باید ساخت مدارس متناسب با فرهنگ و بوم هر منطقه باشد/ لزوم ایجاد مدرسه زندگی

به گزارش فرتاک نیوز، فخرالدین احمدی دانش آشتیانی وزیر آموزش و پرورش امروز در هفتمین همایش «مدرسه ایرانی _ معماری ایرانی» با الگوی اسلامی در طراز سند تحول بنیادین که در دانشگاه تهران برگزار شد با اشاره به تدوین سند تحول بنیادین آموزش و پرورش اظهار داشت: وزارت آموزش و پرورش وظیفه دارد این سند را پیاده‌سازی کند.

وی با بیان اینکه کیفیت‌بخشی به آموزش و پرورش در دستور کار است، افزود: در سند تحول 6 زیرنظام وجود دارد که یکی از آنها مسئله سیاست‌گذاری و موضوع فضاهای آموزشی است که به اصولی مانند مدرسه ایرانی، معماری ایرانی با الگوی اسلامی پرداخته و این از سیاست‌های مورد تأکید در این سند است.

وزیر آموزش و پرورش اضافه کرد: نکته برجسته دیگر این زیرنظام، ایمنی مدارس است و دیگر کاربری‌های فضاست که متناسب با برنامه آموزشی باشد.

احمدی دانش آشتیانی تصریح کرد: تحولی در کل نظام‌های آموزشی به وجود آورده شده است و تقریباً روال‌های آموزشی سنتی را پشت سر گذاشته‌ایم و ضرورت دارد به این مسئله مهم بپردازیم و تغییرات عمده در فرایند یاددهی و یادگیری در مدارس ایجاد کنیم؛ ضمن اینکه یکی از عواملی که می‌تواند در این زمینه برای ارتقای کیفیت آموزشی کمک کند فضای کالبدی مدارس است.

وی با اشاره به برنامه‌های آموزش و پرورش در این خصوص متذکر شد: یکی از برنامه‌های اصلی که در سند تحول به آن اشاره شده بحث تربیت است؛ در این موضوع شاید مسئله‌ای که وجود دارد بیشتر به عنوان یک برنامه جمعی به آن اشاره شود و فعالیت‌هایی که خارج از روال آموزشی مطرح باشد که هرگز اینطور نیست اما پرورش و آموزش در کل، معنای تربیت پیدا می‌کنند و آنها را نمی‌شود از هم جدا کرد و باید در مدرسه به امر تربیت پرداخت.

وزیر آموزش و پرورش با اشاره به فضای کالبدی مدارس خاطرنشان کرد: باید مدرسه‌ای بسازیم و بستری در آن فراهم کنیم که عنوان و شعاری که داده‌ایم «مدرسه زندگی» محقق شود و معنای آن، این است که دانش‌آموز، مربی و مسئولان باهم در این محیط زندگی کنند.

احمدی دانش‌ آشتیانی یادآور شد: دانش‌آموز در این محیط باید در فضایی قرار گیرد که این فضا و فرایند برای او لذت‌بخش و شادآفرین باشد.

وی بیان داشت: اگر محیطی داشته باشیم که دانش‌آموز از آن محیط گریزان باشد، این مدرسه زندگی نمی‌شود و اگر به سلامت دانش‌آموزان ضربه بزند این مدرسه زندگی نخواهد بود.

احمدی دانش آشتیانی با تأکید بر اینکه همه فرایندهایی که شکل می‌گیرد باید طوری باشد که دانش‌آموز را جذب کند، افزود: این موضوع به امر یادگیری کمک کرده و باعث نشاط در دانش‌آموز می‌شود.

وزیر آموزش و پرورش با تأکید بر اینکه باید متناسب با این هدف و ایده فضای کالبدی مدارس طراحی شود، گفت: خود کلاس درس و حتی ابعاد آن نیز نقش کلیدی دارند.

وی بیان کرد: ابعاد کلاس در اینکه دانش‌آموز را به کلاس بیاورد نقش دارد و مدارس نیز چنین نقشی دارند اما متأسفانه امروز شاهد هستیم در داخل راهروهای مدارس فضای خوبی نداریم و راهروهای طولانی در مدارس وجود دارد که این جلوه خوبی برای دانش‌آموز به همراه ندارد.

احمدی دانش آشتیانی با اشاره به طراحی نوع کلاس درس یادآور شد: اگر هنوز طراحی کلاس درس را اینطور انجام می‌دهیم تا ردیف صندلی‌های دانش‌آموزان پشت سر هم قرار گیرد و میزی در جلوی معلم قرار دهیم در واقع روشی خطا برای دانش‌آموزان بوده و آموزش سنتی را دیکته می‌کنیم.

وزیر آموزش و پرورش تصریح کرد: در سیستم‌های آموزشی جدید این بحث وجود دارد که دانش‌آموزان باید در کلاس مشارکت فعالی داشته باشند در نتیجه چیدمان صندلی‌ها نقش اساسی در فرایند یادگیری به دنبال دارد و وقتی چیدمان را به صورت دایره‌ای تنظیم کردیم خود به خود معلم نیز مجبور به تغییر روش تدریس می‌شود.

