راست و دروغ هایی درباره سرطان

 سرطان بیماری دردناک و مهلکی است و متاسفانه پیر و جوان هم نمی شناسد. بدون شک شما هم حرف های زیادی در خصوص عوامل بروز این بیماری شنیده اید، مثل اینکه آمار مبتلایان به سرطان در حال افزایش است، این بیماری منشا ژنتیکی دارد، استرس باعث افزایش خطر ابتلا می شود و غیره.

در این مطلب می خواهیم چند باور را بررسی کرده و راست و دروغ آن را بر حسب نتایج پژوهش های انجام شده اعلام کنیم.

آمار مبتلایان به سرطان در حال افزایش است

متاسفانه واقعیت دارد.

بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت در دسامبر سال ۲۰۱۳ ، تعداد موارد جدید ابتلای به سرطان در سال ۲۰۱۲ در سراسر جهان به ۱۴ میلیون نفر رسیده و تعداد مرگ و میر ناشی از این بیماری نیز مرز ۸ میلیون نفر را رد کرده است. این آمار نسبت به آمارهای منتشر شده در سال ۲۰۰۸ به ترتیب با ۱۱ و ۸.۴ درصد افزایش روبرو بوده است.

به عقیده محققان این افزایش ناشی از افزایش امید به زندگی در بین مردم جهان بوده است. البته افزایش آمار مبتلایان به سرطان، با شیوه زندگی بخصوص در کشورهای در حال توسعه مانند مصرف دخانیات و عادت های غذایی ناسالم و غیره ارتباط دارد.

محققان همچنین معتقدند که افزایش توانایی تشخیص این بیماری به واسطه پیشرفت علم نیز در افزایش آمارها بی تاثیر نیست.

هر سرطانی قابل درمان نیست

متاسفانه این گفته نیز صحت دارد.

اما با توجه به پیشرفت های زیاد در این خصوص، امروزه از هر دو مورد سرطان بیش از یک مورد درمان می شود. در حالیکه حدود سی سال پیش، از هر سه مورد، یک مورد قابل درمان بود و این پیشرفت جای امیدواری دارد. همه چیز به نوع تومور و شرایط بدنی بیمار بستگی دارد.

به عقیده محققان اگرچه شاید نتوان سرطانی را به طور کامل ریشه کن کرد، اما بیمار می تواند با درمان ها و مراقبت های خاص، چندین سال با بیماری خود کنار بیاید و زندگی کند.

می شود از بروز برخی سرطان ها پیشگیری کرد

کاملا درست است.

با وجود اینکه شیوه معجزه گری برای پیشگیری از ابتلای به این بیماری وجود ندارد، اما کم نیست تعداد افرادی که هرگز به سرطان مبتلا نمی شوند.

برای پیشگیری در گام اول باید از مصرف دخانیات بپرهیزید، چون مسئول بیش از ۹۰ درصد سرطان های ریه و بیش از ۵۰ درصد سرطان های مجاری تنفسی فوقانی مانند دهان، حلق وحنجره شناخته شده است.

مصرف الکل و تغذیه نامناسب نیز جزو عوامل بعدی هستند.

به گزارش موسسه ی ملی سرطان فرانسه حذف عوامل اصلی بروز سرطان، خطر ابتلا به این بیماری را به یک سوم کاهش خواهد داد.

سرطان یک بیماری ژنتیکی است

نادرست است.

 با وجود اینکه برخی سرطان ها مانند سرطان سینه و کولورکتال منشا ژنتیکی دارند، اما مشاهده مواردی از سرطان در خانواده به این معنی نیست که الزاما تمام افراد خانواده در معرض خطر هستند.

عوامل متعددی در بروز این بیماری دخالت دارند. ژنتیک نیز می تواند یکی از این عوامل باشد، اما بدون شک تنها عامل ابتلا به سرطان نیست.

عواملی مانند قرار داشتن در معرض مواد سرطان زا، تغذیه نامناسب یا حتی وجود بیماری ها و عفونت ها مانند هپاتیت B برای کبد جزو عوامل موثر در ابتلا به این بیماری هستند.

استرس باعث ابتلا به سرطان می شود

این باور چندان درست نیست.

