برای سلامتی استخوان خود قدم برداریم

دکتر مهدی زنگنه، ضمن گرامیداشت روز پوکی استخوان افزود: در دهه های اخیر از یک طرف افزایش امید به زندگی، موجب پیر شدن نسبی جمعیت در اغلب جوامع شده است و از طرف دیگر سبک زندگی ناسالم از جمله تغذیه ی ناسالم، کم تحرکی و مصرف سیگار و الکل در همه گروه های سنی رواج بیشتر یافته است،  به دنبال این دو روند، معضلات دوره ی سالمندی از جمله بیماریهای دستگاه عضلانی - اسکلتی در جامعه شیوع بیشتری یافته است.

زنگنه بیان کرد: پوکی استخوان و شکستگی های ناشی از آن، کمردردهای حاد و مزمن در کنار بیماریهای روماتیسمی و سیستمیک، از جمله مشکلات عمده ی دستگاه عضلانی - اسکلتی هستند که مرگ و میر و ناتوانی زیادی ایجاد کرده و در مجموع بار بسیار زیادی را به سلامت و اقتصاد تحمیل میکنند.

وی گفت: پوکی استخوان به طور عمده با کاهش تراکم معدنی استخوان تعریف میشود و در سنین بالا و به خصوص در زنان بعد از سنین یائسگی میتواند منجر به شکستگی زودرس شود.

وی ادامه داد: بر اساس آخرین شواهد موجود از 50 سالگی به بعد، از هر سه زن یک نفر و از هر پنج مرد یک نفر در طول عمر باقیمانده خود، شکستگی ناشی از پوکی استخوان را تجربه می کنند و برای زنان این خطر بیشتر از خطر سرطان پستان، تخمدان و رحم است و برای مردان، خطر این بیماری بالاتر از خطرسرطان پروستات است.

وی با اشاره به این موضوع که پوکی استخوان تمام استخوانهای بدن را تحت تأثیر قرار میدهد، افزود:  شکستگی  های ناشی از پوکی استخوان بیشتر در مهره های ستون فقرات، مچ دست و مفصل ران اتفاق میافتد و شکستگی مفصل ران و ستون فقرات نیز با خطر مرگ بیشتری همراه است، به طوری که از هر 10 نفر که دچار شکستگی مفصل ران میشوند 2 نفر در طی 6 ماه پس از شکستگی می میرند.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی زاهدان ادامه داد: شکستگی ناشی از پوکی استخوان میتواند اولین علامت استئوپروز، به عنوان یک بیماری خاموش که علامت مشخصی ندارد، باشد. به همین دلیل تشخیص زودرس و درمان مؤثر بیماران مبتلا به پوکی استخوان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

وی افزود: شیوع استئوپروز به عوامل متعددی نظیر تأثیر عوامل ژنتیکی، عدم فعالیت فیزیکی، تغذیه ی نامناسب و دریافت ناکافی کلسیم و ویتامین دی، مصرف دخانیات، شرایط محیطی متنوع و ...  مرتبط است , استئوپروز، قابل پیشگیری و قابل درمان است، اما تنها بخش کوچکی از افرادی که در معرض خطر بیشتری برای شکستگی قرار دارند ارزیابی و درمان میشوند

زنگنه، سن را یک عامل خطر مهم برای از دست دادن استخوان عنوان کرد و افزود: تغییرات در سبک زندگی میتواند باعث بهبود یکپارچگی و تعادل اسکلتی - عضلانی، حفظ قدرت استخوان و جلوگیری از شکستگی های بعدی شود، این تغییرات شامل مصرف کافی کلسیم و ویتامین دی، مداومت در ورزشهای منظم، تحمل وزن، مقاومتی و تعادلی برای به حداقل رساندن سقوط، اجتناب از مصرف دخانیات و الکل و از بین بردن عوامل خطر احتمالی برای سقوط است.

وی گفت: چهار نکته طلایی برای بهبود سلامت استخوان و عضله و کاهش خطر پوکی استخوان شامل ترکیبی از فعالیت، داشتن یک رژیم غذایی غنی از کلسیم، پروتئین و مصرف مکمل ویتامین D است وسه ماده مغذی برای حفظ توده استخوان در طول چرخه زندگی: کلسیم، پروتئین و ویتامین D هست.

وی در پایان با اشاره به این نکته که با چند فعالیت ساده میتوانیم استخوان و عضلات سالم داشته باشیم، ادامه داد: به جای آسانسور از پله استفاده کنیم، به جای استفاده از خودرو یا وسایل حمل و نقل عمومی، مسافت های کوتاه را پیاده طی کنیم، عادت به پیاده روی )یا برخی فعالیتهای دیگر)  به صورت هفتگی یا روزانه داشته باشیم، هنگام انجام کارهای روزمره (مانند مسواک زدن، شست و شو و ... ) روی یک پا بایستیم و به دفعات در روز به مدت ده دقیقه پیاده روی کنیم.