "گلوتن"، از ترکیبات مهم موجود در غلات مانند گندم و جو اجتناب کنند. بیماری "سلیاک" که به آن "اسپروی سلیاک" یا "آنتروپاتی حساس به گلوتن" نیز گفته می شود، یک واکنش ایمنی به مصرف گلوتن است. در حالیکه علت بروز بیماری سلیاک مشخص نیست، این بیماری در حال شایع تر شدن است.
مصرف گلوتن در بیماران مبتلا به سلیاک باعث ایجاد واکنش ایمنی در روده کوچک می شود. با گذشت زمان، این واکنش به جداره روده کوچک آسیب می رساند و از جذب برخی مواد مغذی جلوگیری می کند. آسیب روده اغلب باعث اسهال، خستگی، کاهش وزن، نفخ و کم خونی می شود و می تواند منجر به عوارض جدی تری شود.
در چنین شرایطی داشتن یک رژیم غذایی فاقد گلوتن برای مدیریت علائم و نشانههای بیماری سلیاک و سایر بیماریهای مرتبط با گلوتن از جمله حساسیت به گلوتن غیر سلیاکی، آتاکسی گلوتن و آلرژی به گندم ضروری است.
رعایت یک رژیم غذایی فاقد گلوتن مستلزم توجه دقیق به انتخاب نوع ماده غذایی، مواد موجود در غذاها و همچنین داروهاست.
حذف گندم و جو از رژیم غذایی ممکن است غیر ممکن به نظر برسد. با این حال برای فردی که به این اختلال مبتلاست مقادیر کمی از گلوتن در رژیم غذایی می تواند مضر باشد، حتی اگر علائمی ایجاد نکند.
در عین حال گلوتن را می توان در غذاها و محصولات غیر خوراکی از جمله داروها، مکمل های ویتامین و مواد معدنی، خمیر دندان و دهان شویه نیز مشاهده کرد.
بنابر این متخصص تغذیه می تواند به بیمار در برنامه ریزی برای یک رژیم غذایی سالم و فاقد گلوتن کمک کند.
به گزارش مدیکال اکسپرس، با این حال بیمار مبتلا به سلیاک همچنان می تواند از مزایای سلامتی مصرف غلات کامل بهره مند شود. برای این افراد گزینه های رژیم غذایی فاقد گلوتن شامل گندم سیاه، ذرت، کتان، ارزن، کینوا و برنج هستند. جو نیز در حالی که به طور طبیعی فاقد گلوتن است اما ممکن است در حین تولید با گندم، جو یا چاودار آلوده شود. جو دوسر و محصولات جو دو سر که دارای برچسب فاقد گلوتن هستند نیز مشکل ساز نیستند. با این حال، برخی از افراد مبتلا به بیماری سلیاک نمی توانند جو دو سر بدون گلوتن را تحمل کنند.