آبغوره باعث کاهش چربی و فشارخون می‌شود؟

دکتر مجید محمد شاهی متخصص تغذیه و رژیم درمانی در گفت و گویی اظهار کرد: «درباره اثر مصرف آبغوره بر روی برخی از بیماری ها مثل فشارخون و چربی های خون در درازمدت مطالعاتی صورت گرفته است که نشان می دهد اگر مقدار مصرف قابل توجهی از این ماده غذایی در برنامه غذایی افراد باشد و بتوانند در درازمدت از آن استفاده کنند می تواند تاثیرهای جزئی در کاهش فشارخون و چربی های خون داشته باشد بخصوص زمانی که این ماده غذایی، جایگزین مواد غذایی زیان آور می شود به عنوان مثال آبغوره را معمولا بر روی سالاد مصرف می کنند اگر بیاییم به جای استفاده از سس مایونز از آبغوره استفاده کنیم هم اثرات مفید آبغوره برای بدن را خواهیم داشت و هم اثرات حذف سس مایونز را خواهیم داشت.»

وی افزود:« مطالعاتی داریم که نشان می دهند با توجه اینکه آبغوره دارای ترکیبات اسیدی است در کاهش فشارخون و تا حدودی هم بر روی چربی های خون نقش دارد. چربی های خون به دو قسمت کلسترول بد و تری گلیسرید تقسیم می شود که تاثیر آبغوره بر روی کاهش تری گلیسیرید کمتر است اما بر روی کاهش کلسترول اثرات بیشتری دارد. ولی این به این معنا نخواهد بود که فرد از آبغوره در برنامه غذایی خود استفاده کند و به جای آن داروهای فشارخون و چربی خون خود را کنار بگذارد.»

وی تاکید کرد:« حذف هر گونه دارو در زمینه بیماری های مزمن مثل چربی ها و بخصوص فشارخون باید توسط پزشک انجام شود. فشارخون یک بیماری بسیار خطرناکی است که در لحظه می تواند موجب مرگ فرد مبتلا شود و به هیچ عنوان بیماران نباید بدون هماهنگی با پزشک خود دارو را قطع کنند.»

وی خاطرنشان کرد:« نمی توانیم بگوییم مصرف آبغوره به تنهایی می تواند فشارخون ما را پایین بیاورد. باید سعی کنیم در کنار مصرف آبغوره، مصرف میوه و سبزی را افزایش دهیم و سعی کنیم مصرف نمک را در برنامه غذایی خود کاهش دهیم. اگر سالادی که فرد درست می کند و قرار است از آبغوره به جای سس مایونز استفاده کند اما آبغوره نمک زیادی داشته باشد این نه تنها فایده ای برای بدن ندارد بلکه ضرر هم دارد.»

وی درباره میزان مصرف آبغوره در روز برای کاهش فشارخون و کلسترول، گفت:« در مطالعات مشخص شده به طور کلی مصرف بین 50 تا 70 سی سی آبغوره در روز می تواند بین یک تا دو واحد فشارخون افراد را کاهش دهد و بین 10 الی 20 واحد در کاهش کلسترول موثر باشد.»

محمد شاهی گفت:« اگر می خواهید تاثیری را در کاهش بیماری های مزمن مانند فشارخون و چربی خون و بیماری های قلبی عروقی و دیابت از نظر تغذیه ای ببینید یک مجموعه ای از رژیم غذایی سالم و تغییر سبک زندگی صحیح را در پیش بگیرد تا بتوانید اثر مفید آن را ببنید. به دنبال اثر یک ماده غذایی به تنهایی بر روی یک بیماری نباشید.»

آبغوره و افزایش اسیدیته معده

بهار عظمتی؛ دکترای تغذیه در زندگی آنلاین نوشت: آبغوره با افزایش اسیدیته معده می‌تواند درهضم غذاهای چرب و سنگین مفید باشد. هم‌چنین افراد مسن که به دلیل کاهش اسید معده به خوبی غذا را هضم نمی‌کنند، نمی‌توانند از این چاشنی برای تسهیل هضم غذا کمک بگیرند، ولی نباید در این مورد زیاده‌روی کنند. ازآنجایی که آبغوره محتوی ویتامینC است، می‌تواند التهاب مخاط دهان و خونریزی لثه‌ها که ناشی از کمبود این ویتامین باشد را کاهش دهد.

