کدام بیماری‌های پوستی را می‌توان با لیزر درمان کرد؟

 امروزه لیزرهای متعددی در امر زیبایی و سلامتی به کار گرفته می شوند تا به بیماران در رسیدن به خواسته های شان کمک کنند؛ اما آیا لیزر می تواند عارضه های پوستی را صددرصد رفع کند؟ استفاده از لیزر چه زمانی موثر است و کدام عارضه های پوستی به کمک آن اصلاح می شوند؟

لیزر و بیماری های پوستی

از لیزر برای مسائل متعددی استفاده می شود که در دسته بندی کلی می توان به درمان بیماری های پوستی و روش های زیبایی اشاره کرد. در اینجا به نقش لیزر درمانی در کنترل و بهبود بیماری ها و عارضه های پوستی اشاره می کنیم.

۲. پسوریازیس

یکی از شایع ترین بیماری های پوستی در ایران پسوریازیس است که باید اشاره کنیم در حال حاضر هیچ درمان صددرصدی برای بهبود کامل آن وجود ندارد. در مرحله آخر این بیماری درصورتی که پزشک نتواند از روش های درمانی دارویی پاسخ مناسبی بگیرد، از لیزرها برای بهبود علایم بیماری استفاده می کند که همراهی آن با کنترل استرس یکی از بهترین راه های جلوگیری از شدت و گسترش پسوریازیس است.

۳. خال های عروقی

این عارضه را گاه در صورت بچه های کوچک می بینیم و لیزر می تواند آنها را برطرف کند. ماه گرفتگی ها هم در همین رده هستند که وقتی بچه ها به سن خاصی برسند، پزشک می تواند با کمک لیزر از پیشرفت و بزرگ شدن ضایعات جلوگیری کند.

۴. لک حاملگی

این عارضه که هم در زمره بیماری ها و هم در زمره عارضه های ضدزیبایی شناخته می شود و به آن ملاسما هم می گویند، ازجمله عارضه های پوستی است که لیزر برای بهبود آن نقش دارد. این لک وابسته به هورمون است و همزمان با درمان های دارویی می توان از لیزردرمانی هم استفاده کرد که به کم رنگ شدن لک ها کمک می کند. البته باید گفت از آنجا که بروز آنها هورمونی است، درمان کاملی ندارند و تنها می توان لک ها را کم رنگ کرد. ضمن آنکه برگشت مجدد هم دارد که البته زمان دارد و گاهی ممکن است پس از دو یا حتی ۲۱ سال برگردد. برای درمان دارویی همزمان بیمار باید آزمایش های هورمونی هم بدهد.

۵. جای جوش بلوغ

این مشکل که به آن آکنه اسکار هم گفته می شود، جای جوش های بلوغ در جوان هاست که به شکل عارضه های پوستی باقی می ماند. این اسکار به شکل جای آبله مرغان یا فرورفتگی هایی بر سطح پوست خودنمایی می کند و با لیزرهای جدید می توان آن را تا ۹۱ درصد رفع و درمان کرد؛ البته اگر فرد هنوز هم دچار آکنه است، باید همزمان برای درمان آکنه فعالش، درمان دارویی شود.

۶. التهابات پوستی

یکی از لیزرهای موجود برای درمان بیماری ها، لیزر کم توان است که برعکس اسمش، اتفاقاً قدرت بالایی در روش های درمانی دارد و برای مثال، در بهبود التهابات مفصلی از آن استفاده می شود. از این لیزر می توان برای درمان بعضی التهابات پوستی نیز استفاده کرد. برای مثال، در افرادی که سال ها پیش از ژل پاژ استفاده کرده اند و این ژل عوارضی بلندمدت در آنها ایجاد ایجاد کرده است، وقتی این ژل را از بدن شان تخلیه می کنیم، برای کاهش التهابات آن از این لیزر استفاده می شود. حتی پس از انجام لیزر لیپولیز هم برای کم کردن التهابات و کبودی های پوست بیمار از این لیزر استفاده می کنیم.

۷. کک و مک

عارضه کک و مک از بیماری های ژنتیک پوستی است که درمان قطعی ندارد؛ اما با لیزر می توانیم به کم و کم رنگ کردن این ضایعات کمک کنیم. این عارضه بیشتر در افرادی با پوست خیلی سفید وجود دارد و به عبارتی، عارضه افرادی با زمینه پوست اروپایی است؛ کما اینکه کک و مک در نژادهای اروپایی بسیار شایع است.

