چرا مرزها برای داعش غیرقابل نفوذ ولی برای قاچاق باز است؟
یحیی آل اسحاق وزیر اسبق بازرگانی با پیش بینی تشدید رکود و افزایش تورم در سال ۹۶ بر لزوم تغییر سیاست‌های اقتصادی در دولت دوازدهم تاکید کرد و گفت: چرا مرزها برای داعش غیر قابل نفوذ ولی برای ورود هزاران تریلی قاچاق باز است؟
یحیی آل اسحاق در گفت‌وگو با تسنیم درباره ی نامگذاری سال 96 به "اقتصاد مقاومتی تولید و اشتغال" اظهار کرد: اقتصاد مقاومتی 24 بند دارد که یکی از این موارد تولید و اشتغال است که مهمترین قسمت آن نیز به حساب می آید.
وی افزود: در سال 96 با تغییرات اساسی در مقایسه با سال 95 مواجهیم زیرا دو ابهام و عدم قطعیت را پیش روی اقتصاد داریم.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: این ابهامات در دو حوزه داخلی و خارجی پیش روی اقتصاد کشورمان وجود دارد از طرفی نیز با مسائل به جا مانده از سال 95 روبرو هستیم که دارای نقاط قوت و ضعف مختلفی است.
وی تصریح کرد: تصویری که از سال 96 در زمینه های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و بین المللی پیش رو داریم، شرایط متفاوتی از سال 95 دارد و باید توجه داشت که شرایط مهندسی سیاسی جهان متفاوت با سال گذشته است.
آل اسحاق با بیان اینکه ساختار مهندسی اقتصاد دنیا با گذشته متفاوت است و همه روابط قبلی به هم خورده است اضافه کرد: روابط آمریکا و اروپا، آمریکا با چین، کشورهای اروپای با یکدیگر و روابط منطقه‌ای و اقتصادی اتحادیه اروپا به هم خورده و پیمانهای آمریکا با سایر کشورها آسیایی و ژاپن تغییر کرده و 180 درجه متفاوت است.
هر دولتی در انتخابات پیروز شود باید در اقتصاد تغییر رویکرد ایجاد کند
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: در حالی که شرایط اقتصادی دنیا درابهام است، در ایران این ابهامات گسترده تر است و برخورد با ایران خشن‌تر از گذشته نیز شده و پاره کردن برجام و تحریم ها و شرایط جدید مطرح است. در حال تغییر چیدمان نیروهای خود برای مقابله با ایران هستند و رفتار غرب و به ویژه آمریکا با آنچه، در نظر گرفته شده بود برای ما متفاوت است.
وی اضافه کرد: تمام تلاشی که عزیزان ما در دولت ظرف سه سال(در توافق هسته ای) انجام دادند به هر دلیلی مانند بد عهدی آمریکا به نتیجه مورد نظر نرسید و شاهد این هستیم که نظام بانکی کشور و وضعیت اقتصادی مناسب نیست به طوری که رئیس جمهور کشورمان و معاون اول وی نیز به این موضوع اشاره دارند. بنابراین باید تغییر رویکردی در روابط خارجی خود در بخش اقتصاد داشته باشیم زیرا همه آن چیزی که تصور شد به وقوع نپیوسته است.
آل اسحاق با اشاره به برگزاری انتخابات آتی کشور اظهار داشت: نمی‌دانیم چه کسی قرار است رئیس جمهور کشورمان شود و چه سلیقه، برنامه ریزی و اهدافی دارد و قرار است کشور را با چه اهدافی پیش ببرد.
وی افزود: در صورتی که دولت فعلی نیز برای بار دوم اداره امور را در دست داشته باشد باید برنامه‌ها ی خود را تغییر دهد و شرایط جدیدی برای اقتصاد بر اساس شرایط جدید ایران و دنیا در نظر بگیرد، زیرا راهکار های گذشته دیگر اکنون جواب نمی دهد و همه حوزه های اقتصادی باید ساماندهی لازم و تغییرات جدید را انجام دهند.