در این خصوص نتایج ضد و نقیضی وجود دارد، اما شواهد مستدلی برای اثبات ارتباط بین استرس و افزایش خطر ابتلا به سرطان وجود ندارد.

به نظر محققان واژه استرس در حالت کلی مبهم است، چون از این کلمه برای بیان شرایط متعددی استفاده می شود. از نظر متخصصان هنوز اطلاعات علمی قابل استنادی، برای اثبات اینکه شرایط استرس زا باعث افزایش سرطان می شود، وجود ندارد.

شرایط استرس زا و اثرات روحی روانی آن بسیار پیچیده تر از این حرف هاست. مشکل اینجاست که شرایط استرس زا، برخی افراد را به سمت بروز رفتارهای نامناسب مانند مصرف دخانیات یا الکل و یا تغذیه نامناسب می کشاند.

در واقع رفتارهای ناشی از استرس است که احتمال بروز سرطان را افزایش می دهد. اما با این حال هر چقدر از نظر روحی روانی در آرامش بیشتری باشید، سالم تر خواهید بود.

دئودورانت ها باعث بروز سرطان سینه می شوند

این باور نادرست است.

عقیده مبنی بر سرطان زایی خوشبوکننده ها و ضدتعریق ها (مثل مام) از سال های ۹۰ میلادی شکل گرفته است و انگشت اتهام به سوی ترکیبات مختلف موجود در دئودورانت ها و ضدتعریق ها بخصوص آلومینیوم است.

به عقیده محققان تا امروز هیچ گونه یافته علمی قابل استنادی برای اثبات این ادعا وجود ندارد.

شیر دادن باعث کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه می شود

کاملا درست است.

محققان پژوهش های متعددی در این خصوص انجام داده اند. نتایج پژوهشی که در سال ۲۰۰۲ در مجله ی Lancet به چاپ رسیده است نشان می دهد خانم هایی که به فرزندان خود شیر می دهند کمتر در معرض ابتلا به سرطان سینه قرار می گیرند. این پژوهش از بررسی نتایج ۴۷ پژوهش از سی کشور مختلف حاصل شده است.

نتایج بررسی ها نشان می دهد خطر ابتلا به این بیماری در خانم هایی که به مدت ۱۲ ماه کامل شیر می دهند به میزان ۴ تا ۵ درصد کاهش پیدا می کند.

در واقع هر چه مدت زمان شیردهی بیشتر باشد، تاثیر حفاظتی آن نیز بیشتر خواهد بود.

ورزش سدی در برابر سرطان

این باور درست است.

ورزش منظم باعث کاهش خطر ابتلا به سرطان می شود. در واقع ورزش روزانه باعث کاهش خطر ابتلا به سرطان هایی مانند سرطان روده بزرگ، سینه و رحم می شود.

علاوه بر این باید بدانید که ورزش نقش حفاظتی در ابتلا به سرطان پانکراس، پروستات و تخمدان دارد.

محققان توصیه می کنند که روزانه ۳۰ دقیقه پیاده روی با سرعت متوسط باعث ارتقای سطح سلامت و کاهش خطر ابتلا به برخی سرطان ها می شود.

اضافه وزن و چاقی مفرط باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان می شود

درست است

اضافه وزن و چاقی مفرط جزو عوامل افزایش دهنده برخی از سرطان ها مانند سرطان پستان در خانم های یائسه، سرطان پانکراس (لوزالمعده)،کلیه، کولون (روده بزرگ)، مری و کبد است.

این وضعیت در اغلب موارد به عادت های بد غذایی و کم تحرکی مربوط است.

برخی رژیم های غذایی، تاثیر معجزه گری در مقابله با سرطان دارند

این باور نادرست است.

درست است که تغذیه مناسب در کاهش خطر ابتلا به سرطان بسیار موثر است، اما نمی توان گفت که به طور صددرصد از ابتلا به این بیماری پیشگیری می کند.

البته باید بدانید که برخی از رژیم های غذایی مانند رژیم غذایی مدیترانه ای در پیشگیری از این بیماری موثر است، اما نمی توان آن را معجزه گر دانست.

