بررسی اثرات شگفت‌انگیز موسیقی بر جسم و روح انسان

دهه‌ها است که در مورد کاربردها و فواید موسیقی درمانی تحقیق شده و طبق یافته‌های کلیدی مطالعات بالینی موسیقی درمانی می‌تواند برای افراد مبتلا به افسردگی، اضطراب، اختلالات خواب و حتی سرطان موثر باشد.

یک مشاور روانشناختی موسیقی را منبع مهمی برای احساس شادی، لذت و خرسندی دانست و گفت: طبق تحقیقات علمی انجام شدە در خصوص فواید موسیقی، موسیقی درمانی در روانشناسی فواید بسیاری دارد.

شیوا ابراهیمی در گفت‌وگویی اظهار کرد: موسیقی می‌تواند بر روی رفتار، افکار و احساسات انسان تاثیر موثر داشتە باشد.

وی عنوان کرد: موسیقی درمانی مجموعە کارهایی است کە برای سلامت افراد بە لحاظ احساسی و کنار آمدن فرد با استرس و افزایش سلامت، انجام می‌شود.

ابراهیمی افزود: بە گفتە برخی از محققان سلیقە افراد در انتخاب موسیقی می‌تواند باعث درک ابعاد مختلف شخصیتی فرد شود، زیرا موسیقی ذهن را آرام کردە و باعث کاهش درد و کنترل در فرد می‌شود.

وی در خصوص فواید موسیقی گفت: بهبود عملکرد روانشناختی ذهن، کاهش استرس، تقویت حافظە، خواب آرام، ایجاد انگیزە، درمان افسردگی و بالابردن استقامت و عملکرد فرد از جملە فواید موسیقی است.

ابراهیمی با اشارە بە اینکە از موسیقی بە منظور تنظیم خلق و خو استفادە می‌شود، افزود: زیرا بە لحاظ علمی بە دلیل جنبەهای موزون و تکراری منظم موسیقی نئوکورتکس مغز را درگیر و باعث آرامش و کاهش قدرت تکانە خواهد شد.

بە گفتە وی، معمولا از موسیقی برای مطابقت و  تغییر روحیە استفاده می‌شود، برای تغییر هدفمند و مثبت حالت‌های خلقی، درمانگر موسیقی متناسب با روحیە فعلی فرد را پخش می‌کند.

موسیقی درمانی؛ روشی موثر برای همه سنین

شیوا ابراهیمی خاطرنشان کرد: موسیقی درمانی می‌تواند برای همە افراد بە ویژە برای افراد مبتلا بە افسردگی و اضطراب مثمر ثمر باشد؛ همچنین موسیقی درمانی می‌تواند برای ارتقا سلامت ذهنی و روحی افراد موثر واقع شود.

وی ادامە داد: موسیقی درمانی با شناسایی هدف و نوع بیماری فرد آغاز می‌شود و از موسیقی برای افزایش روحیە استفادە می‌شود و طبق تحقیقات انجام شدە گوش سپردن بە موسیقی باعث آزاد شدن آندروفین کە موثر در کاهش درد است، می‌شود.

این مشاور روانشناختی با اشارە بە اینکە موسیقی درمانی برای هر ردە سنی موثر است، بیان کرد: حتی کودکان نیز می‌توانند از موسیقی درمانی بهرە‌مند شوند، کە معمولا در مهدکودک‌ و پیش‌دبستانی‌ها از موسیقی استفادە می‌شود.

شیوا ابراهیمی ادامە داد: افرادی کە دچار ناتوانی در رشد و یادگیری هستند، ‌می‌توانند از موسیقی درمانی برای تقویت مهارت‌های حرکتی و یادگیری ارتباط موثرتر بهرە ببرند.

وی در خصوص تاثیر موسیقی در بزرگسالان افزود: موسیقی درمانی از مدیریت استرس گرفتە تا درمان بیماری‌های جسمی و روحی، نظم دهندە افکار، کنترل هیجانات موثر است.

ابراهیمی ادامە داد: همچنین افراد بزرگتر می‌توانند با موسیقی درمانی نیازهای اجتماعی خود را برآوردە و در ارتقا و بهبود بهزیستی افراد موثر باشد.

وی تصریح کرد: جدا از موسیقی درمانی، درمان سبز و استفادە از طبیعت برای درمان بیماری‌ها به اندازه موسیقی درمانی موثر است و این دو روش درمانی در کنار هم می‌توان بسیار مثمر ثمر باشد.

ابراهیمی اظهار کرد: طبق تحقیقات انجام شدە، سیستم اعصاب پاراسماتیک در افرادی کە معمولا موسیقی و تصاویر مربوط بە طبیعت را مشاهدە کردەاند، فعال‌تر از گروهی است کە کمتر در معرض موسیقی و طبیعت‌درمانی بودەاند.