نیمی از مردم درآمدی کمتر از هزینه های خود دارند
وی با بیان اینکه با پدیده بیکاری میلیونی مواجه هستیم تاکید کرد: برخی این بیکاران را دو میلیون، چهار میلیون یا شش میلیون می‌دانند اما باید درنظر داشت حجم بیکاران کشور میلیونی و نامناسب است. 50 درصد جمعیت کشور دارای درآمدی کمتر از هزینه های زندگی خود هستند و معیشت شان در تنگنا قرار دارد.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به وضعیت کنترل تورم در کشور گفت: دولت می‌گوید که تورم را کنترل کرده است که ما نیز آن را قبول می‌کنیم و انشاءالله درست است، اما باید توجه داشت که دولت در مجموع شاخص های اقتصادی، تورم را کنترل کرده است و در شاخص های دیگر مشکلات زیادی برای خرید کالاهای مصرفی مردم مانند گوشت، روغن، برنج و پرداخت اجاره مسکن وجود دارد.
وی افزود: آمارهای بانک مرکزی نیز خود نشان می‌دهد که در زمینه مواد غذایی و خوراک مردم آمار تورم تک رقمی نیست و بیشتر از 15 درصد و حتی30 درصد است.
آل اسحاق با بیان اینکه نظام بانکی کشور وضعیتی آشفته و متلاطم دارد گفت: به مسائلی مانند بانکی، محیط زیست، ریز گردها، صندوق بازنشستگی و معیشت مردم نیز باید توجه داشت و آگاه باشیم که درآمد مردم اکنون با هزینه های آنها همخوانی ندارد.
وی به یادآور شد که صندوق بازنشستگی چندین سال است که برای پرداخت حقوق مستمری بگیران از بودجه دولت استفاده می کند در حالی که باید ازمنابع خود صندوق برای این کار بهره گیرد.
آل اسحاق بیان اینکه 12 میلیون حاشیه نشین در کشور وجود دارد گفت: باید به این مسئله توجه بیشتری شود و در نظر داشت که برخورد با این پدیده کار راحتی نیست.
وی با اشاره به بی اعتمادی مردم به گردانندگان اقتصادی کشور اظهار کرد: اعتماد مردم باید به مسئولان اقتصادی کشور جلب شود و بپذیرند که با وجود مشکلات امکان بهبود آن وجود دارد.
این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: حال که غرب شرایط متفاوتی را برای برخورد با ایران بر خلاف وعده های خوب انجام داده است، باید مشخص شود که برنامه‌های ما در این رابطه چیست و چه واکنشی نشان می‌دهیم. تا به امروز هیچ نوع برنامه یا پاتکی برای برخورد با تک انجام شده داده ارئه نشده است.
وی افزود: در حال حاضر شرایطی برای ما به وجود آمده است که بر اساس تغییرات مسائل داخلی و خارجی، باید شرایط خود را تغییر دهیم و پاتکی در مقابله با این تهدیدات بین المللی داشته باشیم.
رشد اقتصادی کشور در سال 96 کند می شود
آل اسحاق با اشاره به افزایش فروش نفت در سال 95 گفت: فروش نفت ایران در این سال از 700 هزار بشکه در روز به دو میلیون و 200 هزار بشکه رسیده است.
وی افزود:بخش مشخصی از رشد اقتصادی کشور نیز به خاطر همین افزایش فروش نفت است اما باید در نظر داشت که در سال 96 دیگر شاهداین افزایش حجم صادرات نفت نخواهیم بود و نمی‌توانیم فروش نفت خود را از دو میلیون و 200 هزار بشکه موجود به بیش از 4 میلیون بشکه برسانیم تا رشد اقتصادی سال گذشته را حفظ کنیم.
تورم در سال جاری سیر صعودی می یابد
وی تاکید کرد:به نظر می رسد که تورم در سال 96 حرکت خود را آغاز کنند و از وضعیت فعلی بالاتر رود. با وجود اینکه تورم در سال 95 روند کاهشی داشته است اما در سال 96 با توجه به اقتضائات موجود تورم سیر صعودی خواهد داشت.
آل اسحاق با اشاره به رکود صنایع در سال 95 گفت: تمام اقتصاد کشور ضعف نیست و نقاط قوت زیادی نیز در آن وجود داردکه باتوجه با این قوت ها می توانیم در مقابل تهدیدها ایستادگی کنیم تا به اهدافمان برسیم.
اقتصاد کشور نیازمند تغییر رویکرد و مدیریت است
وی با اشاره به تجربه چهل ساله خود در مسئولیت ها ی دولتی و غیر دولتی اقتصاد کشور اظهار کرد: تغیر رویکرد و مدیریت بر اساس اطلاعات جدید و تغییر نظام تدبیر می‌تواند به شکوفایی اقتصادی کشور منجر شود زیرا آورده های مناسبی در این باره داریم.