متاسفانه عکس این مسئله کاملا درست است، یعنی اینکه تغذیه نامناسب و مصرف بیش از اندازه چربی یکی از عوامل ابتلا به سرطان محسوب می شود.

به عقیده متخصصان، مصرف بیش از اندازه چربی خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می دهد. البته زمانی که از چربی زیاد صحبت می شود، انگشت اتهام به سمت گوشت قرمز می رود. تا کنون هیچ نتیجه علمی در خصوص سرطانزایی مصرف معقول گوشت قرمز به اثبات نرسیده است.

به گفته ی محققان گوشت نیز مانند هر ماده ی غذایی دیگر زمانی مشکل زا می شود که به میزان زیاد مصرف شود.

امواج الکترومغناطیس، آفت کش ها و ارگانیسم های تغییریافته ژنتیکی GMO  سرطانزا هستند

هم درست و هم نادرست.

بیشتر عوامل محیطی به سرطانزایی محکوم می شوند. بر اساس باورهای عمومی، امواج الکترومغناطیسی باعث بروزسرطان مغز می شوند و ارگانیسم های تغییر یافته ی ژنتیکی و آفت کش ها منشا سرطان های ناشی از مواد غذایی هستند.

بررسی های متعددی در این زمینه انجام شده و نتایج ضد و نقیضی بدست آمده است. بنابراین در حال حاضر نمی توان به طور قطع اعلام کرد که این عوامل واقعا سرطان زا هستند.

 به عقیده ی متخصصان سرطان شناس، این عوامل محیطی بی تاثیر نیستند، اما نمی توان به طور قطعی آنها را عامل بروز سرطان دانست.

در واقع به عقیده ی این متخصصان، تاثیر امواج و آفت کش ها و غیره بیش از عوامل دیگری مانند مصرف دخانیات، الکل و یا تغذیه نامناسب نیست، اما نباید این عوامل را نادیده گرفت.

موسسه ی ملی سرطان فرانسه توصیه می کند که تا حد امکان باید تماس با امواج الکترومغناطیسی، اشعه ماورای بنفشنور آفتاب، آمیانت ها، بیسفنول A و مختل کننده های غدد آندورسین، رادون (گاز رادیواکتیو) و غیره را کاهش داد.

عفونت زمینه ساز سرطان است

این باور درست است.

سرطان مسری نیست، اما برخی از سرطان ها منشا عفونی دارند، یعنی به دلیل وجود عفونتی که به دلیل ویروس یا باکتری به وجود آمده بروز می کنند.

به عقیده ی متخصصان، وجود ویروس پاپیلوم انسانی می تواند زمینه بروز سرطان گردن رحم را فراهم کند و ویروس هپاتیت می تواند منشا سرطان های کبدی باشد.

این ویروس ها به طور مستقیم سرطان زا نیستند، اما باعث بروز بیماری های مزمنی می شوند که زمینه را برای ابتلا به سرطان فراهم می سازند.

علاوه بر این، هلیکو باکتر پیلوری نیز جزو عوامل خطر اکثر سرطان های معده تلقی می شود. زمانی که این باکتری تشخیص داده شود، باید تحت درمان با آنتی بیوتیک ها قرار بگیرد تا خطر بروز سرطان معده تا حد امکان کنترل شود.

حرف آخر...

حرف آخر اینکه باید شعار پیشگیری از سرطان را جدی گرفت. امروز روزی است برای تلنگر به همه ی ما که سرطان دور از جانتان همین نزدیکی هاست.

متاسفانه در برخی موارد این خودمان هستیم که با در پیش گرفتن سبک زندگی نامناسب مانند بی تحرکی، تغذیه نامناسب، چاقی مفرط، مصرف دخانیات، الکل و غیره این بیماری را به جان می خریم.

در شرایطی که نمی توان برای آلودگی هوا، آلودگی آب یا برخی مواد غذایی یا امواج و غیره کاری کرد، بهتر است بیشتر به تغذیه خود اهمیت دهید، مصرف سیگار را از همین امروز ترک کنید، بی تحرکی را کنار بگذارید و روزانه حداقل سی دقیقه پیاده روی داشته باشید.

حرص نخورید و به خدا توکل کنید.