به علاوه به دلیل ترکیبات ضد عفونی‌کننده، پاک‌کننده معده و روده است و دردفع کرم روده نیز موثراست. آبغوره صفرابر است و کمک به دفع زردی می‌کند و هم‌چنین می‌تواند باعث تقویت کبد شود. از طرفی به دلیل داشتن اسیدهای آلی پتاسیم‌دار برای درمان پا درد و کمردرد، درد سیاتیک ورماتیسم مفید است.

آبغوره مدر است و هم‌چنین به دفع سموم از طریق کلیه‌ها کمک می‌کند. این چاشنی خاصیت کاهش حرارت بدن و رفع عطش را هم دارد، که بدین جهت در موارد تب و سل ریوی می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. از طرفی محرک اشتها بوده و افزودن کمی از آن به غذا می‌تواند باعث طعم مطلوب آن شده و به افزایش جذب املاح معدنی به ویژه آهن موادغذایی غیرحیوانی مانند حبوبات کمک کند. مصرف آبغوره در خانم‌ها می تواند در باز شدن قاعدگی موثر باشد. به علاوه این چاشنی در درمان اسهال ساده نیز نقش دارد.

خواص غیر خوراکی آبغوره

آبغوره مصارف غیرخوراکی نیز دارد. استعمال آبغوره و آب‌تره در محل بواسیر بعد از اجابت مزاج برای این بیماری مفید است. غرغره کردن آبغوره به منظورکاهش تورم گلو نیز توصیه می‌شود. هنگام خونریزی بینی، چکاندن چند قطره آبغوره می‌تواند به کاهش خونروش کمک کند. مصرف چند قطره آبغوره و سرکه نیز می‌تواند در درمان عفونت گوش موثر باشد.

موارد منع یا محدودیت مصرف آبغوره

از لحاظ طب سنتی آبغوره طبع سرد دارد و برای افراد سرد مزاج و کسانی که ممکن است دچار ضعف اعصاب باشند توصیه نمی‌شود. همچنین افراد باردار باید به طور محدود این چاشنی را مصرف کنند، زیرا آبغوره خاصیت مدر دارد و ممکن است سلامت جنین را به خطر بیندازد. از آن جایی‌که گاهی‌اوقات برای جلوگیری از رشد کپک به آبغوره نمک اضافه می‌کنند، در این صورت مصرف آن برای بیمارانی‌که باید مصرف نمک را محدود کنند مانند بیماران مبتلا به پرفشاری‌خون، بیماران قلبی و کلیوی توصیه نمی‌شود. استفاده از این چاشنی برای بیمارانی که زخم معده دارند و یا مبتلا به التهاب روده هستند نیز منع مصرف دارد.

آیا مصرف آبغوره کپک زده مجاز است؟

در زمان‌های قدیم مرسوم بود که کپکی که روی آبغوره می‌بست را بر می‌داشتند و بقیه آن را مصرف می‌کردند. گرچه تاکنون مسمومیت و یا بیماری دیگری که در اثر مصرف کوتاه مدت آن ایجاد شده باشد گزارش نشده است، مخصوصا اگر مقدار کپک ناچیز باشد، اما این کار از لحاظ سلامتی صحیح نیست. لازم به‌ ذکر است که هرگز نباید لایه کپک با آبغوره داخل بطری مخلوط و مصرف شود. از آن جایی که مصرف دراز مدت آبغوره کپک زده می‌تواند در بروز سرطان نقش داشته باشد، لذا توصیه می‌شود که از مصرف باقی‌مانده آبغوره کپک زده اجتناب شود.

