مصرف نوشابه ما را خشن می کند؟
نوشابهها قند زیادی دارند و اغلب در برنامه غذایی سالم جایی ندارند. اما به نظر میرسد این همه ماجرا نباشد! محققین میگویند مصرف زیاد نوشابه با رفتارهای خشونتآمیز بیشتر و حتی حمل سلاح همراه است.
اگر پیگیر برنامههای غذایی سالم، کم کردن کالری مصرفی روزانه، لاغری و غیره باشید، حتما تا به حال در مورد مضرات نوشابهها و لزوم کاهش مصرف آنها بارها و بارها شنیدهاید. اما به نظر میرسد نوشابه فقط باعث چاقی و کاهش اشتها برای مصرف غذاهای سالم نمیشود، بلکه آدمهایی عصبانیتر و خشنتر از افراد میسازد! مطالعات جدید چنین عنوان میکنند که نوجوانانی که از نوشابه استفاده میکنند، در مقایسه با همسالانشان که کمتر نوشابه مینوشند، بیشتر وارد دعوا میشوند و بیشتر پیش میآید که سلاح با خود حمل میکنند.
البته به گزارش دیسکاوری،محققین نتوانستهاند مستقیما ثابت کنند که نوشابه باعث این رفتار خشونتآمیز است. با این حال، این مطالعه یکی دیگر از مطالعات فراوان و در حال گسترشی است که نشان میدهند تغذیه میتواند روی رفتار ما موثر باشد.
دیوید همنوی، مدیر مرکز مطالعات کنترل آسیب وابسته به دانشکده سلامت عمومی هاروارد واقع در بوستون در اینباره میگوید: «وقتی دیدیم میزان این تاثیر چهقدر زیاد است، شگفتزده شدیم. حتی زمانی که مصرف الکل و تنباکو و نیز عوامل خانوادگی مانند شام خوردن خانواده در کنار یکدیگر را به صورت مولفههای کنترل در آوردیم، باز هم این تاثیر وجود داشت. یک رابطه بسیار قوی و پایدار بین استفاده بیشتر از نوشابهها و دعواهای بیشتر با رفتارهایی مانند هل دادن و پرت کردن وجود دارد.»
نه تنها بین دانشمندان، بلکه بین کارشناسان قانون، مدتها است که علاقه فراوانی به درک نحوه تاثیر مواد غذایی بر رفتار وجود دارد. در سال 1979 / 1358 در جریان پرونده بدنام قاتل سانفرانسیسکو، وکلا رفتار متهم را به تغییر رژیم غذایی وی از یک برنامه غذایی سالم به برنامهای پر از نوشابه و غذاهای آماده نسبت دادند. جالب اینجاست این کار وکلا جواب داد و دادگاه در حکم وی تخفیف داد و او را کاملا مقصر ندانست! از آن زمان، سوالهایی در این زمینه به وجود آمده که هنوز هم پابرجا هستند.
در سال 2006 / 1385 مطالعهای در نروژ نشان داد نوجوانانی که مقادیر زیادی نوشابه مینوشند، در مقایسه با کسانی که کمتر نوشابه مصرف میکنند، مشکلات روانی بدتری دارند. مطالعه دیگری که به تازگی منتشر شده، در بین این افراد، رفتارهای ضداجتماعی بالاتری را گزارش میدهد .
برای این مطالعه اخیر، همنوی و همکارش سارا سولنیک، بیش از 1800 دانشآموز در مدارس عمومی بوستون را مورد مطالعه قرار دادند. شرکتکنندگان در طول جلسات 40 دقیقهای با موضوعات متفاوت، به سوالهایی در مورد میزان مصرف نوشابههای غیررژیمی در طول 7 روز گذشته جواب میدادند. همچنین به سوالهایی در مورد این که چهقدر نسبت به دیگران خشونت نشان دادهاند و این که آیا در سال گذشته با خود چاقو یا سلاح دیگری حمل کردهاند یا نه پاسخ میدادند.
در حدود 30 درصد از شرکتکنندکان عنوان کردند که در هفته بیش از 5 قوطی نوشابه مصرف میکنند. به نظر نمیرسد که این افراد کمتر از دیگران بخوابند، اما آنها با احتمال بیشتری طی ماههای اخیر، به مصرف الکل و تنباکو روی آوردهاند.
حتی وقتی محققین الکل، تنباکو، شاخص تراکم بدن (بی.ام.آی. که از تقسیم وزن بر مجذور قد افراد بدست میآید و تناسب بدن و میزان چاقی یا لاغری را میسنجد) و سایر جزییات را کنترل کردند، باز هم به این نتیجه رسیدند که افرادی که زیاد نوشابه مینوشند، رفتار خشونتآمیز بیشتری دارند. برای مثال، در بین نوجوانانی که کمتر از یک قوطی نوشابه در هفته میخورند، تنها 23 درصد با خود سلاح حمل کردهاند، در حالی که این رقم در افرادی که زیاد نوشابه مینوشند به 43 درصد میرسد. همچنین خشونت نسبت به همسالان در بین کسانی که کمتر نوشابه مینوشند، 35 درصد و در بین کسانی که 5 قوطی یا بیشتر نوشابه در هفته مینوشند، 59 درصد است.
البته خیلی زود است که ادعا کنیم نوشابه باعث خشونت میشود. همانطور که برنارد گش از محققین دانشگاه اکسفورد انگلستان که روی رژیم غذایی و رفتار مطالعه میکند میگوید، این مطالعه تنها یک همبستگی را نشان میدهد.
با این حال مطالعات رو به افزایش نشان میدهند که دستکم شکر را میتوان تا حدی مقصر دانست. برخی مطالعات نشان میدهند که قدرت اراده افراد به نحوه متابولیسم گلوکز در مغز مربوط است. همچنین شواهد خوبی وجود دارند مبنی بر این که افرادی که آغازگر رفتارهای خشونتآمیز هستند، فرایند هضم گلوکز غیرطبیعی دارند. همچین مصرف زیاد شکر در این افراد، میتواند آنها را به سمت رفتارهای خشونتآمیز بیشتر ببرد.
گش در مطالعه خودش بر روی زندانیان نشان داده که افرادی که به آنها مکمل غذایی داده شده، در مقایسه با کسانی که دارونما دریافت کردهاند، 26 درصد کمتر وارد رفتارهای تهاجمی میشوند که ضد نظم و قانون زندان حساب میشود. همچنین یک مطالعه مشابه در هلند، 48 درصد کاهش در بدرفتاری را در افرادی که مکمل دریافت کردند، گزارش میکند.
با این حال، برای تایید این نتایج، هنوز نیاز به مطالعات بسیار بیشتری هست.