۸. برص

برص یا ویتیلیگو هم از عارضه هایی است که یکی از روش های کنترل آن، استفاده از لیزر است. در واقع، این طور نیست که فقط با کمک لیزر بتوان کاری برای بهبود این بیماری کرد و باید درمان های متنوع، بسته به نوع و شدت بیماری در کنار هم دنبال شوند.

۹. جای سوختگی و زخم

برای بهبود آثار سوختگی، بریدگی ها، جراحی، زخم و... نیز می توان از لیزر استفاده کرد. لیزرهای جدید به کمک درمان های دارویی در بهبود این اسکارها نقش قابل قبولی دارند. البته باید عنوان کنیم که پوست آسیب دیده با هیچ لیزری به حالت اولیه اش برنمی گردد و تنها باید بهبود درصدی را در نظر گرفت. برای مثال، اگر عمق سوختگی پوست فردی را ۳۱ فرض کنیم، پس از چند جلسه لیزر (و نه تنها یک جلسه) می توانیم شدت و عمق این ضایعه را مثلاً به ۶ برسانیم که این مسأله باز هم خیلی خوب است؛ چون هم از نظر زیبایی و هم از نظر کشیدگی هایی که روی بعضی مفاصل ایجاد می کند، مؤثر است.

لیزر و زیبایی

یکی از مصارف لیزر، تأثیر آن بر افزایش زیبایی پوست و انجام کارهایی است که به زیبایی و جوان سازی پوست کمک می کنند. عمده استفاده های لیزر در زمینه زیبایی عبارتند از:

۲. پاکسازی تتو

مهم ترین و بیشترین مراجعان برای استفاده از لیزر در زمینه زیبایی را در حال حاضر افرادی تشکیل می دهند که می خواهند تتو (خالکوبی) را از سطح پوست شان پاک کنند. در خانم ها بیشتر این کار در قسمت ابرو و خط لب است و در آقایان هم به شکل خالکوبی در سطح بدن. قبلاً این پاک سازی با اسید انجام می شد که احتمال ایجاد گوشت اضافه داشت؛ اما با لیزرهای متنوع و جدید در جلسات مختلف و در فاصله معمول بین ۵ تا ۷ هفته می توان این ضایعات را کم رنگ کرد. البته در ابتدای درمان شاهد زخم های سطحی هستیم که بعد از مدتی این زخم ها تبدیل به ترمیم های پوستی می شود. متأسفانه چون در ایران عمق تتو مشخص نیست و عمدتاً از سوی افراد غیرمتخصص انجام می شود، ممکن است تعداد جلسات پاکسازی طول بکشد.

۳. جوان سازی

از آنجا که روند کولاژن سازی پس از ۴۱ سالگی متوقف می شود، می توان با استفاده از لیزر، روند ساخت و ساز کولاژن را تحریک کرد. با تابش و نفوذ اشعه لیزر در عمقی از پوست که کولاژن سازی در آنجا صورت می گیرد، می توان زخمی ایجاد کرد که ترمیم این زخم همراه با کولاژن سازی می شود. ادامه این روند و افزایش کولاژن باعث سفت شدن و استحکام پوست در سنین بالاتر می شود.

۴. لیپولیز

یکی از کاربردهای جدید و پرطرفدار لیزر در امر لاغری است. به این روش لیپولیز می گوییم که در زمینه کاهش وزن و لاغری های موضعی انجام می گیرد. البته باید توجه داشت این روش هیچ کمکی به کاهش وزن آن چنانی نمی کند و نباید آن را به عنوان راهی سریع و آسان برای کاهش وزن در نظر گرفت. انجام آن زیر نظر متخصص و تنها در بعضی قسمت های بدن و به شکل محدود تأثیرگذار است. حتماً هم برای جلوگیری از عوارض بعدی مانند ایجاد گوشت اضافه باید زیر نظر متخصص باتجربه انجام شود.

