چرا دچار لرز می شویم و راه درمان چیست؟

 به هنگام سرما معمولا افراد برای گرم شدن شروع به لرزیدن می‌کنند اما لرز می‌تواند علل دیگری نیز داشته باشد که برخی از آنها ناشی از انواع بیماری‌هاست.

به هنگام سرما عضلات بدن برای تولید گرما، شروع به انقباض و استراحت‌های مکرر می‌کند که می‌تواند باعث لرز شود. لرز کردن حتی در هوای گرم و در صورت وزش نسیمی خنک یا نشستن در سایه طبیعی بوده و می‌تواند اتفاق افتد.

در این مقاله هشت مورد از دلایل لرز که نیاز به مراجعه پزشک دارند، توضیح داده شده است. چرا که علاوه بر احساس سرما، لرز کردن می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های جسمی یا روحی باشد.

تب: به جز احساس سرما، شایع‌ترین دلیل لرز تب(Fever) است که پزشکان آن را دمای بالای ۳۸ درجه‌ای بدن بیمار تعریف می‌کند. تب معمولا به دلیل عفونت رخ می‌دهد اما التهاب یا واکنش‌های آلرژیک نیز می‌توانند باعث افزایش‌های لرز بدن شود. قلب می‌تواند با سایر علایم آنفلوآنزا نیز همراه شود اما در برخی موارد تنها با لرز اتفاق می‌افتد. مصرف زیاد مایعات و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی ( NSAKIDS) می‌تواند به کاهش دمای بدن کمک کند. در صورتی که تب با علایم دیگری همچون سفتی گردن، ضربان قلب بالا یا تنفس سطحی و کم عمق همراه شود باید ظرف کمتر از ۲۴ ساعت به پزشک مراجعه کرد اما در صورتی که علایم دیگری بروز نکند تنها در صورتی مراجعه به پزشک ضرورت دارد که تب بیشتر از سه روز ادامه یابد.

اختلالات جنبشی محرک ذهنی: برای برخی افراد، استرس(Stress) یا عوامل سلامت روان می‌تواند باعث لرز و دیگر حرکات غیرارادی شود. این وضعیت معمولا به دلیل اختلالات جنبشی محرک ذهنی که می‌تواند بر هر بخش از بدن اثر بگذارد، رخ می‌دهد.

متخصص اعصاب و روان به هنگام تشخیص این اختلال ممکن است به مشخصاتی از جمله حرکات ناگهانی بدون هشدار، خاطرات یک رویداد منجر به آسیب‌های روحی (تروما) که حرکات را شروع می‌کند، توقف این حرکات در صورت پرت شدن حواس فرد و مسائل مربوط به سلامت روان مانند افسردگی(Depression)، توجه کند. در این اختلال اغلب آسیب‌های مغزی یا عصبی وجود ندارد و تنها نوع پاسخ بدن به استرس محسوب می‌شود. پزشکان اغلب این اختلالات را با ترکیبی از روان درمانی و فیزیوتراپی درمان می‌کنند.

لرزهای پس از بیهوشی: لرز می‌تواند پس از هوشیاری فرد بعد از مدتی بیهوشی رخ دهد. دمای بدن ممکن است در طول یک عمل جراحی کاهش یابد که منجر به لرز کردن پس از به هوش آمدن فرد می‌شود. بیهوشی همچنین می‌تواند توانایی بدن برای تنظیم دما را تحت تاثیر قرار دهد. پزشکان معمولا دمای بدن افراد را پس از به هوش آمدن بررسی کرده و در صورت نیاز مشکل لرز را با پتو یا بخاری حل می‌کنند.

ترس، هیجان یا استرس: احساسات شدید می‌تواند با افزایش آدرنالین در بدن موجب لرز یا تکان خوردن شود. آدرنالین(Adrenaline) هورمونی است که در پاسخ به موقعیت جنگ و گریز در بدن تولید می‌شود. لرز باید پس از اینکه آدرنالین در بدن کاهش می‌یابد، متوقف شود. لرز ناشی از لحظات بسیار هیجان انگیز یا ترسناک به ندرت در بدن رخ می‌دهد اما آدرنالین در افرادی که استرس‌های مزمن را تجربه می‌کنند می‌تواند لرزیدن را ایجاد کند.

رعشه: ارتعاش و لرزش غیر ارادی بدن می‌تواند ناشی از نوعی بیماری عصبی مربوط به مغز به نام رعشه (لرزش اساسی بدن) باشد. این بیماری که حدود ۱۰ میلیون نفر را در سراسر ایالات متحده تحت تاثیر قرار داده می‌تواند باعث ایجاد لرزش در دست‌ها، پاها، بدن و یا صدا شود. لرزش اساسی می‌تواند همچنین از علایم بیماری پارکینسون(Parkinson)، اختلالی که مغز را تحت تاثیر گذاشته و به تدریج پیشرفت می‌کند، باشد.

قند خون پایین: در صورتی که فرد مدت طولانی آب و غذا نخورد، سطح گلوکز مغزش کاهش می‌یابد که می‌تواند باعث لرز شود. این وضعیت در افراد مبتلا به دیابت به عنوان هیپوگلوسمی شناخته شده و می‌تواند شدید باشد. این افراد باید قند خون خود را به طور مرتب بررسی کنند تا مانع کاهش سطح آن شوند.

اضطراب: اضطراب نوعی بیماری سلامت روان است که می‌تواند علاوه بر ذهن بر بدن فرد نیز تاثیر بگذارد. علایم فیزیکی اضطراب شامل حالت تهوع، افزایش ضربان قلب، لرز و تکان خوردن است. از درمان‌های اضطراب نیز می‌توان به روان  درمانی، مصرف دارو و تغییر سبک زندگی اشاره کرد. فعالیت‌هایی همچون ورزش کردن، گوش دادن به موسیقی و گذراندن وقت با خانواده و دوستان نیز می‌تواند به مدیریت اضطراب کمک کند.

سپتیسمی (گند خونی): گند خونی پاسخ منکوب کننده بدن به عفونت بوده و اغلب در ارتباط با عفونت‌های ریه، پوست، روده یا دستگاه ادراری اتفاق می‌افتد. یکی از علایم گند خونی لرز است. از علایم دیگر می‌توان به احساس سردرگمی، احساس عرق یا سرد و مرطوب بودن، درد، افزایش ضربان قلب و تنگی نفس اشاره کرد. گند خونی نوعی وضعیت اورژانسی بوده و افراد مبتلا به آن نیازمند به درمان فوری با آنتی بیوتیک(Antibiotics) در بیمارستان هستند.

لرز عموما موقت بوده و می‌توان با اقداماتی همچون نوشیدن مایعات فراوان و مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، خوردن خوراکی‌هایی به منظور حفظ سطح قند خون، آرام نشستن در مکانی خلوت و تنفس آرام به منظور برگرداندن آرامش با آن مقابله کرد.

لرز می‌تواند در افراد مسن یا افراد مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای نشانه‌ای شدیدتر باشد، چرا که این افراد کمتر قادر به تنظیم دمای بدن خود هستند. تب نیز باعث افزایش ضربان قلب و تنفس سریع‌تر شده که می‌تواند در بیمارهای قلب و ریه جدی باشد.