چگونه سلامت کلیه‌هایمان را تضمین کنیم؟
کلیه‌ها عضو حیاتی بدن هستند که باید به درستی از آنها مراقبت کنیم. با تغییرات کوچک در سبک زندگی، از آسیب‌ها پیشگیری کنید.
کلیه‌ها دو عضو لوبیایی شکل حیاتی در بدن هستند که نقش بسیار مهمی در حفظ سلامت کلی ایفا می‌کنند. آنها خون را تصفیه می‌کنند، مواد زائد و سموم را از طریق ادرار دفع می‌کنند، تعادل مایعات و الکترولیت‌ها را تنظیم می‌کنند و در تولید هورمون‌هایی که فشار خون، تولید گلبول‌های قرمز و سلامت استخوان‌ها را کنترل می‌کنند، نقش دارند. با ایجاد تغییرات کوچک اما مؤثر در سبک زندگی، می‌توانید از سلامت این اعضای حیاتی محافظت کنید و از بروز مشکلات جدی کلیوی پیشگیری نمایید.
راه‌های تضمین سلامت کلیه‌ها:
نوشیدن آب کافی:
آب، حیاتی‌ترین ماده برای سلامت کلیه‌هاست. آب کافی به دفع سموم و مواد زائد از خون کمک می‌کند و از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری می‌کند.
میزان آب مورد نیاز هر فرد متفاوت است و به عواملی مانند سطح فعالیت، آب و هوا و وضعیت سلامتی بستگی دارد. به طور کلی، نوشیدن ۸ تا ۱۰ لیوان آب در روز توصیه می‌شود.
به رنگ ادرار خود توجه کنید؛ ادرار باید زرد کم‌رنگ باشد. اگر ادرار تیره است، به این معنی است که بدن شما به آب بیشتری نیاز دارد.
نوشیدنی‌های دیگر مانند چای و دمنوش‌های گیاهی نیز می‌توانند به تأمین آب بدن کمک کنند، اما آب بهترین گزینه است. از مصرف بیش از حد نوشیدنی‌های شیرین و گازدار خودداری کنید.
رعایت رژیم غذایی سالم:
کاهش مصرف نمک (سدیم): مصرف زیاد نمک باعث افزایش فشار خون می‌شود که یکی از عوامل خطر اصلی بیماری‌های کلیوی است. از مصرف غذاهای فرآوری شده، فست فودها و غذاهای کنسروی که معمولاً حاوی مقدار زیادی نمک هستند، خودداری کنید.
مصرف متعادل پروتئین: مصرف بیش از حد پروتئین، به خصوص پروتئین حیوانی، می‌تواند به کلیه‌ها فشار وارد کند. مصرف متعادل پروتئین، به ویژه از منابع گیاهی مانند حبوبات، توصیه می‌شود.
کاهش مصرف غذاهای فرآوری شده: این غذاها علاوه بر نمک زیاد، حاوی مواد افزودنی، چربی‌های ناسالم و قندهای تصفیه شده هستند که برای سلامت کلیه‌ها مضرند.
افزایش مصرف میوه و سبزیجات: میوه‌ها و سبزیجات سرشار از ویتامین‌ها، مواد معدنی، آنتی‌اکسیدان‌ها و فیبر هستند که برای سلامت کلیه‌ها و بدن مفیدند.
کنترل مصرف پتاسیم و فسفر (در صورت ابتلا به بیماری کلیوی): در برخی از بیماری‌های کلیوی، پزشک ممکن است محدودیت‌هایی در مصرف پتاسیم و فسفر توصیه کند. در این صورت، حتماً از دستورات پزشک خود پیروی کنید.
فعالیت بدنی منظم:
ورزش منظم به کنترل وزن، فشار خون و قند خون کمک می‌کند که همگی از عوامل خطر بیماری‌های کلیوی هستند.
حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی متوسط در بیشتر روزهای هفته توصیه می‌شود. فعالیت‌هایی مانند پیاده‌روی، شنا، دوچرخه‌سواری و یوگا برای سلامت کلیه‌ها مفیدند.
کنترل فشار خون و قند خون:
فشار خون بالا و دیابت دو عامل اصلی خطر برای بیماری‌های کلیوی هستند.
اندازه‌گیری منظم فشار خون و قند خون و در صورت لزوم، درمان آنها تحت نظر پزشک، از اهمیت بالایی برخوردار است.
اجتناب از مصرف خودسرانه داروها:
مصرف خودسرانه و طولانی مدت برخی داروها، به خصوص داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن، می‌تواند به کلیه‌ها آسیب برساند. قبل از مصرف هر دارویی، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
ترک سیگار و محدود کردن مصرف الکل:
سیگار کشیدن و مصرف زیاد الکل به عروق خونی آسیب می‌رساند و می‌تواند عملکرد کلیه‌ها را مختل کند.
خواب کافی:
خواب کافی برای سلامت کلی بدن، از جمله کلیه‌ها، ضروری است.
انجام آزمایش‌های منظم:
به خصوص اگر سابقه خانوادگی بیماری کلیوی، فشار خون بالا، دیابت یا چاقی دارید، انجام آزمایش‌های منظم کلیه تحت نظر پزشک توصیه می‌شود. این آزمایش‌ها می‌توانند به تشخیص زودهنگام مشکلات کلیوی و شروع درمان به موقع کمک کنند.
علائم هشداردهنده مشکلات کلیوی:
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، فوراً به پزشک مراجعه کنید:
تغییر در میزان ادرار (افزایش یا کاهش)
تغییر رنگ ادرار (ادرار تیره، خونی یا کف‌آلود)
سوزش یا درد هنگام ادرار کردن
تورم پاها، مچ پا یا صورت
خستگی غیرمعمول
کمردرد
حالت تهوع و استفراغ
با رعایت این تغییرات کوچک در سبک زندگی، می‌توانید به طور مؤثری از سلامت کلیه‌های خود محافظت کنید و از بروز مشکلات جدی در آینده پیشگیری نمایید.
منابع:
چگونه از کلیه‌ها محافظت کنیم؟ علائم اختلالات کلیوی را بشناسید - داروسازی دکتر عبیدی
سلامت کلیه ها و نکات مهمی که باید در مورد آن بدانیم
راه های حفظ سلامت کلیه و جلوگیری از بیماری های کلیوی - آب معدنی کرست
هشت قانون طلایی برای محافظت از سلامت کلیه ها - دکتر نادیا عدنانی - متخصص داخلی
۵ راه سالم نگه داشتن کلیه | سازمان تدارکات پزشکی جمعیت هلال احمر
این اطلاعات صرفاً جهت اطلاع‌رسانی است و نباید به عنوان جایگزینی برای مشاوره پزشکی حرفه‌ای در نظر گرفته شود. همیشه برای تشخیص و درمان هرگونه مشکل پزشکی با پزشک خود مشورت کنید.