۵. رفع موهای زائد

یکی از مشکلات خانم ها وجود موهای زائد و عارضه پرمویی است که عمدتاً در چانه اتفاق می افتد. با کمک لیزر می توان ۹۱ درصد این موها را حذف کرد و البته توصیه می کنیم که همیشه ۳۱ درصد موهای باقی مانده را بگذاریم بماند؛ زیرا خود عاملی برای تحریک پوست در ترمیم، ساخت و سازهای روتین کولاژن و رنگدانه است.

پنج نکته که درباره لیزر حتماً باید بدانید

1. آیا لیزردرمانی قطعی و همیشگی است؟

مسأله مهم این است که باید لیزر را به عنوان روشی مکمل و همراه با سایر روش های درمانی در نظر گرفت. در همه مواردی که با لیزر انجام می شود، هدف بهبودبخشی تا حد امکان است. قطعاً یک سری عارضه های پوستی درمان صددرصد و قطعی ندارند؛ اما وجود لیزر کمک می کند تا علایم و عوارض آنها کم رنگ شود یا گسترش پیدا نکند. جنس و نوع پوست فرد هم در تأثیرگذاری بیشتر لیزر نقش دارد. البته گاهی عوارض برمی گردند و این طور نیست که با لیزر بتوان عارضه ای را به شکل همیشگی رفع کرد.

2. قبل و بعد لیزر چه توصیه هایی وجود دارد؟

بسته به نوع لیزر و هدفی که از آن استفاده می شود، توصیه ها متفاوت است؛ اما قاعدتاً یک سری توصیه های کلی وجود دارد. برای مثال، این که قبل از انجام لیزر نباید پوست را برنزه کرد؛ زیرا خشکی پوست، کار ترمیم را مختل می کند یا مصرف بعضی داروها مانند راکوتان باید قطع شود. عدم استعمال دخانیات و یک سری اقدامات اولیه وجود دارد و بعد از لیزر هم همین موارد وجود دارند. ضمن آنکه بسته به نوع لیزر توصیه می کنیم پس از لیزر کردن، مدت مشخصی شست وشو انجام نشود تا التهابات آن تسکین پیدا کنند.

3. آیا استفاده از لیزر با بیماری ها تداخل دارد؟

نمی توان گفت که بیماری های زمینه ای می توانند تأثیر لیزر را کم کنند یا از بین ببرند؛ اما در بعضی موارد انجام لیزر ممنوع است و پزشک با دانستن بعضی موارد و وجود بیماری ها این کار را انجام نمی دهد. برای مثال دیابت، یا روماتوئید آرتریت ازجمله عارضه هایی هستند که در افراد مبتلا به آنها لیزر صورت نمی گیرد. قطعاً فرد هنگامی که برای انجام لیزر مراجعه می کند، شرح حالی از خودش ارائه می کند که پزشک متأثر از آنها تصمیم به انجام لیزر می گیرد.

4. آیا روش مشابه لیزر وجود دارد؟

متأسفانه گاهی روش های دیگر با لیزر اشتباه گرفته می شوند. این روش های نوری اگرچه مانند لیزر تابانده می شوند؛ اما لیزر نیستند. عوارضی هم ندارند و نباید نگران بود؛ اما قطعاً لیزر ویژگی هایی دارد که در آن موارد وجود ندارد. این ویژگی های متمایز است که اثربخشی لیزر را بیشتر می کند. برای همین بهتر است با علم و آگاهی بیشتری سراغ مؤسسات و متخصصانی بروید که نتیجه بخشی و عدم بروز مشکل در کارشان قطعیت دارد.

5. چند جلسه لیزر برای رفع مشکلات پوستی لازم است؟

قاعدتاً این مسأله به نوع و شدت عارضه مورد نظر بستگی دارد. بافت، جنس، رنگدانه ها و... در هر پوست نقش تعیین کننده ای در پاسخ دهی فرد به انجام لیزر دارند. برای هر عارضه ای بسته به نوع آن و تشخیص پزشک در کنار قدرت بدنی فرد در ترمیم، عواملی هستند که تعداد جلسات بهبودبخشی را مشخص می کنند. نمی توان عنوان کرد چند جلسه قطعی برای درمان یک عارضه وجود دارد؛ اما گاهی بعضی عارضه ها هستند که برای شان حداقل جلسات مشخص می شود تا نشانه های اولیه بهبودی ظاهر شوند.