خطراتی که بانوان ناخن کار را تهدید میکند!

در دهه‌های اخیر سالن‌های ناخن افزایش پیداکرده‌اند و به یک کسب‌وکار سودآور تبدیل‌شده‌اند. بیشتر کارکنان این مراکز، بانوان هستند و وظایف مانیکور و پدیکور و رسیدگی به ناخن‌ها را بر عهده‌دارند.

به دلیل وجود ترکیبات شیمیایی خطرناکی که در محصولات ناخن کاری وجود دارد، درزمینهٔ مشکلات احتمالی بهداشتی تکنسین‌های سالن‌های ناخن نگرانی‌هایی وجود دارد. ولی بااین‌وجود، خطر سلامتی این ترکیبات شیمیایی در مقایسه با سایر صنایع دست‌کم گرفته‌شده است.

کار کردن در اتاق‌های کوچک با تهویه ضعیف و انجام برخی از فعالیت‌ها با مواد شیمیایی نزدیک ناحیه تنفسی و چشم تکنسین، ممکن است مشکلات مختلفی مانند تحریک چشم، تحریک سیستم تنفسی فوقانی، سختی تنفس، آسم و سایر علائم جانبی را در تکنسین‌های ناخن ایجاد کند.

حدود ۳۵ ترکیب خطرناک در آرایشگاه‌ها شناسایی‌شده که از طریق هوا وارد دستگاه تنفسی می‌شوند. مواد شیمیایی مانند مواد سرطان‌زا (فرمالدئید)، مواد مؤثر بر هورمون‌های غدد درون‌ریز (فتالات‌ها)، تراتوژن‌ها یا مواد ایجادکننده آسیب در جنین (تولوئن‌)، مواد آلرژن‌ و حساسیت‌زا (متاکریلات)، محرک‌های تنفسی (استون، استونیتریل و استات ایزوپروپیل) و بسیاری از ترکیبات آلی فرار در سال‌های ناخن شناسایی‌شده‌اند.

با توجه به این‌که در ایران صنعت ناخن، روندی صعودی دارد و مطالعه جامعی درزمینهٔ بررسی علائم پوستی، چشمی و استنشاقی ناشی از مواجهه با ترکیبات شیمیایی موجود در سالن‌های ناخن انجام‌نشده است، پژوهشگران دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی ایران، به بررسی این مسائل پرداختند.

برای انجام این مطالعه پرسش‌نامه‌ای با عنوان «بررسی علائم پوستی، چشمی و استنشاقی ناشی از مواجهه با ترکیبات شیمیایی موجود در سالن‌های ناخن» تهیه شد. این پرسش‌نامه‌ها در اختیار ۸۸ تکنسین ناخن قرار داده شد و افرادی که حداقل یک سال سابقه کار در این حرفه را داشتند و در معرض مواجهه مستقیم با ترکیبات شیمیایی و ذرات انتشاریافته در سالن بودند، پرسش‌نامه را تکمیل کردند.

بررسی پرسش‌نامه‌ها نشان داد که بیش از ۶۲ درصد از شرکت‌کنندگان در مطالعه در بازه سنی ۱۸ تا ۳۰ سال قرار داشتند و بیش از ۳۸ درصد افراد تحصیلاتی بالاتر از لیسانس داشتند. ۶۲.۵ درصد از آن‌ها کم‌تر از ۶ سال در این حرفه مشغول به فعالیت بودند که نشان‌دهنده جدید بودن این حرفه است.

بررسی رفتارهای شرکت‌کنندگان در این تحقیق حاکی از این بود که نزدیک ۱۵ درصد از آن‌ها سیگار و بیش از ۲۸ درصد از آن‌ها قلیان مصرف می‌کردند. تنگی نفس هنگام راه‌رفتن روی سطح شیب‌دار با ۴۵.۵ درصد بیشترین فراوانی را در میان تکنسین‌های ناخن داشت. از میان علائم پوستی نیز ضایعات پوستی خارش‌دار با فراوانی ۴۵.۵ درصد، بیشترین فراوانی و سوزش چشم نیز با فراوانی ۳۳ درصد بیشترین فراوانی را در بین علائم چشمی داشت. برونشیت، تاول پوستی، ریزش اشک نیز به ترتیب کم‌ترین فراوانی را در میان شاغلان سالن ناخن داشتند.

به گفته پژوهشگران این مطالعه، یکی از محدودیت‌های این تحقیق این بود که به دلیل وجود رابطه کارگر و کارفرما در بیشتر سالن‌های بررسی‌شده، ممکن است تکنسین‌های ناخن به خاطر احساس خطر درزمینهٔ امنیت شغلی، تمام واقعیت‌های علائم شغلی و اطلاعات محیط را گزارش نکرده باشند.

در انجام این تحقیق ویدا ابراهیمی، رعنا قاسمی، جمیله ابوالقاسمی و آزاده اشتری‌نژاد؛ پژوهشگران دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی ایران با یکدیگر مشارکت داشتند.

یافته‌های این مطالعه پاییز ۱۴۰۰، به‌صورت مقاله علمی با عنوان «طراحی و اعتبارسنجی پرسش‌نامه بررسی علائم خود گزارشی تکنسین‌های سالن‌های ناخن در اثر مواجهه با مواد شیمیایی در شهر تهران» در مجله مهندسی بهداشت حرفه‌ای منتشرشده است.