وی در خصوص اثر بخشی موسیقی درمانی بر اضطراب و مهارت‌های اجتماعی کودکان پیش دبستانی اشارە کرد و گفت: طبق تحقیقات انجام شدە، کودکانی کە جلسەهای موسیقی درمانی را برای کنترل اضطراب و مهارت‌های اجتماعی دریافت کردەاند، توانایی آن را دارند کە افکار مضطرب و نگران کنندە خود را کنترل کنند.

ابراهیمی عنوان کرد: سالمندان بعد از دوران بازنشستگی بە نوعی احساس ناکارآمدی بە آن‌ها دست می‌دهد و دچار افسردگی روحی می‌شوند، و این مهم تاثیر بسیاری بر طول عمر مفید آن‌ها و کاهش امید بە زندگی در جامعە دارد؛ لذا استفادە از موسیقی درمانی بە عنوان یکی از ابزارهای درمانی بە ویژە بە عنوان شیوەیی موثر برای سالمندان در نظر گرفتە شدە است و معمولا موسیقی درمانی بە عنوان یک ضد افسردگی طبیعی عمل خواهد کرد.

این مشاور روانشناختی اظهار کرد: در جوامع توسعە‌یافتە برای موسیقی درمانی اهمیت بسیاری قائل هستند و براساس تجارب این جوامع موسیقی درمانی در تسهیل درمان بسیاری از بیماری‌ها موثر واقع شدە است و حتی در برخی از جوامع نیز یک رشتە دانشگاهی با این عنوان وجود دارد.

وی ادامە داد: برخلاف تصور عموم، موسیقی درمانی یک روش درمانی تازە ابداع شدە نیست و استفادە از این روش درمانی سال‌ها قدمت دارد، اما متاسفانە در برخی جوامع کمتر بە آن توجە شدە است.

ابراهیمی عنوان کرد: دانشمندان موسیقی را هدیەای از طبیعت می‌دانند و گوش سپردن بە موسیقی سبب تقویت حافظە و روح و روان خواهد شد.

وی با اشارە بە اینکە موسیقی‌ها بە دو دستە سالم و غیرسالم تقسیم می‌شود، گفت: موسیقی انتزاعی‌ترین هنر است، لذا بە همان اندازە کە سبب برانگیختگی می‌شود، می‌تواند برانگیختگی انسان را نیز کاهش دهد؛ لازم است کە ما بدانیم از چە نوع موسیقی و برای چە نوع بیماری و چە نوع تیپ سنی استفادە می‌کنیم.

ابراهیمی افزود: موسیقی درمانی افکار، احساسات و تجارب منفی را از بیمار دور می‌کند، همچنین طبق تحقیقات انجام شدە موسیقی درمانی درد ناشی از دندانپزشکی و ... را نیز کاهش می‌دهد.

وی با اشارە بە اینکە موسیقی درمانی در بروز هیجانات و تخلیە انرژی منفی در افراد نقش دارد، عنوان کرد: ریتم آرام موسیقی سبب می‌شود که فرد بە آرامش جسمی و روحی دست پیدا کند.

ابراهیمی اظهار کرد: موسیقی بر عملکرد فیزیولوژی مانند ضربان قلب و فشار خون تاثیر می‌گذارد و سبب آزاد شدن آندروفین می‌شود و سبب نشاط و سرخوشی و کاهش درد در فرد خواهد شد.

عوامل موثر در تاثیر موسیقی درمانی

این مشاور روانشناختی بر ٥ عوامل تاثیرگذار در موسیقی درمانی اشارە کرد و گفت: یکی از این عوامل تعدیل توجە است، موسیقی توجە ما را بە خود جلب می‌کند و محرک‌های نگرانی و اضطراب و استرس را از فرد دور می‌کند.

شیوا ابراهیمی عنوان کرد: یکی دیگر از عوامل موثر در موسیقی درمانی؛ تعدیل احساسات است زیرا موسیقی سبب می‌شود احساسات ما درگیر و تنظیم شود.

وی با اشاره به اینکه موسیقی همچنین موجب تعدیل شناخت ما می‌شود و بر عملکرد حافظە تاثیرگذار است؛ گفت: موسیقی همچنین موجب تعدیل رفتار خواهد شد، و شرایطی همچون الگوهای حرکتی مانند راە رفتن و حرف زدن و درک کردن را درگیر خواهد کرد.

ابراهیمی با تاکید بر اینکه موسیقی بر ارتباطات انسان تاثیرگذار است؛ عنوان کرد: موسیقی درمانی می‌تواند همچون دارویی محرک و آرام‌بخش میزان برانگیختگی احساسی و روانی در فرد را تغییر دهد.

وی اظهار کرد: موسیقی درمانی یک درمان شناختە شدە است کە بە عنوان روش ترمیمی برای مسائل گفتاری بسیاری از بزرگسالان انجام می‌شود.

ابراهیمی در پایان یادآور شد: باتوجە بە موارد گفتە شدە بهتر است ما در طول روز تایم مشخصی را بە گوش سپردن بە موسیقی اختصاص دهیم زیرا موسیقی روح و روان ما را صیقل دادە و بە ویژە اگر در طبیعت این کار انجام شود تاثیر بیشتری خواهد داشت.