چرا دفعات زیادی است که پلنگ در کشور می بینیم؟

مرضیه موسوی در گفت و گویی درباره آمار پلنگ در ایران اظهارکرد: متأسفانه آمار دقیقی از جمعیت پلنگ در کشور نداریم چراکه آماربرداری حیوانات گوشتخوار مانند پلنگ مانند علفخواران نیست که بتوان از طریق سرشماری آمار آن‌ها را به دست آورد. آن‌ها در قلمرو وسیع حرکت می‌کنند و رفتار گونه طوری نیست که با چشم به‌راحتی قابل رویت باشد و تنها در زمان‌های خاصی از زیستگاه خارج می‌شود.

وی اضافه کرد: رویت پلنگ نیازمند برخورداری از تجهیزات خاصی مانند دوربین‌های تله‌ای است. به عنوان مثال حدود ۳۰ تا ۴۰ دوربین در منطقه‌ای باید کار گذاشته شود تا به‌طور سیستماتیک زیستگاه را پوشش دهد.

این کارشناس دفتر حفاظت حیات وحش سازمان محیط زیست  درباره زیستگاه اصلی پلنگ در ایران گفت: زیستگاه اصلی پلنگ کوهستان و غذای اصلی آن کل و بز است. زمانی که وضعیت طعمه خوب اشد، جمعیت پلنگ هم افزایش می‌یابد البته پلنگ در نقاط مختلف ایران دیده می‌شود چون گونه‌ای منعطف است این در حالیست که زیستگاه یوزپلنگ مناطق دشتی است و بیشتر فلات مرکزی ایران را پوشش می‌دهد.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا افزایش تعداد دفعات رویت پلنگ به معنای افزایش جمعیت است؟ توضیح داد: این موضوع بستگی به نوع منطقه‌ای دارد که پلنگ در آن رویت شده است. اگر این گونه بیشتر در اطراف  مناطق مسکونی مانند روستا مشاهده ‌شود، نشاندهنده وجود تعارض بین انسان و پلنگ است. زمانی که گونه‌ای به دلایلی مانند کمبود طعمه از زیستگاه خود خارج و به مناطق مسکونی نزدیک می‌شود، امکان رویت آن بیشتر می‌شود.

این کارشناس دفتر حفاظت حیات وحش سازمان محیط زیست ادامه داد: گاهی اوقات پلنگ پیر شده است. در این شرایط توان شکار طعمه قوی را ندارد بنابراین امکان دارد به زیستگاه‌های انسانی نزدیک شود.

وی تاکید کرد: احتمال نزدیک شدن مداوم پلنگ به مناطق مسکونی برای شکار بسیار کم است. در صورت رویت حضور پلنگ در چنین مناطقی، وجود گونه گزارش می‌شود و ماموران سازمان محیط زیست اقدام به زنده گیری آن می‌کنند.

 موسوی اضافه کرد: در حال حاضر بسیاری از ادارات محیط زیست استان‌ها برای کاهش تعارض پلنگ و انسان، اقدام به آموزش جوامع محلی و برگزاری کارگاه‌ها در مناطقی می‌کنند که تعارض در آن‌ها زیاد است تا مردم آگاه شوند در صورت رویت پلنگ چگونه باید رفتار کنند تا از تعارض جلوگیری شود.

این کارشناس دفتر حفاظت حیات وحش سازمان محیط زیست افزود: از جمله ادارات کل محیط زیست فعال در این زمینه می‌توان  به اداره کل محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد اشاره کرد. برخی از استان‌ها نیز با توجه به قراردادهایی خود و اعتباری که سازمان محیط زیست برای آنها تامین می‌کنند، کارهای آموزشی را برای مردم محلی انجام می‌دهند.

موسوی با اشاره به آموزش نحوه مدیریت پسماند به مردم محلی گفت: وقتی پسماند در روستا در دسترس باشد، حیوانات وحشی ممکن است به این مکان نزدیک شوند. در شهرها نیز شهرداری‌ها باید پسماندها را مدیریت کنند تا از تجمع حیوانات وحشی مانند گرگ در محل پسماند جلوگیری شود.

وی با بیان اینکه رویت و ثبت بیشتر پلنگ در مناطق حفاظت شده به منزله روند افزایشی این گونه است، گفت: جمعیت پلنگ در برخی مناطق حفاظت شده افزایش یافته است. از جمله آن‌ها می‌توان به پارک‌های ملی گلستان، تندوره، تنگ صیاد و دنا اشاره کرد که نشاندهنده حفاظت فیزیکی مطلوب و جمعیت خوب طعمه در این مناطق است.

موسوی در پایان با اشاره به نقش تلفن‌های همراه در ثبت بیشتر رویت پلنگ گفت: پلنگ قبلاً هم در برخی مناطق وجود داشت حتی اگر ثبت نشده باشند. یکی از دلایل ثبت نشدن آن‌ها کمبود امکانات بود این در حالیست که در حال حاضر هر فردی تلفن همراه دارند و محیطبانان هم این وسیله را دارند  و اقدام به انتشار تصاویر پلنگ در فضای مجازی می‌کنند و مردم این تصاویر را می‌بینند بنابراین یکی از دلایل افزایش ثبت بیشتر رویت پلنگ، پیشرفت گوشی‌های تلفن همراه است.