از آبغوره‌های صنعتی استفاده کنیم یا خانگی ؟

به نظر می‌رسد آبغوره‌هایی که در کارخانه‌های معروف و معتبر تولید می‌شوند، از نظر بهداشت و سلامتی مشکلی نداشته باشند. درخصوص تهیه خانگی آبغوره و نگهداری آن رعایت نکات ذیل ضروری به نظر می‌رسد؛ بعد ازپاک کردن غوره‌ها و گرفتن دم و شستن آنها می‌توانید از آبمیوه گیری استفاده کنید و پس از آن درصورت وجود هسته‌های غوره در آبغوره، آن را در توری ریخته و هسته‌ها را جدا کنید تا مزه آن تلخ نشود. هم چنین بهتر است از مخلوط‌کن برای آبگیری استفاده نکنید زیرا هسته غوره هم خردشده و داخل آبغوره می‌شود و آن را تلخ می‌کند.

سپس درکوتاه‌ترین فرصت آبغوره را در شیشه ریخته و تا مرحله نزدیک جوش حرارت داده شود تا آنزیم‌ها و باکتری‌ها از بین بروند. البته این کارباعث تغییررنگ آبغوره می‌شود اما با انجام این کار، کپک‌ها امکان رشد را از دست می‌دهند.

توصیه می‌شود زمانی که آبغوره داخل شیشه ریخته می‌شود، ظرف تا نزدیکی لبه آن پرشود. همچنین می‌توانید به مقدار خیلی کم لبه شیشه را خالی بگذارید و سپس درپوشی روی آن قرار دهید که با ایجاد خلا، هوا داخل محصول راه نمی‌یابد و جایی برای رشد کپک‌ها وجود نخواهد داشت. روش دیگر این است که از ترکیب آب و آرد، خمیری تهیه کنید و دور در ظرف را با خمیر بپوشانید تا از ورود هوا به داخل ظرف جلوگیری شود. بستن در بطری با نوارچسب‌های بسیارمحکم نیزمی‌تواند در ظرف را به طور کامل پلمپ کند.

برای نگهداری طولانی‌مدت آبغوره می‌توانید آن را در شیشه‌های کوچک نگه‌ دارید تا بتوانید پس از بازکردن هر شیشه را در مدت کوتاهی مصرف کنید. هم‌چنین در صورتی که مایل به استفاده ازغوره در فصل‌هایی که غوره وجود ندارد هستید می‌توانید مقداری غوره را در آبغوره بریزید و بعدا ازآن استفاده کنید.

قرار دادن آبغوره در معرض آفتاب باعث ایجاد تغییرات شیمیایی در آن می‌شود، بنابراین لازم است از انجام این ‌کار اجتناب شود. هم‌چنین نگهداری آبغوره در ظروف پلاستیکی باعث تجزیه تدریجی این ظروف و ورود مواد شیمیایی به داخل آبغوره و ظاهر رگه ‌رگه آن می‌شود که برای سلامتی بسیارخطرناک است. برای تهیه آبغوره نوع غوره مورد استفاده زیاد مهم نیست اما بهتر است از غوره عسگری استفاده شود زیرا غوره‌هایی که دارای هسته‌های بزرگ هستند می توانند مزه آبغوره را تلخ و گس کنند.

از آن‌جایی که بعضی از غوره‌ها ترش‌تر از برخی دیگر هستند، اگر میزان ترشی آبغوره به میزان دلخواه نباشد می‌توانید آن را به مدت چند دقیقه بجوشانید تا کمی غلیظ‌تر و ترش‌تر شود. این عمل به نگهداری طولانی‌تر آن نیزکمک می‌کند. در صورتی که علیرغم موارد توصیه شده نگران کپک‌زدن آبغوره خانگی هستید می‌توانید از محصولات صنعتی استفاده کنید و آن را به‌مدت طولانی نگهداری کنید. زیرا در صنعت برای جلوگیری از کپک‌زدن این محصول، مواد نگهدارنده به آن اضافه می‌شود و هم چنین آبغوره تحت فرایند پاستوریزه شدن قرار می گیرد.