آل اسحاق اظهار داشت: همه افراد و طیف ها به این آورده های مناسب اذعان دارند و به صورت متفق القول به این نتیجه رسیده اند که باید بر روی پای خودمان بایستیم.
وی اضافه کرد: خارجی ها همین هستند که نشان داده اند. ما وقتی با مذاکره جلو رفتیم نشد و با مقابله ای نیز جلو رفتیم به شکل دیگری نتیجه گرفتیم. در این ارتباط باید اذعان داشت؛ آورده بزرگ اکنون در جامعه اعتقاد بر ایستادگی بر روی پای خود است که به صورت هماهنگ مورد اتفاق نظر است .
وی با اشاره به امنیت مناسب ایران در منطقه آشوب زده خاورمیانه اظهار کرد: بد خواه ترین دشمنان جمهوری اسلامی ایران، اکنون به این موضوع اعتقاد دارند که کشورمان امنیت مناسبی دارد که این مهم در سایه مدیریت و برنامه‌ریزی مناسب شکل گرفته است و نمونه‌های موفقیت‌آمیزی زیاد دیگری نیز وجود دارند. این امر نشان دهنده آن است که باید حتما به روی پای خودمان بایستیم و به توانمندی های خود اتکا کنیم و در واقع "درون زای برون نگر" باشیم.
وی با بیان اینکه بعد از 37 سال از گذشت انقلاب اسلامی ایران به نسخه واحدی برای اقتصاد کشور به نام اقتصاد مقاومتی رسیده ایم اظهار کرد: این آورده بزرگی است که اکنون با اقتصاد مقاومتیبه آن دست یافته ایم. در گذشته این دعوا میان تفکرهای مختلف اقتصادی از جمله بانک جهانی، دولتی، جنگی و رفاه برای اداره کشور وجود داشت.
آل اسحاق تاکید کرد: کشورمان اکنون به اقتصاد مقاومتی با 24 بند مشخص دست یافته که ضوابط قانونی آن نیز رعایت شده و در مجلس تصویب و به دولت ابلاغ شده است.
برنامه ششم توسعه تنها رنگ و لعاب اقتصاد مقاومتی دارد
وی در ادامه صحبت‌های خود با بیان اینکه در برنامه ششم توسعه کشور به شکل مناسبی به برنامه اقتصاد مقاومتی توجه نشده است گفت: بسیاری از بندهای برنامه ششم رنگ و لعاب اقتصاد مقاومتی دارد اما خروجی آن به شکلی نیست که اقتصاد مقاومتی باشد.
رئیس سابق اتاق بازرگانی تهران با اشاره به اینکه نیروی انسانی موجود در ایران یکی از بزرگترین آورده های اقتصادی کشور به حساب می‌آیند تاکید کرد: تعداد فارغ التحصیلان، دانشجویان و تحصیل کرده های کشورمان در منطقه خاورمیانه بی نظیر است و در در برخی از رشته ها مانند مهندسی دارای رتبه های ابتدایی در دنیا هستیم به طوری که ایران بعد از 2 کشور جمهوری خلق چین و ایالات متحده آمریکا بزرگترین تعداد مهندسان در جهان را دارد.
وی افزود: وضعیت مناسب ژئو پلیتیک ایران، منابع فراوان نفت و گاز و سایر منابع طبیعی آورده های مناسبی دیگر کشورمان هستند که باید به آن توجه شود.
آل اسحاق گفت: در شرایط فعلی نیازمند "عزم ملی" در بخش اقتصادی کشور هستیم تا در مقابل تحدیدهای خارجی ایستادگی کنیم و تاب آوری خود را بالا ببریم و رشد مورد نظر خود را داشته باشیم.
اقتصاد کشور نیازمند وحدت است
وی با تأکید بر اینکه در حوزه اقتصادی کشور باید عزم و اراده ملی داشته باشیم و وحدت را ایجاد کنیم گفت: اگر به هر دلیلی در حوزه سیاسی نمی‌توانیم وحدت ایجاد کنیم اما در حوزه اقتصادی باید و به اجبار وحدت اقتصادی داشته باشیم.زیرا بعضی از مسائل اقتصادی کشور در حد امنیت ملی مورد اهمیت است.