وزیر آموزش و پرورش تأکید کرد: باید فضا متناسب با امر یادگیری باشد ضمن اینکه باید به این نکته توجه کنیم که معماران حتماً به فرایند نظام آموزشی جدید توجه کرده و فضای متناسب با این نظام را طراحی کنند.

وی با بیان اینکه هنوز در بعضی مدارس نوساز سیستم آموزشی سنتی در طراحی فضا تاثیرگذار بوده است، گفت: در نظام‌های آموزشی جدید یادگیری از یکدیگر بسیار مهم است که در این شرایط نه اینکه فقط دانش‌آموز داخل کلاس باشد بلکه یادگیری از دانش‌آموزان پایه‌های مختلف نیز مهم است.

وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه در خیلی از موارد، طراحی‌ها به این صورت است که امکان یادگیری بین پایه‌ها را در نظر می‌گیرند، خاطرنشان کرد: بر اساس بررسی‌های آموزش و پرورش تعداد فضاهای مورد نیاز آموزش و پرورش عدد بسیار بالایی است ضمن اینکه تعداد کلاس‌هایی که نیاز به تخریب و بازسازی دارد بسیار قابل توجه است.

وی با تأکید بر اهمیت مقاوم‌سازی مدارس بیان داشت: بحث مقاوم‌سازی مدارس عدد قابل توجهی است و کمبود فضا نیز همینطور است و اگر بخواهیم در کوتاه مدت مسئله ایمن‌سازی را از نظر فضای کالبدی تأمین کنیم با 2 مسئله منابع مالی و مدت‌زمان ساخت مدارس روبه رو هستیم.

احمدی دانش‌آشتیانی با تأکید بر این نکته که لازم است علاوه بر برنامه‌ریزی برای تأمین منابع مالی که بخشی از آن در برنامه ششم آمده است، گفت: اگر تأمین منابع صورت گیرد این موضوع کمک‌ساز خواهد بود اما نیازمند مشارکت مردم در این خصوص هستیم.

وزیر آموزش و پرورش با تأکید بر نقش مردم در ساخت مدارس به خصوص در مناطق محروم متذکر شد: تقاضا داریم حتی افرادی که به طور کامل امکان ساخت مدرسه ندارند نیز می‌توانند با حداقل هزینه در این مسیر کمک کنند تا بتوانیم زودتر دانش‌آموزان مناطق محروم را از فضای ایمن برخوردار کنیم.

وی با تأکید بر اینکه در بعضی روستاها هیچگونه فضای مناسبی برای دانش‌آموزان وجود ندارد، عنوان کرد: هرلحظه امکان تخریب این فضاها وجود دارد و نیازمند سرعت در این کار هستیم و مشارکت مردمی را می‌طلبد و دولت نیز باید منابع مالی را در این بخش افزایش دهد.

وزیر آموزش و پرورش با اشاره به ساخت مدارس و افزایش سرعت ساخت آنها تصریح کرد: مدت زمان ساخت مدرسه طولانی است و نیازمندیم با استفاده از تکنولوژی جدید مدت زمان ساخت مدارس را کاهش دهیم.

احمدی دانش آشتیانی با اشاره به امکانات کارخانجات صنعتی در ساخت مدارس بیان داشت: باید بتوانیم از سیستم‌های جدید استفاده کنیم تا این روند افزایش پیدا کند چرا که زمان در این خصوص مهم است و از همه مهمتر این است که مدت دوام مدارس بالا رود و با استفاده از تکنولوژی می‌توانیم مدت زمان بهره‌وری را از مدارس بالا برده و به ساخت آنها سرعت دهیم.

وی با اشاره به بحث‌های توسعه پایدار در محیط زیست بیان داشت: باید به سمت مدارس سبز برویم و سعی کنیم از امکانات و مصالحی استفاده کنیم که مسئله آلودگی محیط زیست و صرفه‌جویی در مصرف انرژی در آن رعایت شود که این خود می‌تواند درسی برای دانش‌آموزان باشد.

وزیر آموزش و پرورش با اشاره به اینکه نکته که مسلماً نمی‌توانیم مدارس تیپی در کشور داشته باشیم، تاکید کرد: لازم است در هر استان و منطقه متناسب با بوم آن منطقه ساخت و ساز مدرسه داشته باشیم البته نه به این دلیل است که مباحث بومی در آن مطرح باشد بلکه هنگامی که دانش‌آموز به این مدارس می‌رود اگر فضای کالبدی مدرسه با بوم آن متناسب باشد اثربخشی در کیفیت آموزشی به همراه خواهد داشت.

احمدی دانش آشتیانی با برشمردن اهمیت نقش فرهنگ در آموزش افزود: باید سعی کنیم حتی در یک منطقه روستایی نیز طراحی و فضای کالبدی مدارس متناسب با بوم آن منطقه و نوع زندگی کردن خانواده‌های آنها باشد و اگر دانش‌آموز احساس کند که در خانه و در داخل شهر خود زندگی می‌کند این در یادگیری دانش‌آموز تأثیرگذار است.