وی تصریح کرد: مجلس، دولت، اتاق های بازرگانی، نخبگان، دانشمندان، مردم و مصرف کنندگان همه باید به یک رویه و هم عرض و با وحدت حرکت کنند.
آل اسحاق با بیان اینکه دافعه در حوزه اقتصاد نباید زیاد باشد اظهار داشت: متاسفانه در این حوزه چون به شرایط انتخابات خورده است کمتر توجه می شود.مسائل اقتصادی در حوزه انتخابات نباید محمل قرار گیرد. شرایط ما به گونه ای است که تنها باید برای حل مسائل اقتصادی حرکت کرده و آنها راه حل کنیم.
وی افزود: هر حزب سیاسی که با انتخابات ریاست جمهوری به قدرت برسد باید به این نکته توجه داشته باشد که اقتصاد کشور اکنون در اولویت قرار دارد و این مهم را نباید به فراموشی سپرد یا فرار به جلو داشته باشد.
آل اسحاق گفت: اقتصاد کشورنیازمند جریانی که است که راه های عملیاتی و ایجابی برای حل مشکلات اقتصادی کشور ارائه دهد.
وی با اشاره به مشکلات بازار رسانی کالا های ساخته شده صنایع کشور گفت: کشور در شاخه تقاضا مشکل دارد و بسیاری از تولیدکنندگان کالاهای خودرو تولید کرده اند اما امکان عرضه و فروش آنها را در بازار مصرف به دلایل مختلفی مانند قیمت، کیفیت و کاهش قدرت خرید مردم ندارند.
وی با تاکید بر لزوم رفع مشکلات صادرات کالاهای ایرانی گفت: بروکراسی هز ینه‌های بالای تولید، مشکلات بیمه حمل و نقل و بسیاری از مسائل تخصصی پیش روی تولید و صادرات کشور وجود داردو در صورتی که این مشکلات را حل کنیم می توانیم صادرات مناسبی نیز داشته باشیم.
یک سانت از مرزهای سیاسی کشور قابل عبور نیست اما مرزهای اقتصادی درنوردیده میشود
آل اسحاق با اشاره به لزوم برخورد جدی با قاچاق در کشور گفت: میزان ورود کالای قاچاق به کشور سالانه 15، 20 و 25 میلیار دلار عنوان میشود و باید در نظر داشت که این کالاها از کوچه پس کوچه که به کشور وارد نمی شود.
وی افزود:در حوزه امنیت ملی شاهد اقتدار کامل هستیم به طوری که حتی یک داعشی نمی‌تواند به ایران وارد شود اما چطور هزاران تریلی کالای قاچاق به کشور می آید. از مرز خاکی کشور یک سانتی متر به جلو نمی‌توانند بیایند اما به این راحتی از مرزهای اقتصادی کشور عبور می‌کند.
وی در ادامه با اشاره به اهمیت تحریک بخش مسکن کشور اظهار کرد: بخش عمده ای از هزینه های مردم در کشور ناشی از تامین مسکن است که به خاطر این هزینه ها قدرت خرید مردم برای سایر کالاها و نیازهای خود کاهش می یابد.
وی افزود: یک میلیون و 400 هزار مسکنی(مسکن مهر) که به صورت نیمه کاره مانده است اگر تکمیل شود و در اختیار مردم قرار گیرد، از همین تعداد خانواده مشکلات تامین مسکن آنها رفع میشود و با رونق گرفتن مسکن در بازار کشور نیز مسائل مربوط به مشاغل مرتبط با این صنعت رفع میشود.
لزوم احیایی وزارت بازرگانی در دولت دوازدهم
آل اسحاق همچنین با اشاره به ناکارآمدی وزارت صنعت، معدن و تجارت اظهار کرد: ساختار اقتصادی کشور به ویژه وزارت صنعت، معدن و تجارت که بخش عمده تولید را نیز در اختیار دارد باید عوض شود. موضوع بازرگانی و چگونگی عرضه محصولات تولید شده صنایع در بازار مصرف، در وزارت صنعت، معدن و تجارت تقریبا فراموش شده است و از اولویت‌های آخر به حساب می آید.
وی افزود: در گذشته وزارتخانه ای بوده که این وظایف را مدیریت می‌کرد اما اکنون این وظایف در میان وزارتخانه‌های جهاد کشاورزی صنعت، معدن و تجارت و اقتصاد و دارایی تقسیم شده است و صاحب مشخصی ندارد.
این کاشناس اقتصادی گفت: در سال 96 باید به احیای دوباره وزارت بازرگانی توجه شود و در اولویت قرار گیرد. اکنون مهمترین مشکل بخش تولید کشور بازرگانی و در واقع بازاررسانی کالاهای تولید شده است که با احیای دوباره این وزارتخانه قابل حل است.
بنگاه های کوچک و متوسط در حاشیه
آل اسحاق اشاره به اینکه متوسط های تولید نیز مشکلات فراوانی در اقتصاد کشور دارند گفت: الگویی که در کشور داریم تنها به صنایع بزرگ توجه می شود و بر این اساس است که صنایع به پیشرو و پیروتقسیم بندی و گنجانده می شوند.
وی افزود: صنایع خودروسازی، پتروشیمی و صنایع فلزی را پیشرو می نامیم و به صنایع کوچک و متوسط توجه لازم نمی شود اما باید در نظر داشت 96 درصد از واحدهای تولیدی کشور را واحدهای کوچک و متوسط تشکیل می دهند که در حاشیه اقتصاد کشور قرار دارند و در برنامه ریزی های دولتی، مذاکرات، ارائه تسهیلات و مقررات در حاشیه قرار می گیرند.
آل اسحاق تاکید کرد: این 96 درصد از تولید کننده ها 50 اشتغال و 33 درصد از تولید ناخالص داخلی را در اختیار دارند.
وی با بیان اینکه واحدهای کوچک متوسط هزینه‌های کمتری نیز برای اشتغال زایی دارند افزود: در سال 95 بر اساس اظهارات جهانگیری معاون اول رئیس جمهور 437 هزار میلیارد تومان تسهیلات در اختیار بنگاههای تولیدی قرار گرفته است در حالیکه بنگاههای کوچک و متوسط تنها توانستند 8 درصد از این مبلغ را جذب کنند.
آل اسحاق با اشاره به اینکه تعداد زیادی از بنگاههای اقتصادی کشور قراردادهای کاری پرسنل خود را تمدید نکرده اند گفت: این امر که از رکود سرچشمه گرفته و باعث افزایش بیکاری در سال 96 است. بر این اساس بنگاههای کوچک متوسطه در سال جاری باید از حاشیه به متن اقتصاد کشور بیایند.
مدیران انقلابی باتجربه پراکنده شده اند
آل اسحاق با اشاره به اهمیت روحیه مناسب مدیران وفعالان اقتصادی در موضوعات اقتصادی کشور گفت: آنچه در زمان جنگ ما را به پیروزی رساند روحیه انقلابی بود و باید اذعان داشت که تأثیر زیادی در پیروزی جنگ داشت.
وی افزود: صنایع موشکی، دفاعی و اقتدار منطقه ای ما در خاورمیانه و آنچه که ما را تا به روز نگه داشته است همان روحیه جناب ما را تا به روز نگه داشته همان روحیه انقلابی است.
آل اسحاق گفت: وقتی بتوانیم اقتصاد کشور را با روحیه انقلابی و اسلامی اداره کنیم و آن را به این محور برگردانیم با ابزار موجود آن که در کشور وجود دارد به پیروزی قطعی دست می یابیم.
این کاشناس اقتصادی گفت: وقتی الگوی مناسبی مانند اقتصاد مقاومتی داریم افرادی نیز باید باشند که آن را به درستی اجرا و عملیاتی کنند.در این دوره انتخابات ریاست جمهوری به مدیران انقلابی نیاز داریم که تجربه و علم لازم را در این زمینه داشته باشند.
وی تاکید کرد: اقتصاد و مدیریت یک علم است که برای آن هزاران کتاب و دانش مختلف وجود دارد و نمی توان کسی را که از گرد راه آمده است برمسئولیتی گمارد. چطور شده که برای اقتصاد کشور با این درجه از اهمیت از افراد کم تجربه استفاده میشود؟
آل اسحاق در پایان صحب های خود اظهار داشت: به دلایل مختلف از جمله برخوردهای سیاسی، بسیاری از نیروها، مدیران اقتصادی،انقلابی و با تجربه پراکنده شده اند که باید به دور از تنگ‌نظری ها دوباره آنها را به اقتصاد کشوربرگردانیم.
